Τον επανασχεδιασμό του μηχανισμού ελέγχων και του συστήματος ποινών παράλληλα με τον εξορθολογισμό του μη μισθολογικού κόστους προτάσσει ο ΣΕΒ για την αντιμετώπιση της αδήλωτης και ημιδηλωμένης εργασίας, φαινόμενα που ιδιαίτερα το τελευταίο διάστημα προσλαμβάνουν μεγάλες διαστάσεις, δημιουργώντας προσκόμματα στον παραγωγικό μετασχηματισμό της οικονομίας.
Και πράγματι, το μέγεθος της αδήλωτης οικονομίας ισοδυναμεί σύμφωνα με την πρόσφατη διαγνωστική έκθεση για την αδήλωτη εργασία στην Ελλάδα, με το 25% του ΑΕΠ. Ειδικά για το 2017, το ποσοστό αυτό εκτιμάται σε 21,5%, σχεδόν διπλάσιο του μέσου όρου των ανεπτυγμένων χωρών που καταγράφει η έρευνα, αν και σημαντικά μειωμένο για τη χώρα μας τα τελευταία χρόνια. Καταλυτικό, δε, ρόλο στην επικράτησή της, διαδραματίζει το «σχετικά υψηλό επίπεδο αυτοαπασχόλησης και το μεγάλο ποσοστό των πολύ μικρών και μικρών επιχειρήσεων».
Οπως χαρακτηριστικά αναφέρει ο ΣΕΒ στην ειδική έκδοση που συνέταξε για το θέμα, η αδήλωτη εργασία έχει ως άμεση συνέπεια τη μη καταβολή των φόρων και εισφορών κοινωνικής ασφάλισης, γεγονός που υπονομεύει τη δημοσιονομική υγεία και μειώνει τους πόρους που έχει στη διάθεσή του το κράτος για την άσκηση κοινωνικής πολιτικής. Η αδήλωτη εργασία συνιστά μια μορφή «κοινωνικού dumping», καθώς σχετίζεται με χαμηλότερες αποδοχές, χειρότερες συνθήκες εργασίας, μικρότερη συνταξιοδοτική και υγειονομική κάλυψη, ενώ δημιουργεί συνθήκες αθέμιτου ανταγωνισμού εις βάρος των επιχειρήσεων που είναι συνεπείς αλλά και των εργαζομένων που καταβάλλουν το σύνολο των εισφορών και φόρων που τους αναλογούν.
Μάλιστα, ο ΣΕΒ επισημαίνει ότι η σχέση ανάμεσα στη φορολογία, στην αδήλωτη εργασία, αλλά και στην παραοικονομία είναι ιδιαίτερα πολύπλοκη και ότι οι υψηλοί φόροι και εισφορές δεν οδηγούν αναγκαστικά σε αύξηση της αδήλωτης εργασίας.
Καταλυτικό ρόλο στην αύξησή της διαδραματίζει η χαμηλή ανταποδοτικότητα αυτών των υψηλών και προοδευτικών φόρων και εισφορών. Σε αυτά πρέπει να προστεθούν τα αρνητικά διοικητικά βάρη, τα ζητήματα αποτελεσματικότητας των ελέγχων, αλλά και γενικότερες αποτυχίες πολιτικής (είναι ενδεικτική η περίπτωση της δημόσιας εκπαίδευσης και της ανάγκης που δημιουργεί για βοηθητική διδασκαλία στο σπίτι). Δημοσκόπηση που πραγματοποιήθηκε το 2017, καταγράφει από την πλευρά των καταναλωτών, ως πηγές προμήθειας υπηρεσιών και αγαθών που ενσωματώνουν αδήλωτη εργασία τις οικιακές εργασίες – ανακαινίσεις και κηπουρική, την υγειονομική περίθαλψη και τη φύλαξη ηλικιωμένων, τη φύλαξη παιδιών και τη διδασκαλία, την αγορά αγροτικών προϊόντων και τις επισκευές αυτοκινήτων.
Η δημοσκόπηση καταγράφει ότι ένα 15% των εργαζομένων απασχολείται χωρίς επίσημη γραπτή σύμβαση και άλλο ένα 11,7% απασχολείται απλήρωτα για οικογενειακή επιχείρηση, ενώ το μέσο έσοδο από αδήλωτη εργασία για άνδρα είναι, κατά το τελευταίο 12μηνο, 2.200 ευρώ και για γυναίκα 1.500 ευρώ.
Επανασχεδιασμός ελέγχων
Μεταξύ των μέτρων που προτείνει ο Σύνδεσμος, με στόχο ένα νέο αναπτυξιακό υπόδειγμα ανοιχτών και ανταγωνιστικών αγορών, είναι ο επανασχεδιασμός του μηχανισμού ελέγχων αλλά και του συστήματος κυρώσεων των ποινών. Ζητεί, επίσης, την πλήρη αξιοποίηση ενός ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος, την οργανωτική και οικονομική αυτοτέλεια του ΣΕΠΕ, την υποχρεωτική καταβολή μισθών και εισφορών για όλες τις επιχειρήσεις μέσω τραπεζικών λογαριασμών, την έκδοση νέου εσωτερικού κανονισμού λειτουργίας του ΣΕΠΕ, καθώς και σαφή περιγραφή των καθηκόντων του και ενίσχυση της διαφάνειας.
Πηγή: http://www.kathimerini.gr
