Ο Όργουελ έγραψε το “1984” το 1949, δηλαδή στην αρχή του Ψυχρού Πολέμου. Πολλές από τις ανατριχιαστικές προφητείες του έχουν βγει αληθινές, όπως πχ με το newspeak (την πρωτότυπη χρήση λέξεων για να περιγράψουν κάτι άλλο — όπως πχ Υπουργείο Κλιματικής Αλλαγής).
Μερικά από τα άλλα καταναγκαστικά έχουν βέβαια άλλη μορφή. Ο Μεγάλος Αδερφός είναι κάτι άλλο, σήμερα. Και η καταδυνάστευση γίνεται περισσότερο με αποπροσανατολισμό και παραπληροφόρηση, παρά με ρόπαλο στο κεφάλι ή με …ρετσινόλαδο.
Το εξαιρετικά ενδιαφέρον από το “1984” είναι ο χάρτης του κόσμου, όπως προκύπτει στο βιβλίο (που ξαναλέω, γράφτηκε το 1949). Ο κόσμος είναι χωρισμένος στις παλιές Αγγλικές αποικίες, οι Σοβιετικοί και οι Γερμανοί (και οι Ευρωπαίοι) είναι ένα — οι Άγγλοι ήταν πάντα με τις θαλασσινές δυνάμεις και οι Κινέζοι είναι πάντα …πολλοί. Η Βόρεια Αφρική, η Μέση Ανατολή, και οι μετέπειτα ανεξάρτητοι της τέως Σοβιετικής Ένωσης είναι “αμφισβητούμενοι” (στο βιβλίο).
Ο χάρτης του 1949 είναι βασικά παραδοχή ότι η Ιστορία αντανακλά την Γεωγραφία και τους πληθυσμούς (ή την κοινή κουλτούρα τους). 68 χρόνια αργότερα έχουν συμβεί τα εξής, που φυσικά δεν μπορούσε να προβλέψει (και αναφέρω μόνο αυτά που …θυμάμαι)
1. Οι ΗΠΑ ξεκαθάρισαν την θέση τους, το 1956, στην κρίση του Σουέζ.
2. Το Ισραήλ κέρδισε τον Πόλεμο των 6 Ημερών, και με λίγο περισσότερο ζόρι τον Πόλεμο του Yom Kippur.
3. Ο ΟΠΕΚ έγινε παράγων το 1973, μεσούντος του Ψυχρού Πολέμου, και είδαμε και πάθαμε να τον μαζέψουμε μόλις το 2014 (αυτό τρέχει ακόμα)
5. Το 1972 ο Νίξον πήγε στην Κίνα
4. Κάπου μεταξύ 1989 και 1991, Οι ΗΠΑ επικράτησαν στον Ψυχρό Πόλεμο
5. Από το 1990, η Ευρώπη νομίζει ότι είναι “κάτι καινούργιο”. Η Γεωγραφία δεν άλλαξε, και, αν ήμουν ο Όργουελ, θα έλεγα ότι η Ευρώπη είναι περίπου αμφισβητούμενη (και πάντα χωρίς την Αγγλία)
6. Δεν είμαι στο κεφάλι των ΗΠΑ για να ξέρω τι σκέφτονται, αλλά μερικά σημεία στον χάρτη τούς είναι μάλλον πιο ενδιαφέροντα από άλλα.
Σήμερα η Κίνα είναι κάτι διαφορετικό από αυτό που ήταν το 1972. Μπορεί σήμερα να μην εξαρτάται από τις εξαγωγές της στις ΗΠΑ, αλλά έτσι φτιάχτηκε. Η Eastasia του 1949, το 2017 δείχνει μεγάλο ενδιαφέρον για την Αφρική, για πετρέλαια, για την Κεντρική Ασία και για κάτι νησάκια που κατασκευάζει στην Θάλασσα της Νότιας Κίνας. Ο χάρτης του 1949 δείχνει την περιοχή σαν “αμιφσβητούμενη” αλλά ο Όργουελ μάλλον δεν ήξερε τι προτεραιότητες θα έχουν οι ΗΠΑ το 2017. Ή, πχ, τι θα κάνει η …Ινδία.
Είμαι σίγουρος ότι υπάρχουν και άλλες ερμηνείες για το παρελθόν, το παρόν και το μέλλον… Γεωγραφία, πληθυσμοί, τεχνολογία και ισοζύγια συναλλαγών… Αυτά καθορίζουν, τελικά.
Είμαι πολύ περίεργος τι θα ψηφίσουν οι Ολλανδοί. Τους έβαλα στην κατηγορία των αμφιλεγομένων αλλά πιο κοντά στους Ωκεάνιους από ότι τους υπόλοιπους αμφισβητούμενους Ευρωπαίους…
