Από το φθινόπωρο του 2015, δυο αγρότες – μικροί παραγωγοί, ο Δημήτρης Μαγριπλής και ο Γιάννης Σαμπαζιώτης, καλλιεργούν και φροντίζουν περίπου 2000 δένδρα ελιάς Κορωνέικης ποικιλίας, σε επιλεγμένες περιοχές της Τριφυλιακής γης (Φιλιατρά, Πλάτη, Τερψιθέα, Άνω Καλόνερο, και Κυπαρισσία).
Το αποτέλεσμα είναι ένα γευστικό ελαιόλαδο με ισχυρότατη υγειοπροσταυτετική δράση και μοναδικά αρώματα.
Το «Ωδή Ελαίου» προέρχεται από προσεκτικά επιλεγμένους ελαιώνες της Τριφυλιακής γης των οποίων το μικροκλίμα, η γεωγραφική θέση και ο τρόπος καλλιέργειας αναδεικνύουν όλα τα ανώτερα χαρακτηριστικά που μπορούν να προσφέρουν ελιές Κορωνέικης ποικιλίας.
Όλη η διαδικασία της ελαιοποίησης πραγματοποιείται σε θερμοκρασία μικρότερη των 27 βαθμών C, ενώ η μάλαξη του καρπού δεν ξεπερνάει τα 40 λεπτά, έχοντας σαν αποτέλεσμα την ανάδειξη πλούσιων αρωμάτων και την διατήρηση των ιδιαίτερα ευεργετικών φαινολικών ενώσεων.
Όπως αναφέρουν οι δύο παραγωγοί μιλώντας για την ποιότητα του ελαιόλαδου:
“Φροντίζουμε διαρκώς για το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα όσον αφορά την ποιότητα και την υγεία του ελαιόλαδου, τα χαρακτηριστικά εκείνα που το καθιστούν διατροφικό θησαυρό με ισχυρότατη υγειοπροστατευτική δράση, αλλά και εκείνους τους παράγοντες που προσδίδουν την χαρακτηριστική του γεύση και το μοναδικό του άρωμα. […] Από το ξεκίνημα της προσπάθειάς μας συνεργαζόμαστε με το φαρμακευτικό τμήμα του πανεπιστημίου Αθηνών και τον καθηγητή Προκόπη Μαγιάτη αποσκοπώντας στην ανάδειξη και διατήρηση των υγειοπροστατευτικών συστατικών του ελαιολάδου, με αποτέλεσμα τα προϊόντα μας να συνοδεύονται από πιστοποιημένες αναλύσεις του πανεπιστημίου που αποδεικνύουν ότι η ημερήσια πρόσληψη τους έχει θεραπευτικά αποτελέσματα για τον ανθρώπινο οργανισμό.”
Η έρευνα σχετικά με την καρδιοπροστατευτική δράση του μεσσηνιακού ελαιολάδου
Στο πλαίσιο της ημερίδας «Προοπτικές του Αγροτικού Τομέα στην Μεσσηνία, 2015» που διοργανώθηκε στην Καλαμάτα, την Παρασκευή 6 Νοεμβρίου 2015, παρουσιάσθηκαν τα αποτελέσματα της κλινικής έρευνας σχετικά με την καρδιοπροστατευτική δράση του μεσσηνιακού ελαιολάδου πλούσιου σε ελαιοκανθάλη και ελαιασίνη σε πληθυσμό της Αμερικής.
Την εισήγηση έκανε ο Προκόπιος Μαγιάτης, αναπληρωτής καθηγητής του τομέα Φαρμακογνωσίας και Χημείας Φυσικών Προϊόντων, Τμήμα Φαρμακευτικής, Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Αναλυτικά η εισήγηση:
“Είμαι πολύ χαρούμενος που βρίσκομαι εδώ σήμερα για να σας κάνω μία ανακοίνωση που πιστεύω ότι έχει πολύ μεγάλο ενδιαφέρον για όλους μας. Θέλω να σας μεταφέρω όμως πρώτα μια μικρή εμπειρία.
