Στις 3 το μεσημέρι της Τετάρτης εισάγεται προς επεξεργασία στις συναρμόδιες κοινοβουλευτικές επιτροπές το πολυνομοσχέδιο με τα προαπαιτούμενα για το κλείσιμο της τρίτης αξιολόγησης, που κατατέθηκε στη Βουλή.
Η επεξεργασία του θα ολοκληρωθεί μετά από τρεις συνεδριάσεις την Πέμπτη και την Παρασκευή, στις οποίες θα κληθούν και εξωκοινοβουλευτικοί φορείς να τοποθετηθούν. Αναμένεται να εισαχθεί στην ολομέλεια την Παρασκευή και να ψηφιστεί την ερχόμενη Δευτέρα.
Μεταξύ άλλων, αναμορφώνεται το καθεστώς που διέπει τα υφιστάµενα οικογενειακά επιδόµατα, µε σκοπό τον εξορθολογισµό τους και την αντικατάστασή τους από ένα ενιαίο επίδομα παιδιού, το οποίο χορηγείται, λαμβάνοντας υπόψη τον αριθμό των εξαρτώμενων τέκνων, το ισοδύναμο οικογενειακό εισόδημα και την εισοδηματική κατηγορία κάθε οικογένειας.
Οι οικογένειες που δικαιούνται το επίδοµα παιδιού, διαιρούνται αναλόγως του ισοδύναµου εισοδήµατος, σε τρεις κατηγορίες ισοδύναμου οικογενειακού εισοδήματος.
Το θεσπιζόμενο επίδομα απαλλάσσεται από κάθε φόρο, τέλος, εισφορά ή κράτηση υπέρ του Δημοσίου ή τρίτου, συμπεριλαμβανόμενης και της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης.
Επίδομα παιδιού
Όπως προαναφέρθηκε, θεσπίζεται επίδομα παιδιού, το οποίο αντικαθιστά τα καταργούμενα με την παρ. 15 επιδόματα.
Το επίδομα παιδιού καταβάλλεται λαμβάνοντας υπόψη τον αριθμό των εξαρτώμενων τέκνων, το ισοδύναμο οικογενειακό εισόδημα και την κατηγορία ισοδύναμου οικογενειακού εισοδήματος.
Ως ισοδύναμο οικογενειακό εισόδημα ορίζεται το συνολικό, πραγματικό ή τεκμαρτό, εισόδημα από κάθε πηγή ημεδαπής και αλλοδαπής προέλευσης προ φόρων, μετά την αφαίρεση των εισφορών για κοινωνική ασφάλιση, εξαιρουμένων των επιδομάτων που δεν προσμετρώνται στο φορολογητέο εισόδημα, όλων των μελών της οικογένειας, διαιρούμενο με την κλίμακα ισοδυναμίας.
Η κλίμακα ισοδυναμίας προκύπτει από το σταθμισμένο άθροισμα των μελών της οικογένειας, σύμφωνα με την ακόλουθη στάθμιση:
α) Πρώτος γονέας: στάθμιση 1,
β) δεύτερος γονέας: στάθμιση 1/2,
γ) κάθε εξαρτώμενο τέκνο: στάθμιση 1/4.
Ειδικά, για τις μονογονεϊκές οικογένειες, το πρώτο εξαρτώμενο τέκνο έχει στάθμιση 1/2 και κάθε επόμενο εξαρτώμενο τέκνο 1/4.
Για τον καθορισμό των δικαιούχων οικογενειών, προσδιορίζονται τρεις κατηγορίες ισοδύναμου οικογενειακού εισοδήματος, ως εξής:
α) Πρώτη κατηγορία: Έως 6.000 ευρώ,
β) δεύτερη κατηγορία: Από 6.001 ευρώ έως 10.000 ευρώ,
γ) τρίτη κατηγορία: Από 10.001 ευρώ έως 15.000 ευρώ.
