Tο Κέιπ Τάουν βρίσκεται στη διόλου αξιοζήλευτη κατάσταση να έχει καταστεί η πρώτη μεγάλη πόλη της σύγχρονης εποχής που βρίσκεται αντιμέτωπη με την απειλή της εξάντλησης του πόσιμου νερού. Ωστόσο, αυτή η δυσχερής κατάσταση της πόλης της Νότιας Αφρικής, που πλήττεται από την ξηρασία, είναι μόνο ένα ακραίο παράδειγμα του προβλήματος της λειψυδρίας για το οποίο οι ειδικοί προειδοποιούν εδώ και καιρό.
Παρά το γεγονός ότι καλύπτει περίπου το 70% της επιφάνειας της Γης, το νερό, ειδικά το πόσιμο, δεν είναι τόσο άφθονο όσο θα μπορούσε κανείς να σκεφτεί. Μόνο το 3% είναι φρέσκο. Πάνω από ένα δισεκατομμύριο άνθρωποι δεν έχουν πρόσβαση σε νερό και για άλλους 2,7 δισεκατομμύρια ανθρώπους είναι σπάνιο για τουλάχιστον έναν μήνα του έτους.
Μια έρευνα του 2014 για τις 500 μεγαλύτερες πόλεις του κόσμου εκτιμά ότι μία στις τέσσερις βρίσκεται κοντά στο σημείο όπου η ζήτηση του νερού θα ξεπερνά τη διαθέσιμη ποσότητα.
Το Κέιπ Τάουν βρίσκεται στο νότιο άκρο της Αφρικής, έχοντας ένα ξεχωριστό μεσογειακό κλίμα. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο τα σταφύλια αναπτύσσονται τόσο καλά εκεί.
Ομως, παρά το γεγονός ότι είναι καλό για τους αμπελουργούς, αυτό το κλίμα χαρακτηρίζεται από τρομερές καλοκαιρινές ξηρασίες. Και με τον χειμώνα να τελειώνει στο βόρειο ημισφαίριο και το καλοκαίρι να φθάνει στο νότιο, τώρα είναι η εποχή του χρόνου που οι ταμιευτήρες νερού βρίσκονται συνήθως στα χαμηλότερα επίπεδα.
Η πόλη των περισσότερων των 3,7 εκατομμυρίων κατοίκων έχει συνολικά έξι ταμιευτήρες φραγμάτων για την αποθήκευση νερού από ποτάμια που φθάνουν από τα βουνά του Κέιπ Φολντ, ανατολικά της πόλης. Η συνολική χωρητικότητά τους είναι περίπου 900 εκατομμύρια κυβικά μέτρα (για λόγους σύγκρισης, η χωρητικότητα αποθήκευσης των μεγάλων λιμνών του Σηκουάνα που υδρεύουν το Παρίσι είναι 810 εκατομμύρια κυβικά μέτρα).
Αλλά τα σημερινά προβλήματα του Κέιπ Τάουν είναι πολύ πιο σοβαρά από μια απλή εποχική πτώση. Μια παρατεταμένη ξηρασία, που διαρκεί από το 2015, δεν άφησε τις δεξαμενές να ανακτήσουν τα αποθέματά τους τούς τελευταίους τρεις χειμώνες (2015 έως και 2017).
Μόνο ένας πολύ πρόωρος και βροχερός χειμώνας θα μπορούσε τώρα να αποτρέψει μια γενική διακοπή στην παροχή του νερού. Ομως, ακόμη και τότε, είναι απίθανο η αποθήκευση του νερού να αυξηθεί σε ασφαλή επίπεδα κατά τη διάρκεια μιας εποχής.
Τοπική ή παγκόσμια κρίση;
Αυτή η έκτακτη κρίση οφείλεται σαφώς σε κλιματικές αιτίες (συνεχείς διαδοχικές ξηρασίες), με επιβαρυντικούς παράγοντες, όπως η υψηλή διαρκής αύξηση του αστικού πληθυσμού (συν 80% μεταξύ 1995 και 2018) και η κατανομή των υδάτων μεταξύ της πόλης και της γεωργικής γης.
