Οι Ρωμαίοι, αιώνες π.Χ. γιόρταζαν 14-15 Φεβρουαρίου μια ειδωλολατρική αισθησιακή γιορτή που την έλεγαν Λουπερκάλια, μια ποιμενική γιορτή της γονιμότητας. Τα Λουπερκάλια γιορταζόταν προς τιμή του θεού Λούπερκους, προστάτη των βοσκών και της γονιμότητας. Πολλοί τον συνέκριναν με τον θεό Πάνα καθώς, οι εορτασμοί παρουσίαζαν πολλά κοινά στοιχεία. Γιορταζόταν στην ύπαιθρο και οι ιερείς θυσίαζαν ζώα, όπως πρόβατα, κατσίκια και σκυλιά, που θεωρούσαν ότι είχαν «έντονη σεξουαλική επιθυμία». Οι πιστοί έπιναν άφθονο κρασί και όταν άρχιζαν να μεθούν, έβγαζαν τα ρούχα τους, κάλυπταν μέρος του σώματος με κομμάτια από δέρματα των ζώων που θυσιάστηκαν και έτρεχαν στους δρόμους σχεδόν ημίγυμνοι. Οι νέες γυναίκες έτρεχαν στους δρόμους γυμνές, γίνοταν στόχος των ανδρών και επιθυμούσαν να συνευρεθούν εκείνη την ημέρα, γιατί πίστευαν ότι θα ήταν γόνιμες. Κατά τη διάρκεια της γιορτής έβαζαν τα ονόματα των νεαρών κοριτσιών σ’ ένα κουτί και οι άνδρες έπαιρναν εκείνη που θα τους τύχαινε στο λαχνό το όνομά της. Αυτά τα δρώμενα οδηγούσαν τους νέους στη μοιχεία και την πορνεία.
Θέλοντας να σταματήσει τα δρώμενα αυτά το 496, με απόφασή του, ο Πάπας Γελάσιος Α΄, την 14η Φεβρουαρίου όρισε ως Χριστιανική γιορτή του «αγίου Βαλεντίνου». Ο Γελάσιος Α΄ όμως, δεν ξεκαθάρισε ποιος ήταν ο «άγιος» που ήθελε να τιμήσει, αλλά ίσως να στηρίζεται στον παρακάτω θρύλο.
Όλα όσα αναφέρονται για το πρόσωπο του δήθεν αγίου Βαλεντίνου βασίζονται σε έναν « θρύλο». Για το βίο του Βαλεντίνου ελάχιστες είναι οι πληροφορίες και αυτές είναι συγκεχυμένες. Δεν έχει ποτέ διευκρινισθεί αν πρόκειται για ένα ή δύο πρόσωπα με το ίδιο όνομα. Στον Ορθόδοξο συναξαριστή πουθενά δεν αναφέρεται άγιος με αυτό το όνομα και η Ορθόδοξη Εκκλησία ποτέ δεν τον παραδέχτηκε. Ούτε όμως οι παπικοί τον έχουν στο εορτολόγιό τους ως άγιο. Η παπική εφημερίδα «Ενοριακές Καμπάνες» (29/01/2010) γράφει τα εξής: Η εορτή του «αγίου Βαλεντίνου» καταργήθηκε από το ημερολόγιο μας το έτος 1969, όταν αποφασίστηκε να αφαιρεθεί η λειτουργική μνήμη εκείνων των αγίων που δεν στηριζόταν σε ιστορικές μαρτυρίες, αλλά μόνο σε αβέβαιους θρύλους.
Σύμφωνα με το θρύλο, ο Βαλεντίνος, ήταν ιερωμένος, έζησε τον 3ο αιώνα και κρυφά από τον αυτοκράτορα Κλαύδιο τον Γοτθικό, πάντρευε ερωτευμένα ζευγάρια Χριστιανών. Συνελήφθη για τη δράση του αυτή και φυλακίστηκε. Ωστόσο ο αυτοκράτορας του έδωσε χάρη , αλλά ο Βαλεντίνος προσπάθησε να τον μυήσει στον Χριστιανισμό και ο αυτοκράτορας τον καταδίκασε σε θάνατο και τον αποκεφάλισαν στις 14 Φεβρουαρίου του 269, κατά τον θρύλο πάντα.
