Γράφει ο Θεόδωρος Καρυώτης
Κανείς στην Ελλάδα δεν παρακολουθεί τις εξελίξεις στην Θάλασσα της Νότιας Κίνας. Η συμπεριφορά των Κινέζων, που παραβιάζουν κατάφορα και αδίστακτα το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS), έχει σημασία και για τις εξελίξεις στις Ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Η Τουρκία παρακολουθεί με προσοχή τις παραβιάσεις της Κίνας. Βέβαια, οι παραβιάσεις της Τουρκίας σε σχέση με το Διεθνές Δίκαιο είναι πολύ παλαιότερες από τις παραβιάσεις της Κίνας, αλλά σήμερα οι πρωτοβουλίες της Κινέζων προσφέρουν την ευκαιρία στους Τούρκους να τους μιμηθούν.
Με τη συμπεριφορά τους οι Κινέζοι γράφουν στα παλιά τους τα παπούτσια τις αποφάσεις διεθνών δικαστηρίων, αδιαφορούν προκλητικά για την UNCLOS και παραβιάζουν τις ΑΟΖ πέντε άλλων κρατών. Η Τουρκία, με την σειρά της, παραβιάζει την ΑΟΖ της Κύπρου καθώς και τον θαλάσσιο και εναέριο χώρο της Ελλάδας στο Αιγαίο Αρχιπέλαγος και στην Ανατολική Μεσόγειο. Ο Πρόεδρος Τραμπ επισκέφτηκε προ ημερών την Κίνα και λόγω της φοβερής περιποίησης που δέχθηκε από τον Πρόεδρο της Κίνας Xi Jingping δεν ανέφερε καθόλου τις παραβιάσεις της Κίνας στην Θάλασσα της Νότιας Κίνας, όπως σιωπά και για τις παραβιάσεις του Ερντογάν στον Ελληνικό χώρο.
Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του στην Ασία, ο Αμερικανός πρόεδρος εκδήλωσε το ενδιαφέρον του σε σχέση με την διαμάχη για τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας προτρέποντας τους Ασιάτες ηγέτες: “Ξέρω ότι έχετε μια διαμάχη για αρκετό καιρό με την Κίνα. Εάν μπορώ να βοηθήσω με οποιονδήποτε τρόπο, είμαι πολύ καλός διαμεσολαβητής και πολύ καλός διαιτητής”. Ευτυχώς που ο Τραμπ δεν ενδιαφέρεται, μέχρι στιγμής τουλάχιστον, να γίνει μεσολαβητής και διαιτητής στην ελληνοτουρκική διαφορά στο Αιγαίο, εκτός εάν ήταν δική του ιδέα να προσκληθεί ο Ερντογάν στην ΑθήναΟπως είναι γνωστό, η Κίνα δεν ακολουθεί τους κανόνες, που προβλέπονται από την UNCLOS. Αντί να παραμείνει στην ΑΟΖ της, υποστηρίζει ότι έχει ιστορική αξίωση σε ολόκληρη τη Θάλασσα της Νότιας Κίνας και έχει σχεδιάσει τα δικά της θαλάσσια σύνορα, γνωστά ως Γραμμή Εννέα Γραμμών, όπως δείχνει ο επόμενος χάρτης.
Ο ΠΑΡΑΝΟΜΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΤΗΣ ΚΙΝΑΣ
Πηγή: The Guardian Newspaper, 14 July 2016
Η Θάλασσα της Νότιας Κίνας είναι, για πολλούς, ένα ανησυχητικό γεωπολιτικό σημείο ανάφλεξης. Αλλά για τον Xi Jinping αποτελεί πηγή υπερηφάνειας. Όταν πρόσφατα ο Χi απευθύνθηκε στο συνέδριο του Κομμουνιστικού Κόμματος, καυχήθηκε ότι «η κατασκευή σε νησιά και υφάλους στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας έχει σημειώσει σταθερή πρόοδο».
Κατά τη διάρκεια της προεδρίας του Ντόναλντ Τραμπ οι δραστηριότητες επέκτασης της Κίνας στη ναυσιπλοΐα συνέχισαν και τώρα υπάρχουν όλες οι ενδείξεις ότι σκοπεύει να εδραιωθεί περαιτέρω σε αυτό που οι αναλυτές φοβούνται ότι θα γίνει μια «κινεζική λίμνη». Ο Τραμπ, όταν βρισκόταν στο Πεκίνο δεν αμφισβήτησε δημοσίως τους οικοδεσπότες της Θάλασσας της Νότιας Κίνας, και σε μια επίδειξη συντροφικότητας, δήλωσε ότι αισθάνθηκε μια “μεγάλη χημεία” με την Xi.
