Από μηδενική βάση χρειάστηκε να ξεκινήσουν οι δύο πρώτες σχολές χειριστών drones στην Ελλάδα – η 3D A.E. στη Θεσσαλονίκη και η Hellenic Drones στην Αττική. Οι άδειες δόθηκαν από την Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας μόλις πριν από ένα μήνα, ενώ πέντε άτομα αποτελούν την πρώτη σειρά εκπαιδευόμενων στην Αθήνα, με τα μαθήματα να ξεκινούν μέσα στον Αύγουστο. «Παρακολουθώντας τις εξελίξεις στον παγκόσμιο χάρτη σχετικά με το σύστημα των μη επανδρωμένων αεροσκαφών (ΣμηΕΑ), η εταιρεία μας θέλησε με γρήγορους ρυθμούς να τις προλάβει, δημιουργώντας το πρώτο εκπαιδευτικό κέντρο στην Αττική», αρχίζει να λέει ο υπεύθυνος κ. Δημήτρης Σκληρός. «Ο βασικός μας εκπαιδευτής φοίτησε σε σχολή της Αγγλίας και πήρε, στη συνέχεια, την πιστοποίηση από την ΥΠΑ κατόπιν εξετάσεων – αναγκαστικά, οι πρώτοι εκπαιδευτές έπρεπε να έχουν κάποιο πτυχίο αναγνωρισμένο στο εξωτερικό, αφού δεν υπήρχε εδώ κάτι αντίστοιχο. Συνολικά, οι εκπαιδευτές αυτήν τη στιγμή στην Ελλάδα δεν πρέπει να ξεπερνούν τους πέντε».
«Τα drones είναι το μέλλον», δηλώνει ο κ. Δημήτρης Σκεπαστιανός, διευθύνων σύμβουλος της εταιρείας 3D Α.Ε., η οποία λειτουργεί από το 1976 με αντικείμενο τους ψεκασμούς αρχικά και στη συνέχεια τα προγράμματα τροποποίησης καιρού – η εταιρεία εκτελεί το εθνικό πρόγραμμα χαλαζικής προστασίας του ΕΛΓΑ.
Σε ό,τι αφορά τις βασικές προϋποθέσεις για την απόκτηση άδειας χειριστή, ο κ. Σκεπαστιανός εξηγεί πως «ο ενδιαφερόμενος πρέπει να είναι άνω των 18, να περάσει από θεωρητική εκπαίδευση 50 ωρών και πρακτική 7 ωρών. Λαμβάνοντας τη σχετική βεβαίωση από τη σχολή, δίνει εξετάσεις στην ΥΠΑ για τη θεωρία και εφόσον επιτύχει, ακολουθεί η πτητική εξέταση. Το πτυχίο ακολουθεί την επιτυχημένη συμμετοχή».
Σε ό,τι αφορά την ύλη των θεωρητικών μαθημάτων ο κ. Σκληρός διευκρινίζει πως «περιλαμβάνει –μεταξύ άλλων– κανόνες εναέριας κυκλοφορίας, μετεωρολογία, νομοθεσία πολιτικής αεροπορίας και νομοθεσία ΣμηΕΑ, Αεροναυτιλία, Αεροδυναμική Πτήσης ΣμηΕΑ κ.ά.». Ο ίδιος αναφέρει πως «τα drones διακρίνονται σε τρεις συν μία κατηγορίες: στα μικρότερα του ενός κιλού, στα 1-4 κιλά και 4-25 κιλά. Τα 25-150 κιλά αποτελούν μία ξεχωριστή κατηγορία – μόνον ο στρατός διαθέτει τέτοια. Στη σχολή μας καλύπτουμε τις τρεις βασικές κατηγορίες», καταλήγει. Εξαιρώντας την ερασιτεχνική χρήση του drone, για την επαγγελματική απαιτούνται όχι μόνο η πιστοποίηση του χειριστή αλλά και άλλες προϋποθέσεις: «Η προσέγγιση διαφέρει ανάλογα με το βάρος τους», συνεχίζει ο κ. Σκληρός. «Δεν χρειάζεται να το δηλώσεις αν είναι λιγότερο του κιλού. Για τα υπόλοιπα, πρέπει να υποβάλεις ηλεκτρονικά στην Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας το σχέδιο πτήσης, προκειμένου να εξασφαλίσεις έγκριση. Το σχέδιο πτήσης θα πρέπει να υποβληθεί από αδειοδοτημένο χειριστή, ενώ πρέπει να περιλαμβάνει και τον κωδικό του συγκεκριμένου drone. Βασικός περιορισμός, η πτήση σε απόσταση μεγαλύτερη των 8 χλμ. από αεροδρόμιο. Ή ότι απαγορεύεται να πετάς πάνω από κόσμο χωρίς έγκριση… Είναι σημαντικό οι εκπαιδευόμενοι χειριστές να μάθουν να σέβονται την ιδιωτικότητα και τα προσωπικά δεδομένα, διαφορετικά τα drones θα απαξιωθούν», επισημαίνει ο κ. Σκεπαστιανός.