Το ποσό του επιδόματος, ανάλογα με τον αριθμό των εξαρτώμενων τέκνων και την κατηγορία ισοδύναμου οικογενειακού εισοδήματος, προσδιορίζεται ως εξής:
Για την πρώτη κατηγορία:
α) 70 ευρώ ανά μήνα για το πρώτο εξαρτώμενο τέκνο,
β) επιπλέον 70 ευρώ ανά μήνα για το δεύτερο εξαρτώμενο τέκνο,
γ) επιπλέον 140 ευρώ ανά μήνα για το τρίτο και κάθε εξαρτώμενο τέκνο, πέραν του τρίτου.
Για τη δεύτερη κατηγορία:
α) 42 ευρώ ανά μήνα για το πρώτο εξαρτώμενο τέκνο,
β) επιπλέον 42 ευρώ ανά μήνα για το δεύτερο εξαρτώμενο τέκνο,
γ) επιπλέον 84 ευρώ ανά μήνα για το τρίτο και κάθε εξαρτώμενο τέκνο, πέραν του τρίτου.
Για την τρίτη κατηγορία:
α) 28 ευρώ ανά μήνα για το πρώτο εξαρτώμενο τέκνο,
β) επιπλέον 28 ευρώ ανά μήνα για το δεύτερο εξαρτώμενο τέκνο,
γ) επιπλέον 56 ευρώ ανά μήνα για το τρίτο και κάθε εξαρτώμενο τέκνο, πέραν του τρίτου.
Απαραίτητη προϋπόθεση για τη χορήγηση του επιδόματος είναι η υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος κάθε έτος. Για τον υπολογισμό της κατηγορίας ισοδύναμου οικογενειακού εισοδήματος λαμβάνεται υπόψη το εισόδημα που αναφέρεται στο εκκαθαριστικό του τρέχοντος οικονομικού έτους.
Ως εξαρτώμενα τέκνα για την καταβολή του επιδόματος παιδιού νοούνται τα τέκνα προερχόμενα από γάμο, φυσικά, θετά ή αναγνωρισμένα, εφόσον είναι άγαμα και δεν υπερβαίνουν το 18ο έτος της ηλικίας τους ή το 19ο έτος, αν φοιτούν στη μέση εκπαίδευση. Ειδικά, για τα τέκνα που φοιτούν στην ανώτερη ή ανώτατη εκπαίδευση, στο «Μεταλυκειακό έτος-Τάξη Μαθητείας» των Επαγγελματικών Λυκείων (ΕΠΑ.Λ.), καθώς και σε Ινστιτούτα Επαγγελματικής Κατάρτισης (Ι.Ε.Κν.), το επίδομα καταβάλλεται κατά τη διάρκεια φοίτησής τους και σε καμία περίπτωση, μετά τη συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας τους. Επιπλέον, ως εξαρτώμενα τέκνα, για θεμελίωση του δικαιώματος λήψης του επιδόματος, λαμβάνονται υπόψη τα τέκνα με ποσοστό αναπηρίας 67% και άνω, καθώς και το ορφανό τέκνο ή τα ορφανά τέκνα, που αποτελούν ιδία οικογένεια, όταν έχει επέλθει θάνατος και των δύο γονέων.
Σε περίπτωση θανάτου του δικαιούχου γονέα ή υπαίτιας εγκατάλειψης των τέκνων του και οριστικής διακοπής της συγκατοίκησης ή διαζυγίου, το επίδομα καταβάλλεται σε όποιον έχει ανατεθεί με δικαστική απόφαση η άσκηση της επιμέλειας των τέκνων, προκειμένου δε για ενήλικα τέκνα, σε όποιον έχει την κύρια ευθύνη διατροφής. Μέχρι την έκδοση δικαστικής απόφασης επιμέλειας, το επίδομα χορηγείται στο γονέα που έχει την κύρια ευθύνη διατροφής, όπως αυτό προκύπτει από κοινή υπεύθυνη δήλωση των γονέων.