Είναι ενδιαφέρον ότι αυτό το μήνα η Κίνα αποκάλυψε ένα μεγάλο πλοίο βυθοκόρησης, που ονομάστηκε από τους δημιουργούς της «μαγικό νησί-maker» με την ικανότητα να αναρροφά τη λάσπη, την άμμο και τα κοράλλια και να καταθέτει τα συντρίμμια ως νέα γη πιο αποτελεσματικά από τους προκατόχους του. Το σκάφος μπορεί να σκάψει 6.000 κυβικά μέτρα (21.189 κυβικά πόδια) την ώρα, το ισοδύναμο τριών τυπικών πισινών, από 35 μέτρα (115 πόδια) κάτω από την επιφάνεια του νερού. Σίγουρα η Τουρκία θα ενδιαφερθεί να μάθει λεπτομέρειες για αυτό το «μαγικό νησί-maker».
Οι απαράδεκτες και παράνομες Τουρκικές θέσεις για 44 χρόνια
Η Τουρκία, παραβιάζοντας όλες τις διεθνείς συνθήκες, δεν αποδέχεται ούτε αναγνωρίζει την ηπειρωτική υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ των νησιών του Αιγαίου, της Ανατολικής Μεσογείου και του νησιωτικού συμπλέγματος του Καστελόριζου. Η Τουρκία ισχυρίζεται ότι αυτά τα νησιά λόγω «ειδικών περιστάσεων» πρέπει να διαχωρίζονται από τα υπόλοιπα νησιά κάτι βέβαια που δεν προβλέπεται από την UNCLOS.
Ταυτόχρονα, η Τουρκία δεν δέχεται την ελληνική κυριαρχία σε μια σειρά νησίδων και προεξεχόντων πετρωμάτων στην ίδια περιοχή, παρά το γεγονός ότι τα νησάκια αυτά αναφέρονται στη Συνθήκη Ειρήνης της Λωζάννης του 1923, καθώς και στις Ιταλοτουρκικές Συνθήκες του 1932 για τα Δωδεκάνησα.
Η αποδοχή του τουρκικού επιχειρήματος συνεπάγεται ότι το ήμισυ του Αιγαίου και τα ελληνικά νησιά του ανατολικού Αιγαίου θα εμπίπτουν στην κυριαρχία της Τουρκίας και της ηπειρωτικής υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ της στις περιοχές αυτές, όπως φαίνεται από τον επόμενο χάρτη.
Ο ΠΑΡΑΝΟΜΟΣ ΧΑΡΤΗΣ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ
ΠΗΓΗ: Υπουργείο Εξωτερικών Τουρκίας, Άγκυρα 1974
Η κατάσταση επιδεινώνεται περαιτέρω από τις παράξενες θέσεις της Τουρκίας που αφορούν επίδικες περιοχές (“γκρίζες ζώνες”), μια έννοια που δεν υφίσταται και δεν μπορεί να στηριχθεί στο Διεθνές Δίκαιο.
Αυτό που η Τουρκία και η Κίνα αρνούνται να παραδεχθούν είναι ότι ένα κράτος δεν μπορεί να επικαλείται επιλεκτικά τα μέρη της UNCLOS που του αρέσει. Ο Πρεσβευτής Koh της Σιγκαπούρης, ο τελευταίος Πρόεδρος της Διάσκεψης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας, έλαβε πολύ σωστά υπόψη του την πιθανότητα αυτή, παρατηρώντας ότι:
«Αν και η Σύμβαση είναι προϊόν σειράς συμβιβασμών, αποτελεί ένα ενιαίο σύνολο. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο Δίκαιο της Θάλασσας δεν προβλέπει επιφυλάξεις. Επομένως, δεν είναι δυνατόν τα κράτη να επιλέξουν αυτό που τους αρέσει και να αγνοήσουν αυτό που δεν τους αρέσει. Στο διεθνές δίκαιο, όπως και στο εσωτερικό δίκαιο, τα δικαιώματα και τα καθήκοντα συμβαδίζουν. Επομένως, είναι νομικώς απαράδεκτο κράτη να διεκδικούν δικαιώματα δυνάμει της Σύμβασης χωρίς να είναι πρόθυμα να αναλάβουν τα αντίστοιχα καθήκοντα.» Την Τρίτη 12 Ιουλίου 2016, το Μόνιμο Διαιτητικό Δικαστήριο της Χάγης, έκδωσε την ιστορική του απόφασή για την αντιδικία μεταξύ της Κίνας και των Φιλιππίνων στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας. Η απόφαση ήταν ομόφωνη υπέρ των Φιλιππίνων και κατέδειξε τις κινεζικές παραβιάσεις του Δίκαιου της Θάλασσας στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας. Η Κίνα πάντως αρνήθηκε από την αρχή την δικαιοδοσία του Δικαστηρίου και δεν συμμετείχε στις διαδικασίες. Πάντως, η ήττα της Κίνας στο Διεθνές Δικαστήριο αποτελεί και ήττα της Τουρκίας που προσπαθεί, παραβιάζοντας το Δίκαιο της Θάλασσας, να αυξήσει την θαλάσσια περιοχή που θέλει να ελέγξει στο Αιγαίο Αρχιπέλαγος και στην Ανατολική Μεσόγειο. Βέβαια, εμείς πρέπει να προετοιμαστούμε για την αντίδραση της Τουρκίας, σε περίπτωση που η ελληνοτουρκική διαφορά οδηγηθεί σε ένα από τα Διεθνή Δικαστήρια με απόφαση υπέρ των ελληνικών θέσεων. Προβάλλει εμφανώς πλέον ο κίνδυνος η Τουρκία να μη σεβαστεί μιά τέτοια απόφαση και να την αγνοήσει, επικαλούμενη ως προηγούμενο την στάση της Κίνας όταν, για πρώτη φορά στην ιστορία, ένα κράτος αρνείται να εφαρμόσει απόφαση Διεθνούς Δικαστηρίου.
