Ο «πατριάρχης» της φαρμακοβιομηχανίας στη χώρα μας και το άγνωστο εμπόριο
Ψάχνοντας κάποιος να βάλει μια φωτογραφία ή ένα όνομα δίπλα στη λέξη «φαρμακοβιομήχανος» στην Ελλάδα, σίγουρα το μυαλό του θα πήγαινε στον Παύλο Γιαννακόπουλο. Στον άνθρωπο που «έφυγε» πριν από μία εβδομάδα και στα 70 χρόνια επαγγελματικής του παρουσίας σημάδεψε την ελληνική αγορά φαρμάκου και την κατέκτησε.
Άλλωστε ως επιχειρηματίας κατάφερε να φτιάξει από το μηδέν μία από τις μεγάλες ελληνικές βιομηχανίες με διεθνή εμβέλεια.
Ο Παύλος Γιαννακόπουλος που πέθανε τα ξημερώματα της περασμένης Κυριακής σε ηλικία 89 ετών μπορεί για ορισμένους να έγινε γνωστός λόγω της εμπλοκής του στα διοικητικά του μπασκετικού Παναθηναϊκού, όμως όσοι ξέρουν από το ελληνικό επιχειρείν έχουν να λένε για τον «πατριάρχη» της φαρμακοβιομηχανίας στη χώρα μας.
Ο ίδιος ξεχώρισε για το ήθος του αλλά και για την βοήθεια που έδινε απλόχερα ανεξαρτήτου οπαδικών προτιμήσεων χωρίς να ζητά ανταλλάγματα.
Χαρακτηριστική είναι και η κίνησή του το 1981 απέναντι στους οπαδικούς «εχθρούς» της ομάδας του.
Ο Παύλος Γιαννακόπουλος δεν είχε διστάσει να βοηθήσει κόσμο στην τραγωδία της Θύρας 7. Έδωσε φάρμακα στα νοσοκομεία, αλλά και λεφτά στις οικογένειες και από τότε απολάμβανε τον σεβασμό φίλων αλλά και αντιπάλων.
Μαζί με τα αδέρφιά του, Κώστα και Θανάση, ασχολήθηκαν ενεργά με τον κλάδο της φαρμακοβιομηχανίας, με την επιτυχημένη στιγμή την ίδρυση της ΒΙΑΝΕΞ.
Ωστόσο το όνομα «Γιαννακόπουλος» είχε συνδεθεί ήδη από το 1924 με το φάρμακο. Ήταν τότε που ο πατέρας του Παύλου, ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος, άνοιξε ένα από τα πρώτα φαρμακεία των Αθηνών στην οδό Πειραιώς.
Η ιστορία της ΒΙΑΝΕΞ είναι αυτό που στις ΗΠΑ θα έλεγαν ορισμένοι «αμερικανικό όνειρο». Πώς δηλαδή κάποιος αυτοδημιούργητος μπορεί να γίνει κορυφαίος στον τομέα του.
Αυτό κατάφερε ο Παύλος Γιαννακόπουλος ξεκινώντας από το μικρό φαρμακείο που άνοιξε ο Δημήτρης στην οδό Πειραιώς.
Ο Δημήτρης, ο πατέρας της οικογένειας ήταν αυτός που αντιλήφθηκε ότι η Ελλάδα εισέρχεται σε μια νέα περίοδο όπου τα φαρμακεία θα ήταν απαραίτητα αφού ο κόσμος ξέφευγε από τα γιατροσόφια.
Ο Δημήτρης Γιαννακόπουλος αποκτά φήμη εξαίρετου φαρμακοποιού και ξεκινά την ιστορία της οικογένειας. Αποκτά τρία αγόρια και μία κόρη, με τον πρωτότοκο να είναι ο Παύλος Γιαννακόπουλος το 1929.
Ο Παύλος, ο Θανάσης και ο, πριν λίγες εβδομάδες αποθανών, Κώστας δείχνουν από νωρίς ότι θα μπουν δυνατά στο επιχειρείν. Ο πατέρας τους ιδρύει μια μικρή για τα δεδομένα εισαγωγική εταιρεία και βάζει το θεμέλιο λίθο για την αυτοκρατορία. Δεν προλαβαίνει, όμως καθώς πεθαίνει ξαφνικά το 1950 και η εταιρεία παύει να υπάρχει.
Αυτός που πήρε τότε τα ηνία, άλλωστε ήταν ο μεγαλύτερος, ήταν ο Παύλος. Σπουδάζει στην Ανωτάτη Εμπορική, μαζί με τον Θανάση ενώ ο τρίτος αδερφός γίνεται μηχανολόγος.
Το 1960 ο Παύλος Γιαννακόπουλος κάνει τη μεγάλη κίνηση. Αποφασίζει με τα αδέρφια του πάντα μαζί, να ιδρύσει την εταιρεία ΦΑΡΜΑΓΙΑΝ, προπομπό της ΒΙΑΝΕΞ.
Η «Φάρμακα Γιαννακόπουλου» επεκτείνεται ταχύτατα σε όλη τη χώρα αλλά η επιτυχία της έρχεται όταν αναλαμβάνει εκπρόσωπος μεγάλων ξένων εταιρειών.