Το επίδομα παιδιού χορηγείται από τον Οργανισμό Γεωργικών Ασφαλίσεων, κατόπιν αίτησης και το δικαίωμα αναγνωρίζεται, (α) από την 1η Ιανουαρίου του έτους υποβολής της αίτησης, για τέκνα γεννημένα, μέχρι 31η Δεκεμβρίου του προηγούμενου έτους υποβολής της αίτησης (β) από την 1η του επόμενου μήνα εκείνου της γέννησής τους για τέκνα γεννημένα εντός του έτους υποβολής της αίτησης, (γ) από την 1η Ιανουαρίου του επόμενου έτους εγγραφής τους σε σχολή της παρ. 8 του παρόντος, για φοιτητές ή σπουδαστές.
Για τη διακοπή του επιδόματος, λόγω συμπλήρωσης των οριζομένων στην παράγραφο 8, κατά περίπτωση, ορίων, ως ημέρα γέννησης των τέκνων θεωρείται η 31η Δεκεμβρίου τους έτους γέννησής τους και, προκειμένου περί φοιτητών ή σπουδαστών, η λήξη του ακαδημαϊκού ή σπουδαστικού έτους.
Το επίδομα παιδιού χορηγείται στις ακόλουθες κατηγορίες προσώπων, εφόσον διαμένουν νόμιμα και μόνιμα στην ελληνική επικράτεια τα τελευταία πέντε έτη, πριν από το έτος υποβολής της αίτησης, όπως αυτό προκύπτει από την υποβολή δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος των ιδίων ή των συζύγων τους/ή των γονέων τους, (εφόσον οι ίδιοι δεν ήταν υπόχρεοι φορολογικής δήλωσης) και τα εξαρτώμενα τέκνα τους βρίσκονται στην Ελλάδα:
α) Έλληνες πολίτες που διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα,
β) ομογενείς αλλοδαπούς που διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα και διαθέτουν δελτίο ομογενούς,
γ) πολίτες κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης που διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα,
δ) πολίτες των χωρών που ανήκουν στον Ευρωπαϊκό Οικονομικό Χώρο (Νορβηγία, Ισλανδία και Λιχτενστάιν) και Ελβετούς πολίτες που διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα,
ε) αναγνωρισμένους πρόσφυγες που διαμένουν μόνιμα στην Ελλάδα, των οποίων το καθεστώς παραμονής στην Ελλάδα διέπεται από τις διατάξεις της Σύμβασης του 1951 για το Καθεστώς των Προσφύγων (ν.δ. 3989/1959, Α′ 201), όπως τροποποιήθηκε από το Πρωτόκολλο της Νέας Υόρκης του 1967 για το Καθεστώς των Προσφύγων (α.ν. 389/1968, Α′ 125),
στ) ανιθαγενείς, των οποίων το καθεστώς παραμονής στην Ελλάδα διέπεται από τις διατάξεις της Σύμβασης του 1954 για το Καθεστώς των Ανιθαγενών (ν. 139/1975, Α′ 176),
ζ) δικαιούχους του ανθρωπιστικού καθεστώτος,
(η) πολίτες άλλων κρατών που διαμένουν νόμιμα και μόνιμα στην Ελλάδα.
Το επίδομα παιδιού απαλλάσσεται από κάθε φόρο, τέλος, εισφορά ή κράτηση υπέρ του Δημοσίου ή τρίτου, συμπεριλαμβανομένης και της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης του άρθρου 29 του ν. 3986/2011 (Α΄ 152) και δεν προσμετράται στο συνολικό, πραγματικό ή τεκμαρτό, οικογενειακό εισόδημα, παρά μόνον εάν ρητά προβλέπεται από το νομοθετικό πλαίσιο οικονομικών ενισχύσεων κοινωνικής προστασίας.
Με κοινή απόφαση των υπουργών Οικονομικών και Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, ρυθμίζονται τα θέματα διαδικασίας χορήγησης και καταβολής του επιδόματος, οι αρμόδιες υπηρεσίες και κάθε άλλο θέμα σχετικό με την εφαρμογή του παρόντος.