Το νερό που αποθηκεύεται στις δεξαμενές ύδρευσης του Κέιπ Τάουν δεν χρησιμοποιείται μόνο για πόσιμο νερό, καθώς το ένα τρίτο του όγκου του χρησιμοποιείται για την άρδευση των περίπου 37.000 στρεμμάτων αμπελώνων και περιβολιών που περιβάλλουν την πόλη.
Σήμερα, ο δήμος της πόλης έχει ήδη κάνει σχέδια για γενική διακοπή στην παροχή νερού, κάτι που αποτελεί πλέον μια πολύ σοβαρή πιθανότητα. Το νερό θα διανέμεται από 200 σημεία, όπου οι κάτοικοι θα μπορούν να λαμβάνουν 25 λίτρα την ημέρα, υπό την επίβλεψη του στρατού και της αστυνομίας.
Εξετάζοντας τα σημερινά προβλήματα του Κέιπ Τάουν, μπορούμε να αναρωτηθούμε αν αυτή η κρίση είναι τοπική ή παγκόσμια. Πολλές περιοχές σε όλο τον κόσμο έχουν βιώσει κρίσεις παροχής νερού τα τελευταία χρόνια.
Το 2008, η Βαρκελώνη αναγκάστηκε να μεταφέρει νερό με δεξαμενόπλοια και το 2009-2010 οι κάτοικοι της Μελβούρνης ζούσαν κάτω από την απειλή περικοπών νερού, ύστερα από μια εξαιρετικά μεγάλη ξηρασία (1998-2010). Η ίδια ξηρασία ανάγκασε επίσης το Σίδνεϊ να εφαρμόσει περιορισμούς στην παροχή νερού, μειώνοντας την κατανάλωση κατά 20%.
Ενώ η μακροχρόνια ξηρασία του Κέιπ Τάουν μπορεί να θεωρηθεί ένα τοπικό φαινόμενο, οι δημογραφικές προβλέψεις των Ηνωμένων Εθνών για τις μεγάλες πόλεις δεν προκαλούν αισιοδοξία. Τα σημερινά ποσοστά αύξησης του πληθυσμού στην Αφρική, την Ασία και τη Βόρεια και Νότια Αμερική είναι τέτοια που είναι σαφές ότι η ύδρευση θα είναι μια μεγάλη πρόκληση για τις μεγάλες πόλεις τον 21ο αιώνα.
Ετσι, το Κέιπ Τάουν αποτελεί μόνο την κορυφή του παγόβουνου. Πρόσφατα, το BBC δημοσίευσε έναν κατάλογο 11 μεγαλουπόλεων με επαναλαμβανόμενα προβλήματα ύδρευσης, που είναι πιθανόν να ξεμείνουν από νερό, ενώ και άλλοι φορείς, όπως η Παγκόσμια Τράπεζα και διάφορα επιστημονικά περιοδικά, έχουν δημοσιεύσει παρόμοιους καταλόγους.
11 πόλεις σε κρίση
Ανάμεσα στις 11 πόλεις είναι και το Σάο Πάολο, η οικονομική πρωτεύουσα της Βραζιλίας και μία από τις 10 πολυπληθέστερες πόλεις στον κόσμο, που πέρασε μια παρόμοια δοκιμασία με το Κέιπ Τάουν το 2015, όταν η στάθμη του κύριου ταμιευτήρα έπεσε κάτω από το 4%.
Στο αποκορύφωμα της κρίσης, η πόλη των 21,7 εκατομμυρίων κατοίκων είχε λιγότερο από 20 ημέρες υδροδότησης και η αστυνομία έπρεπε να συνοδεύσει φορτηγά με νερό, για να σταματήσει τη λεηλασία.
Στον κατάλογο συνυπάρχουν πόλεις από διαφορετικά κοινωνικοοικονομικά σημεία του πλανήτη: η Μπανγκαλόρ στη νότια Ινδία, που πληρώνει το τίμημα της μετατροπής της σε τεχνολογικό κόμβο, το Πεκίνο, το Κάιρο, η Τζακάρτα, η Μόσχα, η Κωνσταντινούπολη, η Πόλη του Μεξικού, το Λονδίνο, το Τόκιο και το Μαϊάμι.
Πηγή: https://www.efsyn.gr