Εισαγωγικά στοιχεία
Την προηγούμενη εβδομάδα βρισκόμουν στην Ισπανία όπου στα πλαίσια ενός συνεδρίου έγινε η αρχική ανακοίνωση των αποτελεσμάτων που θα ακούσετε στην συνέχεια. Η εμπειρία μου από εκεί ήταν πρωτόγνωρη για μένα αλλά μας δείχνει ίσως και τον δρόμο που θα πρέπει να ακολουθήσουμε. Το συνέδριο έγινε στην καρδιά της Χαέν, που είναι το μέρος όπου παράγεται το περισσότερο ελαιόλαδο στον κόσμο, και οδηγώντας με το αυτοκίνητο επί 200 χλμ το μόνο που αντίκριζα προς όλες τις κατευθύνσεις ήταν αποκλειστικά ελαιόδεντρα. Μιλάμε για έναν πληθυσμό 300 εκατομμυρίων ελαιοδέντρων (σ.σ. ενδεικτικά σε όλη την Μεσσηνία υπάρχουν 15 εκατομμύρια). Βρεθήκαμε σε ένα ελαιοτριβείο το οποίο θεωρούταν σχετικά μικρό, στο οποίο υπήρχαν δεξαμενές 800 τόνων. Και το ερώτημά μας ήταν πως θα ανταγωνιστούμε εμείς μία τόσο μεγάλη παραγωγή, η οποία μάλιστα γινόταν και τελείως αυτοματοποιημένα δίχως χειροκίνητα συστήματα και εργάτες; Να ανταγωνιστούμε στο θέμα της ποσότητας; Δεν υπήρχε καμία μα καμία περίπτωση. Να ανταγωνιστούμε στο θέμα της τιμής; Πάλι τα ίδια. Να ανταγωνιστούμε όμως στο θέμα της ποιότητας, ναι τότε εκεί υπάρχει περιθώριο συζήτησης. Το ερώτημα το κρίσιμο όμως είναι τι ορίζουμε ποιότητα; Ορίζουμε ποιότητα την ωραία συσκευασία; Το ωραίο μπουκάλι; Το ωραίο άρωμα; Ή μήπως κάτι άλλο το οποίο είναι ακόμη πιο σπουδαίο; Αξίζει να σας πω ότι η Ισπανία που έχει τεράστια παραγωγική ικανότητα με 1,5 εκατομ. τόνους λάδι έχει 2000 ελαιοτριβεία, όσα έχει και όλη η Ελλάδα. Αυτό, μπορεί να φαίνεται μειονέκτημα για εμάς από θέμα κόστους αλλά είναι τρομακτικό πλεονέκτημα επειδή δίνει την δυνατότητα στον κάθε μικρό παραγωγό (γιατί στην Ελλάδα μόνο για μικρούς παραγωγούς μιλάμε) να βγάλει το δικό του λάδι, να το κάνει προσεγμένα κι έτσι να μπορέσει να πετύχει πολύ ευκολότερα αυτό που ονομάζουμε εμείς ως εξαιρετικό παρθένο. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι στην Ελλάδα έχουμε το μεγαλύτερο ποσοστό εξαιρετικού παρθένου ελαιολάδου σε σχέση με όλες τις υπόλοιπες χώρες, και έτσι αυτό που θεωρητικά φαίνεται μειονέκτημα να το μετατρέψουμε σε πλεονέκτημα.