Οι σχετικές πιστώσεις εγγράφονται στον προϋπολογισμό του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης και, για το σκοπό αυτό, επιχορηγείται ο Οργανισμός Γεωργικών Ασφαλίσεων.
Οι διατάξεις της παραγράφου ΙΑ, υποπαράγραφος ΙΑ2 του ν.4093/2012 (Α΄ 222) και το άρθρο 40 του ν.4141/2013 (Α΄ 81) παύουν να ισχύουν από την έναρξη ισχύος του παρόντος, όσον αφορά στη χορήγηση και καταβολή των προϋφιστάμενων επιδομάτων. Οι κατ` εξουσιοδότηση των ανωτέρω υπουργικές αποφάσεις και κάθε άλλη απόφαση με την οποία ρυθμίζεται η καταβολή των επιδομάτων που αντικαθίστανται με το επίδομα παιδιού του παρόντος, καταργούνται με τη δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης της κοινής υπουργικής απόφασης της παραγράφου 13.
Το επίδομα παιδιού καταβάλλεται από 01.01.2018.
Πιλοτικό πρόγραμμα για νέα προνοιακά επιδόματα σε άτομα με αναπηρία
Kαθορίζονται οι βασικοί όροι του πιλοτικού προγράμματος για τη χορήγηση νέων προνοιακών επιδομάτων σε άτομα με αναπηρία. Συγκεκριμένα, ο φορέας χορήγησής τους, οι φορείς που εμπλέκονται στη διαδικασία υποβολής και κρίσης των αιτήσεων και απόδοσης των επιδομάτων, οι δομές ενημέρωσης και υποδοχής των αιτήσεων και η σύσταση πληροφοριακού συστήματος, μέσω του οποίου διεκπεραιώνεται η όλη διαδικασία με απόλυτα ηλεκτρονικό, επομένως, διαφανή και αδιάβλητο τρόπο.
Αυτό προβλέπει διάταξη που περιλαμβάνεται στο πολυνομοσχέδιο με τα προαπαιτούμενα για το κλείσιμο της τρίτης αξιολόγησης, το οποίο κατατέθηκε στη Βουλή.
Δίνονται, επίσης, οι εξουσιοδοτήσεις, ώστε, με υπουργικές αποφάσεις, να ορισθούν, στη συνέχεια, όλες οι λεπτομέρειες για τη διαδικασία υποβολής αιτήσεων και την πορεία τους μέσα στο ηλεκτρονικό σύστημα, καθώς και για τη σύσταση και τη διασφάλιση της λειτουργίας του ίδιου του πληροφοριακού συστήματος.
Το πιλοτικό πρόγραμμα έχει ως στόχο να προετοιμάσει τη μετάβαση από την τρέχουσα ιατροκεντρική προσέγγιση της εκτίμησης της αναπηρίας σε έναν τρόπο εκτίμησης που θα περιλαμβάνει πληροφορίες σχετικά με τη λειτουργικότητα του ατόμου με αναπηρία. Η αξιολόγηση του πιλοτικού προγράμματος, όταν ολοκληρωθεί, θα παράσχει την τεκμηριωμένη βάση επί της οποίας θα στηριχθούν τα επόμενα βήματα στη μεταρρύθμιση της διαδικασίας εκτίμησης της αναπηρίας.
Όπως επισημαίνεται στην αιτιολογική έκθεση, «η διαδικασία υποβολής αιτήσεων για τη χορήγηση προνοιακών επιδομάτων σε άτομα με αναπηρία σήμερα χαρακτηρίζεται από πολυδιάσπαση των φορέων χορήγησης και παροχής πληροφοριών, ανομοιογένεια, ανισότητες, γραφειοκρατία, πληθώρα εγγράφων, δικαιολογητικών και ανάγκη πολλαπλών μετακινήσεων του ατόμου με αναπηρία, οι οποίες έρχονται σε ευθεία αντίθεση με τις ανάγκες και την ιδιαίτερη ευαλωτότητά του.
