H δίκη του Τούρκου ναυτικού, που συνελήφθη την 1η Φεβρουαρίου για κατασκοπεία εις βάρος της χώρας, διεξήχθη μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, το απόγευμα της Πέμπτης στο Μονομελές Πλημμελειοδικείο Πειραιά. Παρότι ο 51χρονος αρχιμηχανικός είχε δηλώσει ότι θα παρίστατο στο δικαστήριο για να υπερασπιστεί την αθωότητά του, η δίκη ολοκληρώθηκε ερήμην του.
Η έδρα δεν μπήκε στην ουσία της υπόθεσης, το περιεχόμενο του CD με τις εικόνες από το κινητό του τηλέφωνο. Τον έκρινε ένοχο για λήψη φωτογραφιών εντός απαγορευμένης, στρατιωτικής εγκατάστασης και του επέβαλε ποινή φυλάκισης ενός έτους με τριετή αναστολή. Στην αίθουσα του δικαστηρίου, πλην της συνηγόρου του, που τελικά δεν κατάφερε να τον εκπροσωπήσει για τυπικούς λόγους, βρίσκονταν δυο – τρεις ταλαιπωρημένοι κρατούμενοι για κλοπές και ναρκωτικά και σε μια γωνία, ένας υπάλληλος του τουρκικού προξενείου με προσεγμένο ντύσιμο. Παρακολούθησε τη σύντομη διαδικασία χωρίς να παρέμβει.
Ο 51 ετών ναυτικός, ταξίαρχος του τουρκικού στρατού εν αποστρατεία, νωρίς το πρωί της 1ης Φεβρουαρίου βρισκόταν στην πλώρη του φορτηγού πλοίου «Μakbule Ana», όταν το πλήρωμα περιπολικού σκάφους του Πολεμικού Ναυτικού τον εντόπισε να φωτογραφίζει τον ναύσταθμο της Σαλαμίνας με το κινητό του τηλέφωνο. Οι κινήσεις του, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι το εμπορικό πλοίο είχε σημαία Τουρκίας, κρίθηκαν ύποπτες. Ειδοποιήθηκε το Λιμενικό και τη στιγμή που το φορτηγό έπλεε μεταξύ Περάματος και Πειραιά, άνδρες από την Ασφάλεια του Λιμεναρχείου Ελευσίνας έκαναν ρεσάλτο και τον συνέλαβαν. Στην απολογία του, αρνήθηκε τις κατηγορίες και ισχυρίστηκε ότι τραβούσε φωτογραφίες για να τις ανεβάσει στο προφίλ του στο Facebook.
«Κοινά… χόμπι»
Την αγάπη του για τη φωτογραφία και τις παλιές στρατιωτικές οχυρώσεις είχε επικαλεστεί ένας ακόμη κατηγορούμενος για κατασκοπεία. Ο 68χρονος Γερμανός, μόνιμος κάτοικος Κω, που εντοπίστηκε τον Οκτώβριο του 2014 να φωτογραφίζει φυλάκιο στο χωριό Αντιμάχεια του νησιού. Ο ισχυρισμός του είχε καταρρεύσει μερικές μόλις ώρες μετά τη σύλληψή του. Αστυνομικοί της Ασφάλειας Κω και άνδρες από το τοπικό κλιμάκιο της ΕΥΠ είχαν βρει στο σπίτι και στο αυτοκίνητό του εξοπλισμό παρακολούθησης, καθώς επίσης χειρόγραφα και ψηφιακά αρχεία που κατέτειναν στο συμπέρασμα ότι εργαζόταν για την τουρκική ΜΙΤ. Το επιβεβαίωσε ο ίδιος δύο χρόνια αργότερα, το πρωινό της 5ης Δεκεμβρίου 2016, απολογούμενος ενώπιον του Μεικτού Ορκωτού Δικαστηρίου της Ρόδου. Αποκάλυψε ότι την τετραετία 2009-2012 διέμενε στην Τουρκία, όπου ήρθε σε επαφή με δύο Τούρκους, χωρίς πάντως να τους κατονομάσει.
Δίκτυο συνταξιούχων
Τα δύο αυτά άτομα –κατέθεσε– συντόνιζαν ένα δίκτυο συνταξιούχων υπεράνω υποψίας από χώρες της Δυτικής Ευρώπης, που ενεργούσαν ως κατάσκοποι για λογαριασμό της Τουρκίας. Εισέπραττε 2.000 ευρώ και έστελνε «απέναντι» φωτογραφίες και πληροφορίες για στρατόπεδα, στρατιωτικά φυλάκια, αποθήκες καυσίμων, δίκτυα ηλεκτροδότησης και τηλεφωνίας κ.ά. Τα χρήματα της αμοιβής κατετίθεντο σε τράπεζα της Γερμανίας.
Ο 68χρονος είχε υπηρετήσει επί 11 έτη στον στρατό της Ανατολικής Γερμανίας και το διάστημα από το 1990 μέχρι τη συνταξιοδότησή του εργάστηκε ως επιπλοποιός. Ο συνήγορός του Μιχάλης Κώστογλου περιέγραψε στην «Κ» ότι, καθ’ όλη τη διάρκεια της ακροαματικής διαδικασίας, ο 68χρονος Γερμανός κατάσκοπος επαναλάμβανε τη φράση «δεν παραβίασα κλειστές πόρτες», υπονοώντας ότι το υλικό και οι πληροφορίες που συγκέντρωνε ήταν προσβάσιμες σε οποιονδήποτε κινούνταν στο νησί της Κω. Ο κ. Κώστογλου μετέφερε επίσης τον ισχυρισμό του εντολέα του, ότι είχε αναγκαστεί να μετάσχει στο δίκτυο κατασκόπων της ΜΙΤ εξαιτίας οικονομικών προβλημάτων. «Δήλωσε πως εξαπατήθηκε από Τούρκο μεσίτη, που με το πρόσχημα αγοράς ακινήτου τού είχε αποσπάσει το σύνολο των αποταμιεύσεών του, οδηγώντας τον σε οικονομική εξάντληση».