Το χαρακτηριστικό των εξαιρετικών παρθένων ελαιολάδων, είναι ότι περιέχουν ορισμένα συστατικά τα οποία δεν τα βρίσκουμε στα υπόλοιπα ελαιόλαδα. Καταρχάς δεν τα βρίσκουμε πουθενά αλλού, σε κανένα άλλο τρόφιμο, και τα βρίσκουμε σε πολύ χαμηλή περιεκτικότητα στα απλά παρθένα ελαιόλαδα. Το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο χαρακτηρίζεται εκτός των άλλων και από δύο χαρακτηριστικά συστατικά, αυτά που συναντώνται στον χώρο της επιστήμης ως ελαιοκανθάλη και ως ελαιασίνη. Είναι δύο ουσίες οι οποίες επικρατούν στα ελληνικά ελαιόλαδα και είναι αυτές που δίνουν αυτόν τον πικάντικο και πικρό χαρακτήρα. Φυσικά υπάρχουν και σε ελαιόλαδα και άλλων χωρών, περιοχών και ποικιλιών, αλλά στην Ελλάδα απαντώνται σε πολύ μεγάλο ποσοστό σε σχέση με άλλες χώρες. Επομένως όταν μιλάμε για ποιότητα συμφωνώ ότι και τα υπόλοιπα (μπουκάλι, συσκευασία κλπ) είναι σημαντικά, αλλά συγκεκριμένα στον τομέα της υγείας έχουμε ένα πολύ μεγάλο πλεονέκτημα που μπορεί να μας κάνει ανταγωνιστικούς στις διεθνείς αγορές. Ενώ λοιπόν θεωρούμαστε αυτήν την στιγμή 3η χώρα παγκοσμίως (πίσω από Ιταλία και Ισπανία) στην παραγωγή ελαιολάδου θα μπορούσαμε να θεωρούμαστε 1οι στην παραγωγή υγιεινού ελαιολάδου.
Τι γνωρίζαμε μέχρι τώρα – Συμπεριφορά/συσσώρευση αιμοπεταλίων
Όταν λέμε υγιεινό όλοι συμφωνούμε πως τα ελαιόλαδα είναι υγιεινά κι αυτό γιατί περιέχουν το ελαϊκό οξύ, που είναι το κύριο μονοακόρεστο λιπαρό οξύ και βρίσκεται σε όλα τα ελαιόλαδα του κόσμου, το οποίο είναι ευεργετικό για την υγεία μας ούτως ή άλλως. Τα εξαιρετικά παρθένα ελαιόλαδα όμως χαρακτηρίζονται και από υψηλά φαινολικά χαρακτηριστικά εκ των οποίων τα κυριότερα είναι η ελαιοκανθάλη και η ελαιασίνη και τα οποία σχετίζονται με την προστασία της υγείας.
Ωραία όλα αυτά να τα λέμε, αλλά πρέπει να έχουμε αποδεικτικά στοιχεία. Δηλαδή, π.χ. ναι γνωρίζουμε ότι η ελαιοκανθάλη είναι μία σπουδαία ουσία η οποία είτε σε πειραματόζωα είτε σε δοκιμαστικό σωλήνα στο εργαστήριο κάνει φανταστικά πράγματα, το ίδιο και η ελαιασίνη, το ίδιο και οι υπόλοιπες φαινόλες. Αυτό όμως μεταφράζεται σε κάτι που να αφορά τον άνθρωπο; Αυτό ήταν το ερώτημα το οποίο θέσαμε στον εαυτό μας αρχικά ως επιστήμονες και το οποίο θυμάμαι σε μια παλαιότερη εκδήλωση εδώ στην Καλαμάτα τον Δεκέμβριου του 2013 είχα υποσχεθεί ότι σύντομα θα φέρουμε ένα πολύ ισχυρό αποδεικτικό στοιχείο το οποίο θα επιβεβαιώνει ότι όλα αυτά που λέμε είναι πραγματικότητα. Στην Ελλάδα το πιο δύσκολο πράγμα είναι να τηρήσει τις υποσχέσεις του. Ο καθένας κρίνεται από τις πράξεις του και από τα αποτελέσματα των πράξεών του.