Απαιτείται, επομένως, μία ριζική αλλαγή, που να εξασφαλίζει τη χορήγηση των προνοιακών επιδομάτων με τρόπο σύγχρονο, ενιαίο, δίκαιο, διαφανή, φιλικό και με σεβασμό προς το άτομο με αναπηρία, που να τηρεί στο ακέραιο τη Σύμβαση για τα Δικαιώματα των Ατόμων με Αναπηρία, την οποία η χώρα μας έχει ενσωματώσει με το ν. 4488/2017 και έχει υιοθετήσει τις κατευθύνσεις για την υλοποίησή της.
Η αλλαγή αυτή θα πρέπει να αφορά τόσο στη διαδικασία εξασφάλισης πρόσβασης στην πληροφόρηση, στην υποβολή της αίτησης, στη διαδικασία κρίσης της και απονομής και καταβολής των επιδομάτων, όσο και στη διασφάλιση της καλύτερης γνώσης της γενικότερης κατάστασης του ατόμου με αναπηρία, του περιβάλλοντος εντός του οποίου ζει και δραστηριοποιείται, των εμποδίων και των δυνατοτήτων για πλήρη ένταξη ή επανένταξη στην κοινωνία. Δεδομένου, όμως ότι οι τροποποιήσεις που απαιτούνται, είναι δραστικές και πολλαπλές, απαιτείται οπωσδήποτε η εφαρμογή πιλοτικού προγράμματος που θα αφορά ένα δείγμα μόνον του συνολικού πληθυσμού των δυνητικών δικαιούχων, προκειμένου να διαπιστωθεί η καλή εφαρμογή των προτεινόμενων αλλαγών, τα οφέλη τους και τα πιθανά προβλήματα που χρήζουν διορθωτικών παρεμβάσεων, ενόψει της γενικότερης εφαρμογής».
ΕΦΚΑ
Μεταξύ άλλων, στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (ΕΦΚΑ) συγκροτείται Διεύθυνση Χορήγησης Συντάξεων Δημόσιου Τομέα, υπαγόμενη στη Γενική Διεύθυνση Συντάξεων.
Η Διεύθυνση Χορήγησης Συντάξεων Δημόσιου Τομέα διαρθρώνεται ως εξής:
- α) Τμήμα Α′ – Τμήμα Κανονισμού και Εντολής Πληρωμής Πολιτικών Συντάξεων,
- β) Τμήμα Β′ – Τμήμα Κανονισμού και Εντολής Πληρωμής Συντάξεων υπαλλήλων ΟΤΑ, Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου και Ειδικών Κατηγοριών,
- γ) Τμήμα Γ′ – Τμήμα Κανονισμού και Εντολής Πληρωμής Στρατιωτικών Συντάξεων,
- δ) Τμήμα Δ′ – Τμήμα Διενέργειας Μεταβολών και δειγματοληπτικών ελέγχων.
Για τις ανάγκες αρχικής στελέχωσης της Διεύθυνσης Χορήγησης Συντάξεων Δημόσιου Τομέα, δημιουργούνται στον ΕΦΚΑ 52 οργανικές θέσεις μόνιμου προσωπικού, ως εξής: 22 θέσεις κατηγορίας ΠΕ, κλάδου Δημοσιονομικών, επτά θέσεις κατηγορίας ΤΕ, κλάδου Δημοσιονομικών και 23 θέσεις κατηγορίας ΔΕ, κλάδου Δημοσιονομικών. Οι θέσεις αυτές καλύπτονται υποχρεωτικά από υπαλλήλους που υπηρετούν στη Γενική Διεύθυνση Χορήγησης Συντάξεων Δημόσιου Τομέα της Γενικής Γραμματείας Δημοσιονομικής Πολιτικής του υπουργείου Οικονομικών, οι οποίοι αποσπώνται ή μεταφέρονται. Σε κάθε περίπτωση, για τη λειτουργία της Διεύθυνσης Χορήγησης Συντάξεων Δημόσιου Τομέα, πρέπει να καλυφθεί τουλάχιστον το ήμισυ των ανωτέρω θέσεων, μέχρι τις 30 Απριλίου 2018, ενώ το υπόλοιπο ήμισυ έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2018.