Ένας άλλος θρύλος λέει, ότι ο Βαλεντίνος ήταν πρώην επίσκοπος στην κεντρική Ιταλία. Θεράπευσε δήθεν την θετή κόρη του δικαστή Αστερίου και ο δικαστής μετά από αυτό το θαυμαστό περιστατικό έπρεπε να βαπτισθεί ο ίδιος, όλη η οικογένειά του και να καταστρέψει όλα τα ειδωλολατρικά αγάλματα, καθώς είχε υποσχεθεί. Ταπεινωμένος ο δικαστής μέσα σε τρεις μέρες κατέστρεψε τα αγάλματα που είχε και όταν το έμαθε ο αυτοκράτορας Κλαύδιος έδωσε εντολή συνέλαβαν το Βαλεντίνο και η κατάληξη και αυτού του θρύλου είναι ίδια με του προηγούμενου.
Από τα παραπάνω συμπεραίνουμε, πως ο διάβολος κατόρθωσε κάποιες συνήθειες της αρχαιότητας να τις διαιωνίσει με έναν τρόπο καμουφλαρισμένο, ότι δήθεν υπάρχει ένας άγιος προστάτης των ερωτευμένων, νομίμων και παρανόμων. Αν είναι δυνατόν να έχουμε άγιο που προστατεύει τους πόρνους και τους μοιχούς.
Υπάρχει το σκεπτικό πως, αφού ένας άγιος προστατεύει τέτοιες σχέσεις, τότε αυτό που κάνουν δεν είναι κακό. Η συνείδηση αμβλύνεται δέχοντας οι άνθρωποι πως δεν είναι κακό να είναι ερωτευμένοι, παραμερίζοντας μάλιστα στο κλίμα της γιορτής κάθε ένοχη σκέψη.
Κάποιοι λόγω της εορτής πέφτουν στην πορνεία και άλλοι που είναι, βυθίζονται περισσότερο μέσα στο βούρκο. Λέγεται ακόμη η μέρα αυτή, «ημέρα των ερωτευμένων» και είναι λυπηρό ένα αίσθημα καθαρά πνευματικό, να ταυτίζεται με σαρκικές απολαύσεις. Ίσως ο μοναδικός έρωτας της ζωής μας θα έπρεπε να ήταν ο Θεός μας, ο Χριστός. Η σχέση μας με το Χριστό θα έπρεπε να είναι ερωτική στην κυριολεξία.
Δυστυχώς όσο δεν αντιστεκόμαστε σθεναρά στη λαίλαπα του πανσεξουαλισμού, κερδισμένοι θα είναι ο διάβολος, που παρασύρει ψυχές στην κόλαση και οι έμποροι που στηρίζουν τέτοιες γιορτές όπως οι ανθοπώλες, κοσμηματοπώλες, ζαχαροπλάστες κ.α.
Ίσως μέχρι τώρα, χωρίς να ξέρεις, συμμετείχες σ’ αυτά τα έθιμα και να πίστευες, άθελά σου, από άγνοια στην ύπαρξη του «αγίου Βαλεντίνου». Στο χέρι σου είναι τώρα ν’ αποφασίσεις. Tίνα μετοχήν έχει η δικαιοσύνη με την ανομίαν; Τίνα δε κοινωνίαν το φως προς το σκότος; Τίνα δε συμφωνίαν ο Χριστός με τον Βελίαλ; Ή τίνα μερίδα ο πιστός με τον άπιστον; ( Β’Κορ. 6/ 14-15 )
Ιωάννης Κοτζάμπασης
