Η απλή αναλογική στις Βουλευτικές Εκλογές

Αρκετή κουβέντα γίνεται για την εφαρμογή της απλής αναλογικής. Θα είχε ως εκ τούτου ιδιαίτερο ενδιαφέρον αν προτίθεται να υλοποιήσει ο ΣΥΡΙΖΑ πάγια θέση του, δηλαδή απλή αναλογική και στις Βουλευτικές εκλογές. Και δεν είναι μόνο ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και το ΚΚΕ και πολλά ακόμα κόμματα που έχουν ταχθεί υπέρ της συνταγματικής κατοχύρωσης της απλής και άδολης αναλογικής ως μόνιμου εκλογικού συστήματος.

Ειδικά έτσι όπως έχει εξελιχθεί το πολιτικό σκηνικό στην Ελλάδα από το 2009 με την κατάρρευση του δικομματισμού και των «μεγάλων» κομμάτων, που συνέπεσε με την κρίση. Άλλωστε όλες οι κυβερνήσεις έκτοτε ήταν συμμαχικές, τρόπον τινά επιβεβαιώνεται στην πράξη η ανάγκη καθιέρωσης της απλής αναλογικής.

Για πολλούς η ισχύουσα εκλογική νομοθεσία είναι εντελώς αναντίστοιχη με τη σημερινή πολιτική πραγματικότητα και ως ένα βαθμό έχουν δίκιο. Μέχρι το 2009 και καθόλη τη διάρκεια της μεταπολίτευσης η Ελλάδα είχε κυβέρνηση ενός κόμματος, το οποίο έπαιρνε ποσοστό ικανό, δηλαδή πάνω από 40% και με ένα μικρό μπόνους, σχημάτιζε σταθερή κυβέρνηση.

Δείτε τα ποσοστά του πρώτου κόμματος από το 1974 έως και το 2009: 54,3%, 41,8%, 48,1%, 45,8%, 44,3%, 46,1%, 46,8%, 46,8%, 41,4%, 43,7%, 45,3%, 43,9%. Η κρίση της τελευταίας δεκαετίας όμως έφερε ανατροπές στο πολιτικό σκηνικό και την πολυδιάσπαση των κομμάτων.

Ετσι το 2012, στις δύο αναμετρήσεις είχαμε πρωτιά που κρίθηκε στο 18,8% και στο 29,6%, ποσοστά που απέχουν δραματικά από αυτά των προηγούμενων αναμετρήσεων. Προκέψαν συμμαχίες κομμάτων (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΛΑΟΣ, ΔΗΜΑΡ) και αργότερα ΣΥΡΙΖΑ με ΑΝΕΛ. Τούτο σημαίνει πως τείνει να γίνει συνήθεια η συνεργασίες κομμάτων, άρα διευκολύνεται η πάγια καθιέρωση της απλής αναλογικής.

Θα προσέφερε τεράστιες υπηρεσίες προς την πατρίδα ο ΣΥΡΙΖΑ αν μονιμοποιούσε, ως πρέσβευε, ένα συγκεκριμένο εκλογικό σύστημα. Δυστυχώς (και) σε αυτόν τον τομέα τα κόμματα και οι κατά περίπτωση υπεύθυνοι του εκλογικού νόμου αποδείχθηκαν κατώτεροι των περιστάσεων.

Εξηγούμεθα: 15 εκλογές έγιναν, 15 φορές άλλαξαν το νόμο. Επαιξαν με τους θεσμούς με αποκορύφωμα εκείνο το ελεεινό σύστημα που οδήγησε τη χώρα σε τρεις συνεχόμενες εκλογές (1989, 1989, 1990). Ηταν τότε που το ΠΑΣΟΚ (ιδέα Αγαμέμνωνος Κουτσόγιωργα) άλλαξε το νόμο και η Ν.Δ. που νίκησε με ποσοστό 46,89% (1990) δεν μπορούσε να σχηματίσει κυβέρνηση (!), ο νόμος της έδινε 150 βουλευτές. Ηταν -με εξαίρεση την ιδιαίτερη περίπτωση του 1974- το δεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό που πήρε ποτέ κόμμα, μετά δηλαδή το 48.06 του ΠΑΣΟΚ το 1981! Κι όμως του «απαγορεύτηκε» να σχηματίσει Κυβέρνηση. Κομματικές αθλιότητες που τις πλήρωσε ο λαός και μακάρι να αφαιρεθεί από τα κόμματα αυτό το «προνόμιο», με την συνταγματική καθιέρωση ενός μόνιμου εκλογικού συστήματος.

Κατά τα λοιπά, να προσθέσουμε ένα παράδειγμα:

Εάν στις εκλογές του Ιανουαρίου 2015 είχαμε την απλή αναλογική, τότε η Βουλή θα ήταν 13κομματική, αφού θα εκπροσωπούνταν όλα τα κόμματα που πήραν ποσοστό 0,33% και άνω, όσο είναι δηλαδή το εκλογικό μέτρο στην απλή αναλογική.

Δηλαδή εκτός από ΣΥΡΙΖΑ, ΝΔ, ΧΑ, Ποτάμι, ΚΚΕ, ΑΝΕΛ, ΠΑΣΟΚ, θα είχαν μπει και: ΚΙΔΗΣΟ, ΕΚ, Τελεία, ΛΑΟΣ, ΑΝΤΑΡΣΥΑ και ΔΗΜΑΡ. Ο ΣΥΡΙΖΑ θα έχει 109 έδρες και προφανώς δεν θα του έφταναν οι 14 των ΑΝΕΛ, ούτε οι 18 του Ποταμιού. Ιδού ο σχετικός συγκριτικός πίνακας, όπου στην πρώτη στήλη είναι το κόμμα, στη δεύτερη το ποσοστό που πήρε στις εκλογές, στην τρίτη οι βουλευτές που εξέλεξε και στην 4η οι βουλευτές που θα είχε με απλή αναλογική. Σημειώνεται πως στην 4η στήλη υπάρχει κλασματικό έλλειμμα 3 εδρών (δημοσιογράφοι είμαστε και όχι εκλογολόγοι), που προκύπτει από το 0,42% των κομμάτων που πήραν κάτω από 0.33% και από το περίσσευμα κατά την αναγωγή των ποσοστών των υπόλοιπων κομμάτων.

Ιδού: