Η συζήτηση για τη δημιουργία ιδιωτικών Πανεπιστημίων έρχεται περιοδικά από την ίδια πάντα νεοφιλελεύθερη πλευρά της πολιτικής ζωής.
Ας εστιάσουμε, χάριν οικονομίας της συζήτησης, τον προβληματισμό μας στις Ιατρικές Σχολές (ΙΣ). Αφορμή αποτελεί πρόσφατο ρεπορτάζ κυριακάτικης εφημερίδας που «βλέπει στα σκαριά» τη δημιουργία Ιδιωτικής Ιατρικής Σχολής (ΙΙΣ)!
Θα προσεγγίσω το θέμα παραμερίζοντας τα πολιτικο-ιδεολογικά επιχειρήματα κατά της ίδρυσης ιδιωτικών Πανεπιστημίων στην Ελλάδα, όχι γιατί είναι αμελητέα, αλλά για να επικεντρώσω τις απόψεις μου στον ορθολογικό τεχνοκρατικό προβληματισμό και να αποφύγω σχόλια του τύπου «ιδεοληψίες και στερεότυπα και πάμε παρακάτω».
Ας δούμε λοιπόν τα δεδομένα:
1) Οσον αφορά τους Ελληνες, εν δυνάμει, σπουδαστές. Εχει ανάγκη η ελληνική ακαδημαϊκή κοινότητα περισσότερους Ελληνες φοιτητές της Ιατρικής; Η απάντηση είναι κατηγορηματικά όχι. Οι ΙΣ από ετών ζητούν τη μείωση των εισακτέων. Εφέτος το υπουργείο Παιδείας έκανε μία προσπάθεια που δεν τελεσφόρησε, ελπίζω του χρόνου να έχει καλύτερη τύχη.
Γιατί ζητούν μείωση οι 7 ΙΣ; Γιατί απλούστατα δεν μπορούν να εκπαιδεύσουν τους υπάρχοντες. Μήπως όμως η πατρίδα χρειάζεται περισσότερους γιατρούς, άρα μία ακόμα ΙΣ;
2) Η απάντηση έρχεται από το σύνολο των επιστημονικών εταιρειών της χώρας που ζητούν μείωση του αριθμού των παραγόμενων γιατρών. Ο αριθμός των ενεργών Ελλήνων γιατρών, με βάση τα στοιχεία του ΠΙΣ, εγγίζει τους 60.000 και οι πάντες αναγνωρίζουν ότι, αναλογικά με τον πληθυσμό, είναι από τους μεγαλύτερους στον κόσμο. Το φαινόμενο είναι πολυπαραγοντικό, σχετίζεται με ιστορικά αίτια και στερεότυπα της ελληνικής κοινωνίας. Η ιατρική μετανάστευση, που επιδεινώθηκε με την κρίση, είχε αρχίσει πολύ πριν. Μήπως όμως ο «περιορισμός» του αριθμού των φοιτητών Ιατρικής στερεί από φωτισμένα μυαλά την ελληνική επιστημονική πραγματικότητα;
3) Η απάντηση έρχεται από τους ίδιους τους θιασώτες της ιδιωτικής ιατρικής παιδείας. Προτείνουν να επιλέγονται οι φοιτητές για την ΙΙΣ μετά από διεθνές διαγωνιστικό τεστ. Ποιος αλήθεια πιστεύει ότι με το υπάρχον «συμβατικό», κατά κοινή ομολογία, αντικειμενικό σύστημα των πανελλαδικών δεν επιλέγονται οι «καλύτεροι»; Οι ΙΣ είναι σταθερά πρώτες στις προτιμήσεις. Μήπως όμως το προτεινόμενο για τις ΙΙΣ σύστημα αναδείξει όντως τους άριστους;
4) Αφού θα αφορά μόνο αυτούς που θα έχουν τη δυνατότητα να πληρώσουν, αναιρείται πάραυτα ο στόχος της λεγόμενης «αριστείας». Προφανώς ουδείς εχέφρων θα υποστηρίξει ότι οι λιγότερο ή περισσότερο εύποροι είναι και οι «άριστοι». Μήπως όμως στερείται έσοδα η πολιτεία από τους αλλοδαπούς φοιτητές;
