Ο υπερδιπλασιασμός του τιμήματος στα 1,34 δισ. ευρώ έλυσε τον «γόρδιο δεσμό» για την 20ετή επέκταση της σύμβασης του «Ελευθέριος Βενιζέλος». Η νέα, επικαιροποιημένη συμφωνία η οποία έχει, όπως λένε πηγές κοντά στη διαδικασία στο «Βήμα», τις ευλογίες της Γενικής Διεύθυνσης Ανταγωνισμού της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (DGComp) βρίσκεται ήδη στον δρόμο της έγκρισης από το ΔΣ του ΔΑΑ, που ελέγχεται από εταιρείες συμφερόντων του καναδικού ομίλου PSP, προκειμένου να σταλεί εκ νέου για έγκριση στο ΤΑΙΠΕΔ.
Αυτή τη φορά δεν ήταν η γραφειοκρατία των Βρυξελλών, στην οποία συχνά πυκνά κολλάνε οι αποφάσεις, αλλά ουσιαστικοί λόγοι αποτίμησης, η έκρηξη του τουρισμού στην Ελλάδα και της επιβατικής κίνησης του αεροδρομίου, που εκτόξευσαν το τίμημα από τα 600 εκατ. ευρώ, συμπεριλαμβανομένου του ΦΠΑ, στα 1,34 δισ. ευρώ. Η διαδικασία της προέγκρισης που κράτησε τον φάκελο στην DGComp από τότε που τον απέστειλε το ΤΑΙΠΕΔ, τον Ιούνιο του 2017, πριν ακόμα την υπογραφή της συμφωνίας στις 30 Σεπτεμβρίου 2017, είχε τεθεί ως προϋπόθεση για να προχωρήσει η συμφωνία.
Η «απογείωση» του τιμήματος μέσω DGComp σώζει το παιχνίδι όχι μόνο για το δημόσιο συμφέρον, αλλά και για τα έσοδα του προγράμματος αποκρατικοποιήσεων. Για πρώτη φορά στην ιστορία του ΤΑΙΠΕΔ θα επιτευχθεί, όπως όλα δείχνουν, ο στόχος των εσόδων, 2 δισ. ευρώ, που προβλέπει το επικαιροποιημένο μνημόνιο. Το ΤΑΙΠΕΔ έχει ήδη εγγράψει λογιστικά και ταμειακά άνω του 1 δισ. ευρώ για εφέτος. Παράλληλα, ανοίγοντας τον δρόμο για την πώληση ποσοστού 30% του ΔΑΑ αποτελεί το «κλειδί» και για τον στόχο του 2019 που προβλέπει έσοδα 1 δισ. ευρώ.
Τα μοντέλα «έτρεξαν» με στοιχεία του 2015
Δεδομένου ότι πρόκειται ουσιαστικά για απευθείας ανάθεση, η DGComp έπρεπε πρώτα να πειστεί για την πορεία που ακολουθήθηκε ώστε να μη θεωρηθεί παράνομη κρατική ενίσχυση. Ενας σκόπελος που ξεπεράστηκε μέσα από πολύπλοκες διαδικασίες. Η επέκταση της σύμβασης παραχώρησης του ΔΑΑ μέχρι το 2046 προβλέπεται από την αρχική σύμβαση του 1995. Εποχή όμως κατά την οποία δεν υπήρχε καν η ευρωζώνη και οι διαδικασίες σύναψης των συμβάσεων δεν ελέγχονταν από τις ευρωπαϊκές αρχές.
Αυτό όμως που καθόρισε την πίεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την αναδιαπραγμάτευση του τιμήματος ήταν οι όροι των μοντέλων αποτίμησης. Γιατί μεν το ΤΑΙΠΕΔ έκανε δεκτή την προσφορά βάσει δύο ανεξάρτητων αποτιμήσεων, κατά τη συνήθη πρακτική, όμως τα μοντέλα «έτρεξαν» με οικονομικά στοιχεία του 2015. Η διαπραγμάτευση όμως με τους Καναδούς του ΔΑΑ επί του κειμένου της επέκτασης της σύμβασης παραχώρησης ολοκληρώθηκε τον Μάιο του 2017.
Ομως η πορεία της ελληνικής οικονομίας καθώς και οι ευρύτερες οικονομικές και γεωπολιτικές συνθήκες που εκτόξευσαν το τουριστικό ρεύμα προς την Ελλάδα τα δυο τελευταία έτη, όπως οι αναταραχές στην Τουρκία, έφεραν το ένα ρεκόρ μετά το άλλο για τον Διεθνή Αερολιμένα της Αθήνας. Επίσης, το οικονομικό περιβάλλον δεν έχει σε τίποτα να κάνει, δυο περίπου χρόνια μετά, με αυτό που αποτύπωσαν τα μοντέλα αποτίμησης.
Οπως επισημαίνουν παράγοντες με γνώση των διαδικασιών, ο έλεγχος από ανεξάρτητες αρχές, όπως η DGComp, αποτελούν μέρος των διαδικασιών έγκρισης του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων ως δικλίδα ασφαλείας για το δημόσιο συμφέρον. Ετσι, στα επόμενα βήματα, η επικαιροποιημένη συμφωνία, αφού εγκριθεί από το ΔΣ του ΤΑΙΠΕΔ, θα περάσει πάλι από το Ελεγκτικό Συνέδριο και θα υποβληθεί πια στην DGComp για την τελική έγκριση.
Αξίες και για τον σιδηρόδρομο
Στην αποτίμηση… παίχτηκαν και οι καθυστερήσεις στον διαγωνισμό για την Ελληνική Εταιρεία Συντήρησης Σιδηροδρομικού Τροχαίου Υλικού. Με τη βελτιωμένη προσφορά των 22 εκατ. ευρώ από την ΤΡΑΙΝΟΣΕ, έναντι των 9 εκατ. ευρώ της αρχικής, φαίνεται πως και η δεύτερη θυγατρική του ΟΣΕ θα πέσει στην αγκαλιά των Ιταλών της Ferrovie dello Stato Italiane. Τη διαφορά έκανε, σύμφωνα με πηγές κοντά στη διαδικασία, η αποτίμηση του μισθολογικού κόστους, καθώς από την πλευρά του επενδυτή συνεκτιμήθηκαν σε βάθος χρόνου ο 13ος και 14ος μισθός που υποχρεωτικά θα καταβάλλει. Δεν θεωρείται τυχαίο ότι μόλις μία ημέρα πριν από την κατάθεση βελτιωμένης προσφοράς δημοσιεύθηκε πρόσκληση, με την υπογραφή του υπουργού Υποδομών Χρήστου Σπίρτζη, για μετάταξη 271 υπαλλήλων και από την ΕΕΣΣΤΥ στον ΟΣΕ. Εν τω μεταξύ, μιλώντας σε δημοσιογράφους, ο διευθύνων σύμβουλος του ιταλικού ομίλου κ. Ρενάτο Ματσοντσίνι όρισε σε 25 εκατ. ευρώ το ύψος των επενδύσεων στην ΕΕΣΣΤΥ. Η ΤΡΑΙΝΟΣΕ αναμένεται να κηρυχθεί προτιμητέος επενδυτής στο τέλος του μήνα.