Εμείς είχαμε την μεγάλη τύχη σαν επιστήμονες να βρούμε συμπαραστάτες το ίδρυμα Καπετάν Βασίλη και την εταιρία Γαία οι οποίοι στήριξαν οικονομικά την πραγματοποίηση της μελέτης στις ΗΠΑ, και συγκεκριμένα στην Καλιφόρνια, όπου εκεί είχαμε μια πάρα πολύ καλή συνεργασία με το κέντρο ελιάς του πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας Davis, όπου συμπτωματικά στο ίδιο μέρος βρίσκεται και το ερευνητικό κέντρο διατροφής του υπ. αγροτικής ανάπτυξης των ΗΠΑ. Σε συνεργασία με αυτούς τους δύο φορείς και με το τμήμα διατροφής του πανεπιστημίου Davis πραγματοποιήσαμε μία μελέτη η οποία αφορούσε την επίδραση του ελαιολάδου στις συσσώρευση των αιμοπεταλίων σε υγιείς ενήλικες.
Καταρχάς γνωρίζουμε ότι η διατροφή που είναι πλούσια σε φυτικές τροφές συνδέεται με μια συνολικά θετική κατάσταση της υγείας και μειωμένο κίνδυνο για καρδιακές παθήσεις. Αυτό είναι πλέον καθολικά αποδεκτό. Όλοι γνωρίζουμε ότι η υπερβολική κατανάλωση σε ζωικά τρόφιμα (κόκκινο κρέας κυρίως) και γαλακτοκομικά –δηλ όλα αυτά τα οποία εισάγουμε στην χώρα μας- είναι βλαπτικά για την υγεία μας. Αντίθετα τα φυτικά τρόφιμα, κυρίως αυτά που παράγουμε στην χώρα μας, είναι πολύ πιο ευεργετικά για την υγεία μας. Αυτό που λείπει από αυτήν την παρατήρηση, είναι να βρούμε ποια συστατικά υπάρχουν μέσα σε αυτά τα φυτικά τρόφιμα, των οποίων η κατανάλωση οδηγεί στην βελτίωση της υγείας. Η έρευνα χρειάζεται πολλά βήματα προκειμένου να τεκμηριώσει αυτό το οποίο παρατηρούμε επιδημιολογικά. Κι όταν λέω επιδημιολογικά αξίζει να αναφέρω μια πολύ μεγάλη μελέτη η οποία έγινε στην Ισπανία, και η οποία έδειξε μετά από πέντε χρόνια παρακολούθησης ότι οι άνθρωποι οι οποίοι κατανάλωναν καθημερινά ελαιόλαδο, μέσα σε αυτό το μικρό σχετικά χρονικό διάστημα, σε σχέση με αυτούς που κατανάλωναν μια συνηθισμένη δίαιτα είχαν μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιοαγγειακών παθήσεων κατά 30%. Αυτό είναι μια πολύ σοβαρή επιδημιολογική παρατήρηση, που όμως δεν μας λέει αν αυτό μπορούν να το πετύχουν όλα τα ελαιόλαδα και αν μπορούν να το πετύχουν με όλες τις συνθήκες και όλες τις προϋποθέσεις. Αυτό που παρατηρούμε είναι ότι γενικώς το ελαιόλαδο βοηθά στην υγεία μας, αλλά πρέπει να πάμε παρακάτω.