Καταδικάστηκε σε κάθειρξη 14 ετών, καθώς δεν του αναγνωρίστηκε κάποιο ελαφρυντικό. Το επόμενο διάστημα προτίθεται να ζητήσει να εκτίσει το υπόλοιπο της ποινής στο σπίτι του, χρησιμοποιώντας το λεγόμενο «βραχιολάκι».
Ιδια προφίλ
Ελληνες αξιωματούχοι που είχαν χειριστεί την υπόθεση αποκαλύπτουν στην «Κ» ότι ο 68χρονος είχε στρατολογηθεί από Τούρκους κατάσκοπους ήδη από την περίοδο που βρισκόταν στη Γερμανία και ότι το διάστημα 2009-2012, οπότε και ζούσε στα τουρκικά παράλια, εκπαιδεύτηκε σε τακτικές κατασκοπείας.
«Κάθε ηλεκτρονικό αρχείο pdf που έστελνε στους Τούρκους “συνδέσμους” του ανακαλύψαμε ότι περιείχε ένα κρυμμένο – κρυπτογραφημένο αρχείο κειμένου. Δεν είναι το πιο σύνηθες ένας ηλικιωμένος να έχει τόσο προχωρημένες γνώσεις τεχνολογίας εκτός και εάν έχει λάβει εκπαίδευση», σχολίασε Ελληνας αξιωματούχος.
Η ίδια πηγή αποκάλυψε ότι το διάστημα που ακολούθησε, οι αρμόδιες υπηρεσίες αναζήτησαν άτομα με προφίλ αντίστοιχο εκείνου του 68χρονου, ύποπτα για συμμετοχή στο «δίκτυο των συνταξιούχων», που φέρεται να έλεγχαν οι μυστικές υπηρεσίες των γειτόνων. Εψαξαν μεταξύ των Δυτικοευρωπαίων που είχαν τα τελευταία χρόνια εγκατασταθεί στο Αιγαίο για να χαρούν τη σύνταξή τους στον ήλιο, συντηρούσαν τακτικές συναλλαγές με τράπεζες του εξωτερικού, είχαν κάνει ενέργειες για ένταξή τους στο εθνικό σύστημα υγείας κ.ο.κ. Μετά το πρώτο ξεσκαρτάρισμα, κατέταξαν μερικές εκατοντάδες αλλοδαπούς στη ζώνη υψηλού κινδύνου.
Είχε προηγηθεί η σύλληψη, το καλοκαίρι του 2013 στη Χίο, ενός ακόμη Γερμανού κατασκόπου, συνταξιούχου 75 ετών.
Και άλλος Γερμανός φωτογράφιζε στη Χίο
Ο 75χρονος σήμερα Γερμανός εγκαταστάθηκε μόνιμα στη Χίο το 2009 και, τέσσερα χρόνια αργότερα, εντοπίστηκε να φωτογραφίζει το στρατόπεδο των Αρμολίων, στη νότια Χίο. Από την πρώτη στιγμή, ο συνταξιούχος δημόσιος υπάλληλος είχε ομολογήσει ότι φωτογράφιζε στρατόπεδα και τις «κρίσιμες υποδομές» του νησιού για λογαριασμό Τούρκων κατασκόπων. Η αμοιβή του κυμαινόταν από 500 έως 1.500 ευρώ και επικοινωνούσε με τους «συνδέσμους» του μέσω ενός αριθμού που, όπως προέκυψε, αντιστοιχούσε σε σταθερό τηλέφωνο στην περιοχή Μαρμαρίς της Τουρκίας. Το άτομο με το οποίο ερχόταν σε συνεννόηση τού είχε συστηθεί ως «Μουσταφά». Οπως και στην περίπτωση του 68χρονου κατασκόπου της Κω, ο ηλικιωμένος Γερμανός ήταν συνταξιούχος μηχανικός και μετά ένα πέρασμά του από τα τουρκικά παράλια εγκαταστάθηκε το 2010 μόνιμα στην περιοχή Αρμόλια Χίου.
Σύμφωνα με καλά ενημερωμένη πηγή, το θέμα των Γερμανών που έκαναν κατασκοπεία για λογαριασμό της Τουρκίας είχε απασχολήσει μυστική σύσκεψη μεταξύ Ελλήνων κυβερνητικών αξιωματούχων με Γερμανούς ομολόγους τους. Υπήρχαν, εξάλλου, επαρκείς ενδείξεις πως η τουρκική ΜΙΤ ανέπτυσσε έντονη δράση επί γερμανικού εδάφους. Επίσης, την περίοδο των συλλήψεων σε Χίο και Κω, είχε ακολουθήσει ο εντοπισμός στη Βόρεια Ρηνανία – Βεστφαλία τριών Τούρκων για κατασκοπεία, ενώ μόλις στις 19 Ιανουαρίου 2017 ο επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Αντικατασκοπείας προειδοποίησε ότι «δεν θα δεχτούμε οι τουρκικές υπηρεσίες πληροφοριών να δρουν στη Γερμανία ενάντια στα γερμανικά συμφέροντα».