Εκείνο που πιθανόν να διαφεύγει σε πολύ κόσμο και αποτελεί το μεγάλο μυστικό της επιτυχίας και της οικονομικής ευμάρειας της οικογένειας Γιαννακόπουλου, είναι το παράπλευρο εμπόριο.
Η αυτοκρατορία δεν θεμελιώθηκε μόνο στο εμπόριο φαρμάκων. Ούτε το φαρμακείο που κληρονόμησαν από τον πατέρα τους ήταν κερδοφόρο. Η οικονομική τους κατάσταση, όπως έχει εμπιστευτεί ο Παύλος Γιαννακόπουλος σε γνωστό δημοσιογράφο και όπως έγραψε Το Βήμα το 2012, βελτιώθηκε από το εμπόριο μπανάνας.
Ηδη πριν από τη δικτατορία, και μέχρι τα πρώτα χρόνια της Μεταπολίτευσης, το εμπόριο μπανάνας δεν ήταν ελεύθερο. Επιτρεπόταν σε ορισμένες περιόδους τον χρόνο, οι οποίες δεν ήταν εκ των προτέρων γνωστές. Το υπουργείο Εμπορίου εξέδιδε ένα διάταγμα σε ανύποπτο χρόνο, το οποίο επέτρεπε το εμπόριο. Ωστόσο, ουδείς μπορούσε να επωφεληθεί, αφού από την ώρα της παραγγελίας του φορτίου ως τη στιγμή της παράδοσης δεν γινόταν να παρέλθει διάστημα μικρότερο των δύο μηνών.
Δεδομένου ότι η μπανάνα κόβεται όσο είναι ακόμη άγουρη και πράσινη, ενώ ωριμάζει στη συνέχεια, στα πλοία-ψυγεία που τη μεταφέρουν, το εμπόριό της είναι ένα μεγάλο ρίσκο.
Οι αδελφοί Γιαννακόπουλοι μεταδικτατορικά αποφασίζουν να ρισκάρουν και να ασχοληθούν με το εμπόριο. Παρήγγειλαν εγκαίρως δύο φορτία μπανάνας, τα οποία εισήγαγαν στην Ελλάδα και ήταν αρκετά για να αποκτήσουν τη ρευστότητα που ήθελαν.
Χρειάστηκαν μόλις 11 χρόνια για να γίνει η εταιρεία ηγέτης στον κλάδο και το 1971 να μετονομαστεί σε ΒΙΑΝΕΞ.
Η ανάπτυξη και η καταξίωση έρχονται άμεσα, όταν φαρμακευτικές εταιρείες διεθνούς φήμης, όπως οι Merck & Co (ΗΠΑ), Takeda Chemical Industries (Ιαπωνία), Boots (Μ. Βρετανία), Sigma Tau Industries (Ιταλία) κ.ά. αναθέτουν στη ΒΙΑΝΕΞ την παραγωγή των προϊόντων τους στα εργοστάσιά της.
Επόμενος σταθμός το 1977, όταν η εταιρεία ξεκινάει τη βιομηχανική της δραστηριότητα με τη δημιουργία του Α’ Εργοστασίου και η παραγωγή είναι τεράστια και καλύπτει πολλές χώρες του εξωτερικού. Πρόκειται για το εργοστάσιο που βλέπει κανείς όταν κινείται στην Εθνική οδό Αθηνών – Λαμίας.
Το 1981, την εποχή που οι ξένες φαρμακευτικές αποχώρησαν από την Ελλάδα, φοβούμενες την «αλλαγή», ο Παύλος Γιαννακόπουλος αποφασίζει να μείνει και να ρισκάρει. Αγόρασε εργοστάσια των πολυεθνικών και γιγαντώθηκε στην πορεία.
Το 1983 η ΒΙΑΝΕΞ παίρνει το εργοστάσιο της Winthrop-Sterling και το εκσυγχρονίζει για να το μετατρέψει στο Β’ Εργοστάσιο στην Παλλήνη. Δύο χρόνια αργότερα παίρνει και το εργοστάσιο της εταιρείας Upjohn. Το 1999 η μονάδα παραγωγής αντιβιοτικών του Ινστιτούτου Φαρμακευτικής Έρευνας & Τεχνολογίας στη Βιομηχανική Ζώνη Πατρών αναβαθμίζεται πλήρως, ώστε να γίνει το τέταρτο εργοστάσιο, ακολουθώντας πάντα τα αυστηρότερα πρότυπα παραγωγής.
Ο Παύλος και τα αδέρφια του, τα παιδιά του φαρμακοποιού που ξεκίνησε τη δεκαετία του 1920 από ένα μικρό φαρμακείο, δημιούργησαν μια εταιρεία-μύθο στο χώρο της φαρμακοβομηχανίας.
Ο Παύλος Γιαννακόπουλος διετέλεσε επί σειρά ετών πρόεδρος του Συλλόγου Αντιπροσώπων Φαρμακευτικών Ειδών και Ειδικοτήτων (ΣΑΦΕΕ), πρόεδρος του Συνδέσμου Εμπορικών Αντιπροσώπων Αθηνών, καθώς και αντιπρόεδρος του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών (ΕΒΕΑ).