Σε αυτό το «παρακάτω» υπάρχουν πολλοί παράγοντες, δηλαδή εκείνα τα στοιχεία που επηρεάζουν το αν πάθουμε ένα έμφραγμα ή ένα εγκεφαλικό επεισόδιο είναι διάφορα. Ένας από τους κυριότερους είναι αυτό που ονομάζουμε συσσώρευση των αιμοπεταλίων. Δηλαδή, όταν παθαίνει κανείς ένα έμφραγμα ή ένα εγκεφαλικό, αυτό που γίνεται είναι ότι κάποια στιγμή το αίμα του πήζει, δημιουργούνται θρόμβοι δηλαδή οι οποίοι πηγαίνουν και φράζουν κάποια αρτηρία ή κάποιο αγγείο. Γενικά το να πήζει το αίμα είναι μια αναγκαία διαδικασία για το σώμα, στην περίπτωση που κοπούμε και τρέχει αίμα ναι εκεί το χρειαζόμαστε, δεν το θέλουμε όμως να συμβεί μέσα στα εσωτερικά μας όργανα (καρδιά και εγκέφαλος εν προκειμένω). Η διαδικασία αυτή ενεργοποιείται από τα έμμορφα συστατικά του αίματός μας που ονομάζονται αιμοπετάλια, τα οποία όταν αναγνωρίσουν στην επιφάνειά τους κάποιους παράγοντες ένας εκ των οποίων είναι το κολλαγόνο το οποίο ντύνει το τοίχωμα των αρτηριών, αν το τοίχωμα δηλαδή μιας αρτηρίας έχει μια βλάβη (το οποίο συμβαίνει είτε με το πέρασμα του χρόνου είτε με κακή διατροφή) τότε κατά κάποιο τρόπο ανοίγει το τοίχωμα και απελευθερώνεται κολλαγόνο. Τότε λοιπόν ενεργοποιούνται τα αιμοπετάλια τα οποία πιστεύουν ότι γίνεται κάποια αιμορραγία και πάνε να δημιουργήσουν θρόμβους για να πήξει το αίμα, κι έτσι άμα γίνει στην καρδιά μας έχουμε ένα έμφραγμα, ενώ αν γίνει στον εγκέφαλό μας έχουμε ένα εγκεφαλικό επεισόδιο. Άρα καταλαβαίνετε πως θα ήταν πολύ σημαντικό αν αυτήν την διαδικασία θα μπορούσαμε να την ελέγξουμε μέσα στο σώμα μας. Αυτό επιτυγχάνεται με φαρμακευτικούς τρόπους, ένας εκ των οποίων και ο πιο συνηθισμένος είναι η μακροχρόνια λήψη ασπιρίνης, δηλαδή μια μικρή δόση ασπιρίνης η οποία καταναλώνεται από ανθρώπους για δεκαετίες ολόκληρες προκειμένου ακριβώς για να μην συμβεί αυτό το πράγμα. Αν θα μπορούσαμε λοιπόν εμείς να αποδείξουμε ότι το ελαιόλαδο μπορεί να κάνει κάτι παρόμοιο, τότε θα είχαμε προφανώς και ένα επιστημονικό στοιχείο στα χέρια μας.
Γνωρίζουμε εδώ και πολλά χρόνια ήδη από το 2005 ότι το ελαιόλαδο περιέχει μια ουσία που ονομάζεται ελαιοκανθάλη και μια πολύ παρεμφερή της η οποία ονομάζεται ελαιασίνη, οι οποίες στον δοκιμαστικό σωλήνα δείξανε ότι μπορούν να αναστείλουν δύο ένζυμα, το COX και το LOX. Αυτά τα δύο ένζυμα είναι υπεύθυνα για την διαδικασία της φλεγμονής και είναι τα ένζυμα τα οποία μπλοκάρει η ασπιρίνη ή η ιβουπροφένη, χαρακτηριστικά και γνωστά αντιφλεγμονώδη φάρμακα. Πέρα των άλλων, αυτές οι δύο ουσίες (ελαιοκανθάλη και ελαιασίνη) είναι γνωστό ότι έχουν αναγνωρισμένη αντιοξειδωτική δράση, είναι συστατικά δηλαδή τα οποία προστατεύουν από την οξείδωση άρα και ένας ακόμη μηχανισμός προστασίας για τον οργανισμό. Όμως εδώ μιλάμε για κάτι πολύ πιο ειδικό και συγκεκριμένο: την εμπλοκή αυτών των συγκεκριμένων ενζύμων στην διαδικασία ενεργοποίησης και συσσώρευσης των αιμοπεταλίων. Όπως σας είπα ξέραμε από τον δοκιμαστικό σωλήνα την δράση που είχαν η ελαιοκανθάλη και η ελαιασίνη πάνω σε αυτά τα δύο ένζυμα, δεν ξέραμε όμως τι επιτυχία θα είχε αυτό στον άνθρωπο, γιατί από τον δοκιμαστικό σωλήνα στο πειραματόζωο και από το πειραματόζωο στον άνθρωπο υπάρχει τεράστια απόσταση, άρα το κρίσιμο στοιχείο θα ήταν να αποδείξουμε ότι αυτό είναι πραγματικότητα.
Το πείραμα
Το να χορηγήσεις απευθείας ελαιοκανθάλη στον άνθρωπο είναι κάτι που δεν επιτρέπεται και δεν θα έδινε κανείς ποτέ μια τέτοια άδεια. Ο μόνος τρόπος για να γίνει αυτό ήταν να περιοριστούμε σε μια δόση ελαιοκανθάλης η οποία βρίσκεται μέσα στο ελαιόλαδο και να την χορηγούσαμε μέσω του ελαιολάδου για να δούμε αν θα έχουμε αποτέλεσμα. Για να γίνει σύγκριση, επιλέξαμε τρία ελαιόλαδα:
α) ένα ελαιόλαδο Α που περιείχε πολλή ελαιασίνη αλλά λίγη ελαιοκανθάλη
β) ένα ελαιόλαδο Β που περιείχε πολλή ελαιοκανθάλη και λίγη ελαιασίνη
γ) και ένα ελαιόλαδο Γ που δεν περιείχε κανένα από το τα δύο,
και πήγαμε να δούμε αν θα καταλήγαμε σε κάποιο συμπέρασμα όσον αφορά την προστασία από τους θρόμβους.
Έτσι λοιπόν επιλέχθηκαν εννέα (9) υγιείς εθελοντές με ηλικία κατά μέσο όρο 25 χρονών και ιδανικό βάρος, οι οποίοι σε μια χρονική στιγμή μια συγκεκριμένη μέρα παραλήφθηκε το αίμα τους, είδαμε σε τι κατάσταση είναι και τους χορηγήσαμε τρεις κουταλιές από το πρώτο λάδι (40 γρ. περίπου), δόση που τουλάχιστον εδώ στην Ελλάδα είναι πολύ συνηθισμένη ως ημερήσια δόση. Μετά από δύο ώρες έγινε πάλι αιμοληψία και διερευνήθηκε η συσσώρευση αιμοπεταλίων στο αίμα.
Οι ίδιοι εννέα άνθρωποι μετά από μία εβδομάδα έφαγαν το δεύτερο λάδι και ξαναέγινε η ίδια διαδικασία μέτρησης του αίματος.
Την τρίτη εβδομάδα έφαγαν από το τρίτο λάδι και ακολουθήθηκε πάλι η ίδια διαδικασία, ενώ
την τέταρτη εβδομάδα πήραν μια φαρμακευτική αγωγή, πήραν δηλαδή ένα χαπάκι Ibuprofen των 400mg όπως αυτό που θα έπαιρναν για να προστατεύσουν την καρδιά τους, και έγινε πάλι αιμοληψία και μέτρηση.