Επίλογος
Όπως έγραψε πολύ σοφά, πρόσφατα, ο Μιχάλης Ιγνατίου:
«Γνωστοί ξένοι πολιτικοί αναλυτές έχουν υποστηρίξει ότι ο ισλαμιστής ηγέτης της Τουρκίας, Ταγίπ Ερντογάν, είναι μία ειδική περίπτωση ατόμου: Επιδεικνύει σχιζοφρενική συμπεριφορά, δεν έχει καθόλου αισθήματα για τους συμπατριώτες του Τούρκους, πόσο μάλλον για τους Έλληνες, και είναι εξαιρετικά απρόβλεπτος. Ποιος δύναται να διαφωνήσει με την παραπάνω περιγραφή, όταν η πραγματικότητα ομιλεί από μόνη της. Και δεν στεκόμαστε ποτέ στα λόγια, αλλά στις πράξεις του. Τα λόγια τα παίρνει ο …αέρας, ή -όπως λένε και οι σοφοί του χωριού- οι άνθρωποι λένε καμία …βλακεία να περνούν οι ώρες στο καφενείο. Όμως μετρούν μόνο οι πράξεις, οι οποίες -στη συγκεκριμένη περίπτωση- δεν διαφέρουν από τα λόγια του. Για μία ακόμη φορά ο πρόεδρος της Τουρκίας επέδειξε εμπρηστική συμπεριφορά. Για μία ακόμη φορά έβαλε στο στόχαστρο του την Ελλάδα και την Κύπρο, η οποία αποτελεί ανεκπλήρωτο πόθο του: Επιθυμεί να την εντάξει στη σφαίρα επιρροής της κατοχικής δύναμης και να πάρει ό,τι μπορεί στο Αιγαίο.»
Εμείς βέβαια περιμένουμε τον Σουλτάνο μετά βαΐων και κλάδων. Και εάν τον έστειλε στην Αθήνα ο Τραμπ, τότε να δούμε τις πατριωτικές και διπλωματικές ικανότητες του Τσίπρα και του Κοτζιά.
Δηλαδή ποιο κομμάτι των θαλασσών μας, από τον παρακάτω χάρτη, θα δώσουμε στον Ερντογάν:
ΧΑΡΤΗΣ ΤΗΣ ΑΟΖ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ
Πηγή: Global Marines Boundaries Data Base, General Dynamics, Herndon, Virginia, USA
Επειδή παλαιότερα έχω κατηγορηθεί από την Πρεσβεία της Τουρκίας στην Ουάσιγκτον ότι ο χάρτης αυτός είναι δικό μου κατασκεύασμα, θέλω να τονίσω ότι αυτός ο χάρτης είναι δημιούργημα των Ηνωμένων Πολιτειών και βασίζεται σε οριοθέτηση με βάση τη μέση γραμμή (ίση απόσταση). Κάθε άπιστος Θωμάς ας ρωτήσει το Γραφείο Γεωγράφου του State Department.
Πηγή: Η ΑΟΖ της Κίνας, η Τουρκία και ο Πρόεδρος Τραμπ: Όσα συμβαίνουν εκεί αφορούν την Ελλάδα http://mignatiou.com/2017/11/i-aoz-tis-kinas-i-tourkia-ke-o-proedros-tramp-osa-simvenoun-eki-aforoun-tin-ellada/