5) Ερωτώ πόσα να είναι άραγε αυτά τα έσοδα; Καμία ΙΙΣ στην Ελλάδα δεν μπορεί να χειρισθεί με σοβαρότητα περισσότερους από 80 φοιτητές τον χρόνο. Πρόχειρα: 6 έτη σπουδών Χ 80 φοιτητές ανά έτος Χ 8 μήνες τον χρόνο Χ 1.500 ευρώ τον μήνα ισοδυναμεί με 5.760.000 ευρώ (θυμίζω ότι εφέτος εισέρρευσαν 30 εκατομμύρια τουρίστες). Θα πει κάποιος δεν είναι και λίγα. Οπως όμως σωστά επισημαίνει ένας Ελληνας του εξωτερικού από τους υποστηρικτές της ΙΙΣ:«Είναι ένα πανάκριβο έργο που χρειάζεται κρατική υποστήριξη». Θαυμάσια. Η Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Πατρών χρειάζεται ετησίως για λειτουργικά έξοδα 700.000 και για μισθούς 3.600.000 ευρώ, τα δε λειτουργικά έξοδα του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου για την εκπαίδευση των φοιτητών δεν είναι δυνατόν να υπολογισθούν. Αρα καταπίπτει και το επιχείρημα του προσπορισμού εσόδων. Μήπως όμως με την έλλειψη ΙΙΣ στερούμεθα διαπρεπών Ελλήνων επιστημόνων του εξωτερικού που θα ήθελαν να καταθέσουν την αξιόλογη συμβολή τους.
6) Ερωτώ ποιος τους στερεί αυτή τη δυνατότητα. Ποιος εμπόδισε διαπρεπείς Ελληνες του εξωτερικού να έλθουν είτε τώρα που άνοιξαν οι προκηρύξεις νέων θέσεων είτε ως επισκέπτες και να διδάξουν στις ελληνικές Ιατρικές Σχολές. Τόσα επί πληρωμή Μεταπτυχιακά Προγράμματα Σπουδών λειτουργούν στις Ιατρικές Σχολές. Μπορούν να έλθουν (και αρκετοί το κάνουν) και να προσφέρουν τα φώτα τους. Τέλος, μήπως η λειτουργία ΙΙΣ, λόγω ανταγωνισμού, θα ανεβάσει το επίπεδο των κρατικών ΙΣ.
7) Ο επιστημονικός ανταγωνισμός την εποχή του Διαδικτύου και της παγκοσμιοποίησης ήδη υφίσταται και είναι σκληρός. Το επίπεδο σπουδών στις ΙΣ στην Ελλάδα είναι υψηλό, καθώς και η ερευνητική δραστηριότητα. Τα ανωτέρω δεν είναι αυτάρεσκες εκτιμήσεις, αλλά ποσοτικά καταμετρημένα δεδομένα τα οποία είναι στη διάθεση του καθενός. Η ΙΣ του Πανεπιστημίου Πατρών καταλαμβάνει θέση στις 451-500 παγκοσμίως.
Αν λοιπόν αναγωγικά κάνουμε τους ίδιους συλλογισμούς και τα ίδια ερωτήματα για τα υπόλοιπα επιστημονικά πεδία, τότε τα συμπεράσματα παρόμοια.
Είτε πρόκειται για θεωρητικές Σχολές (Νομικά, Οικονομικά κ.λπ.) είτε για πολυέξοδες από τη φύση τους Σχολές θετικού προσανατολισμού (Πολυτεχνεία, Πληροφορική κ.λπ.).
Συμπερασματικά, όση γκρίζα, μαύρη δυσφήμηση και να υφίσταται, από συγκεκριμένες αφετηρίες, η δημόσια Ανώτατη Εκπαίδευση, η ωμή πραγματικότητα είναι αποκαλυπτική.
Προφανώς η αντίθετη άποψη αφορά «ιδεοληψίες και στερεότυπα και πάμε παρακάτω».
«..Γραμμή. Αντιλάλησε αδιάφορος ο τιμονιέρης..»
Γ. Σεφέρης
*ενδοκρινολόγος, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πατρών και πρόεδρος του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας
Πηγή: https://www.efsyn.gr