Στο σημείο αυτό θα ήθελα να σας πω για τα λάδια που επιλέχθηκαν. Η επιλογή των λαδιών ήταν ένα τρομερά δύσκολο έργο κι αυτό γιατί έπρεπε να βρούμε ένα ελαιόλαδο που θα έχει πολύ ελαιοκανθάλη και λίγη ελαιασίνη, ένα ελαιόλαδο με την ίδια σύσταση αλλά αντίστροφα στα ποσοστά ελαιοκανθάλης και ελαιασίνης και ένα τρίτο που δεν θα είχε καμία από τις δυο ουσίες. Ταυτόχρονα και τα τρία ελαιόλαδα θα έπρεπε να έχουν και τον ίδιο αριθμό ολικών φαινολών, γιατί τέθηκε το ερώτημα αρκεί να γνωρίζουμε ότι υπάρχουν απλά φαινόλες στο ελαιόλαδο (που σε όλα τα καλά ελαιόλαδα βρίσκεις μέσα υψηλά ποσοστά φαινολών) ή συγκεκριμένες φαινόλες δίνουν καλύτερο αποτέλεσμα; Γιατί εγώ τι να το κάνω π.χ. ένα ισπανικό ελαιόλαδο που έχει 500 ολικές φαινόλες αλλά δεν έχει ελαιοκανθάλη; Μήπως είναι προτιμότερο να διαλέξω ένα ελαιόλαδο που έχει 250 ολικές φαινόλες αλλά όλες είναι ελαιοκανθάλη; Έπρεπε να απαντήσουμε λοιπόν σε πολύ δύσκολα ερωτήματα και να για να βγει απάντηση διερευνήθηκαν περισσότερα από 500 δείγματα ελαιολάδου από την Ελλάδα και την Αμερική για να βρούμε τα τρία εκείνα ελαιόλαδα τα οποία θα έμπαιναν στην μελέτη.
Το πρώτο ελαιόλαδο (Α) που καταλήξαμε ήταν αμερικάνικο από την Καλιφόρνια και ποικιλίας Arbequina, παραγωγής 2014 με περισσότερη ελαιασίνη και λιγότερη ελαιοκανθάλη.
Το δεύτερο ελαιόλαδο (Β) ήταν από την Ελλάδα, παραγωγής Νοεμβρίου του 2014, από την περιοχή της Μεσσηνίας και ήταν ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα από τρεις περιοχές της Μεσσηνίας (Αλεποχώρι στα νότια του νομού, και Λάμπαινα και Λευκοχώρα στο μέσο του νόμου). Είχε υψηλότερα ποσοστά ελαιοκανθάλης και λιγότερα ελαιασίνης, αντιστρόφως ανάλογα δηλαδή με το πρώτο (όση ελαιοκανθάλη στο Α τόση ελαιασίνη στο Β και όση ελαιασίνη στο Α τόση ελαιοκανθάλη στο Β).
Ενώ το τρίτο (Γ) πάρθηκε από ράφι supermarket το οποίο ήταν εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, με ίδιο αριθμό ολικών φαινολών, σε πολύ ωραία συσκευασία και τιμή 20 δολάρια το μισόλιτρο, και δεν είχε ούτε ελαιοκανθάλη ούτε ελαιασίνη αλλά άλλες φαινόλες οι οποίες δεν είχαν καμία επίδραση τελικά σε αυτό που μας απασχολούσε. Για την ιστορία είχε πολύ υψηλά ποσοστά τυροσόλης μια φαινόλη που έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες, όπως άλλωστε και οι δυο ουσίες που μελετάγαμε.
Το αντιπροσωπευτικό δείγμα του Μεσσηνιακού ελαιολάδου επιλέχθηκε έτσι ώστε να έχουμε εκείνο το λάδι με τα επίπεδα ελαιοκανθάλης και ελαιασίνης που είχαμε βρει σε παλαιότερη μελέτη ως μέσο όρο του νομού Μεσσηνίας. Στην παρακάτω εικόνα βλέπουμε έναν δείκτη D ο οποίος είναι το άθροισμα των αριθμών αυτών, και ο οποίος δείκτης αυτός στην Μεσσηνία είναι 446 (π.χ. διαλέξαμε λάδι που είχε 340 ελαιοκανθάλη και 100 ελαιασίνη). Αυτό το νούμερο είναι αρκετά υψηλό σε σύγκριση με άλλες περιοχές και ποικιλίες στην Ελλάδα. Αυτό συμβαίνει κατά την άποψη μας, πέρα από τον ρόλο που παίζει η Κορωνέικη ποικιλία, λόγω και της προσοχής που δίνεται στην παραγωγή και την ελαιοποίηση, και είναι κάτι που έχει και μεγάλη επαναληψιμότητα. Καταλαβαίνουμε λοιπόν σε συσχέτιση και με αυτά που αναφέραμε στην αρχή ότι όντως στην Μεσσηνία υπάρχει ένα μεγάλο πλεονέκτημα.