Ζητήματα δεοντολογίας
Πράγματι, εκτός του ήδη αυστηρού νομοθετικού πλαισίου στην Ελλάδα, υπεισέρχονται θέματα δεοντολογίας και ηθικής χρήσης, τα οποία αμφότερες οι σχολές ευτυχώς τοποθετούν ψηλά στη λίστα των προτεραιοτήτων τους: «Το operation manual της σχολής μας εκπονήθηκε στην Αγγλία. Στη συνέχεια, αφού μεταφράστηκε στα ελληνικά, το εμπλουτίσαμε ακόμη περισσότερο, ώστε να θίγεται το θέμα των ανθρώπινων σχέσεων, ο σεβασμός στον συνάνθρωπο». Πώς θα εντοπίσουμε εκείνον που κάνει κατάχρηση και μπορεί να φωτογραφίζει με το drone τα παιδιά που παίζουν, για παράδειγμα; Σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της 3D, «εφόσον έχει προηγηθεί η υποβολή του σχεδίου πτήσης στην ΥΠΑ, γνωρίζουν ποιος πετάει και πού. Μήνυση όμως δεν θα κάνει η ΥΠΑ αλλά ο θιγόμενος». Οπως προκύπτει, όχι μόνο θα πρέπει να τηρούνται αυστηρά οι κανόνες ασφαλείας αλλά και να είναι τυπικοί οι χειριστές. Επιπλέον, η ΥΠΑ έχει ήδη ορίσει περιοχές αλλά και το ύψος που επιτρέπονται και απαγορεύονται οι πτήσεις – δεν μπορεί κάποιος να πετάει οπουδήποτε. Οπως μάλιστα τονίζει ο επικεφαλής της Hellenic Drones: «Μην ξεχνάμε ότι ένα drone μπορεί πολύ εύκολα να γίνει τρομοκρατική απειλή. Οχι μόνο μεταφέροντας βόμβα. Η ίδια η συσκευή μπορεί μέσω τους χειριστή της να οδηγηθεί μέσα στον κινητήρα του αεροπλάνου».
Χρήσεις και επαγγελματικοί αγώνες
Ποιες είναι οι συνηθέστερες χρήσεις των drones, τα οποία ομολογουμένως κερδίζουν διαρκώς έδαφος στη δημοφιλία; Είναι γεγονός ότι έχουν πλέον στρατολογηθεί για εμπορικούς σκοπούς, στη γεωργία, για μεσιτικές υπηρεσίες, ανεύρεση και διάσωση ατόμων, χαρτογράφηση, εναέριους ελέγχους, παραδόσεις προϊόντων – η Amazon έχει ξεκινήσει πειραματικά τις παραδόσεις με drones.
Επιπλέον, χρησιμοποιούνται σε επαγγελματικές φωτογραφίσεις, υπηρεσίες ασφάλειας και επιτήρησης χώρων, στην εμπορική προώθηση ξενοδοχείων και θερέτρων, από κατασκευαστικές εταιρείες, στην παράδοση φαρμακευτικών προμηθειών, από την πυροσβεστική και τον στρατό.
Πραγματοποιούν σεισμικές, ηφαιστειακές καθώς και μετεωρολογικές μελέτες, περιπολίες συνόρων, κινηματογράφηση, προσφέρουν διαγνωστικές υπηρεσίες με θερμικές κάμερες.
Ενδιαφέρον παρουσιάζουν όμως και οι επαγγελματικοί αγώνες με drones, το drone racing league – ένα νέο, πρωτοποριακό άθλημα (https://thedroneracingleague.com/).
Τέλος, λόγω της εκτεταμένης χρήσης drones, αναπτύχθηκαν συστήματα άμυνας, τα οποία εκπέμπουν σε διάφορες συχνότητες, με αποτέλεσμα το drone να «παραλύει», προσκρούοντας σε έναν αόρατο «τοίχο».
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρατηρείται στον κλάδο των μέτρων αντιμετώπισης των drones, που περιλαμβάνει παρεμβολή του σήματος που στέλνεται με χρήση jammer και η καταστολή τους με χρήση drone catch net (https://anti-drone.eu/). Οπως δηλαδή αναφέρεται χαρακτηριστικά, για τον εντοπισμό των παράνομων πτήσεων και την κατάρριψη του drone, τα περιπολικά στην Αμερική είναι εφοδιασμένα με ένα ειδικό «drone με διχτάκι», το οποίο «συλλαμβάνει» εναέρια τον «παραβάτη»…