Καταχώρηση υπερωριών και ημερήσιων στοιχείων για το ΚΤΕΛ
Την καθιέρωση της υποχρέωσης για καταχώρηση σε πληροφοριακό σύστημα του υπουργείου Εργασίας, Κοινωνικής Ασφάλισης και Κοινωνικής Αλληλεγγύης, των υπερωριών του προσωπικού, του μηνιαίου πίνακα εβδομαδιαίων αναπαύσεων του προσωπικού κίνησης και των ημερήσιων στοιχείων προσωπικού και δρομολογίων για κάθε λεωφορείο των ΚΤΕΛ και των τουριστικών λεωφορείων, προβλέπει ρύθμιση του πολυνομοσχεδίου.
Παράλληλα, με ξεχωριστή διάταξη, αποσαφηνίζεται η αληθής έννοια της διάταξης της παρ. 2 του άρθρου 34 του α.ν. 1846/1951. Συγκεκριμένα, ορίζεται ότι ο κύριος εργοδότης επιχείρησης του είδους που καθορίζεται από το άρθρο 2 του νόμου αυτού, υποχρεούται, ανεξαρτήτως υπαιτιότητας (αντικειμενική ευθύνη) και υπό τις καθοριζόμενες στο νόμο αυτό ειδικότερες προϋποθέσεις, να καταβάλει την προβλεπόμενη στον ίδιο νόμο αποζημίωση για περιουσιακή ζημία στον εργάτη ή υπάλληλό του που υπέστη βλάβη της υγείας ή της σωματικής του ακεραιότητας, συνεπεία ατυχήματος που επήλθε από βίαιο συμβάν, κατά την εκτέλεση της εργασίας του ή εξ αφορμής αυτής. Σε περίπτωση δε θανάτου από την ίδια αιτία, στα καθοριζόμενα στο άρθρο 6 του ίδιου νόμου συγγενικά του πρόσωπα.
Περαιτέρω, εάν ο παθών εξ εργατικού ατυχήματος υπάγεται στην ασφάλιση του ΙΚΑ, τότε ο εργοδότης απαλλάσσεται από την ευθύνη που προκύπτει, με βάση τις ειδικές διατάξεις περί εργατικών ατυχημάτων.
Τέλος, όταν το εργατικό ατύχημα οφείλεται σε δόλο του εργοδότη, αυτός δεν απαλλάσσεται από τη σχετική ευθύνη, αλλά οφείλει να καταβάλει αφενός μεν στο ΙΚΑ τη δαπάνη των παροχών που ο εν λόγω φορέας χορήγησε στον παθόντα αφετέρου δε στον παθόντα τη διαφορά ανάμεσα στις παροχές που αυτός έλαβε από το ΙΚΑ και στην αποζημίωση που δικαιούται, βάσει των κοινών διατάξεων του αστικού δικαίου.
Με την προτεινόμενη ρύθμιση, αίρεται η σχετική ερμηνευτική αμφισβήτηση και αποσαφηνίζεται ότι, κατά την αληθή έννοια της διάταξης της παρ. 2 του άρθρου 34 του α.ν. 1846/1951 (Α΄ 179) και την αληθή βούληση του νομοθέτη, ο εργοδότης οφείλει να καταβάλει στο μεν ασφαλιστικό φορέα τις δαπάνες που αυτός χορήγησε στον παθόντα από εργατικό ατύχημα, στον δε παθόντα τη διαφορά ανάμεσα στις παροχές αυτές και την πλήρη αποζημίωση που δικαιούται κατά τις κοινές διατάξεις του Αστικού Κώδικα, σε κάθε περίπτωση που βεβαιώνεται δικαστικά ότι το εργατικό ατύχημα οφείλεται σε δόλο του εργοδότη είτε ως προς αυτό καθεαυτό το αποτέλεσμα του εργατικού ατυχήματος είτε και ως προς την παραβίαση της κείμενης νομοθεσίας περί ασφάλειας και υγείας στην εργασία.
(με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ)