Πάμε τώρα να δούμε τα ποσοστά μείωσης συσσώρευσης των αιμοπεταλίων στο αίμα στις τέσσερις περιπτώσεις:
Το φάρμακο έφερε ποσοστό μείωσης 80%,
το ελαιόλαδο Β από την Μεσσηνία έφερε ποσοστό μείωσης γύρω στο 60%,
το ελαιόλαδο Α από την Καλιφόρνια έφερε ποσοστό μείωσης γύρω στο 40%, ενώ
το ελαιόλαδο Γ από το supermarket επέφερε σχεδόν μηδενική μείωση (0%).
Αυτό που πρέπει να τονίσω εδώ είναι ότι η δόση ελαιοκανθάλης που περιείχε το μεσσηνιακό ελαιόλαδο ήταν μόλις 12 mg όταν το φάρμακο που δόθηκε ήταν 400mg. Αυτή δόση είναι που παίρνουμε καθημερινά όταν τρώμε ένα υψηλής ποιότητας μεσσηνιακό λάδι, ή και λιγότερη όταν τρώμε ένα υψηλής ποιότητας ελληνικό λάδι κυρίως αν είναι φτιαγμένο από ποικιλία Κορωνέικη ή και από άλλες τρεις-τέσσερις ελληνικές ποικιλίες που δίνουν αντίστοιχα αποτελέσματα.
Το εντυπωσιακότερο από αυτήν την μελέτη ήταν ότι εκτός από την συσσώρευση των αιμοπεταλίων μετρήθηκε στο αίμα των ανθρώπων και τα επίπεδα των προϊόντων που παράγονται από τα ένζυμα COX και LOX. Αν υπήρχε μείωση των επιπέδων των συστατικών αυτών τότε σημαίνει ότι το λάδι με την ελαιοκανθάλη δρούσε πάνω σε αυτά τα ένζυμα. Είδαμε λοιπόν ότι στους μισούς ανθρώπους η συμπεριφορά στο αίμα από το μεσσηνιακό ελαιόλαδο ήταν ίδια με αυτήν του φαρμάκου. Οι υπόλοιποι είχαν μικρότερη απόκριση αλλά αυτό είναι κάτι που μας απασχολεί ερευνητικά· γιατί δηλαδή οι μισοί άνθρωποι έδειξαν τόση ισχυρή ανταπόκριση ενώ οι άλλοι μισοί έδειξαν μικρότερη; Γι αυτό και ο μέσος όρος που βγήκε ήταν μικρότερος τελικά από αυτό που θα θέλαμε να είναι, αλλά αυτό που είδαμε ήταν τρομερά εντυπωσιακό: ότι σε ανθρώπους που παίρνουν το φάρμακο έχουμε συγκρίσιμα αποτελέσματα με αυτούς που τρώνε το ελαιόλαδο.
Άρα, συμπερασματικά:
• τα ελαιόλαδα που είναι πλούσια σε ελαιοκανθάλη πρωτίστως και δευτερευόντως σε ελαιασίνη, μειώνουν σε οξεία χορήγηση την συσσώρευση των αιμοπεταλίων
• η επίδραση στη συσσώρευση αιμοπεταλίων είναι ισχυρά συνδεδεμένη με την αναστολή συγκεκριμένων ενζύμων που εμπλέκονται στην διαδικασία της φλεγμονής
• και επομένως η αλλαγή στην συσσώρευση των αιμοπεταλίων και η συνεπαγόμενη καρδιαγγειακή προστασία εξαρτάται όχι από αυτό που γνωρίζαμε ως τώρα ολικές φαινόλες αλλά από την επακριβή φαινολική σύσταση του κάθε ελαιολάδου.”
