Το ψάρεμα δεν θα έπρεπε να θεωρείται πλέον ένα χαλαρωτικό σπορ, καθώς σύμφωνα με τους επιστήμονες τα ψάρια αισθάνονται πόνο, όπως και οι άνθρωποι. Ο επίκουρος καθηγητής του πανεπιστημίου Macquarie στην Αυστραλία, Culum Brown υποστηρίζει ότι τα ψάρια έχουν την ίδια νοημοσύνη με τα υπόλοιπα ζώα και σπονδυλωτά και συνεπώς οι άνθρωποι πρέπει να νοιάζονται περισσότερο για την ευημερία τους και να τα συμπεριλάβουν στον ‘ηθικό κύκλο’ της προστασίας των ζώων.

Αισθάνονται πόνο τα ψάρια;

Το 2003, επιστήμονες από το Εδιμβούργο ισχυρίστηκαν ότι βρήκαν τις πρώτες έγκυρες ενδείξεις που αποδεικνύουν ότι τα ψάρια αντιλαμβάνονται τον πόνο. Ανακάλυψαν ότι 58 δέκτες πόνου στο κεφάλι της ιριδίζουσας πέστροφας αντιδρούν σε ηλεκτρικά και χημικά σοκ.

Όταν το στόμα τους έρθει σε επαφή με δηλητήριο μέλισσας, τα ψάρια κάνουν παλινδρομικές κινήσεις – παρόμοιες με των θηλαστικών. «Οι πέστροφες έτριβαν τα χείλια τους στο χαλίκι της δεξαμενής … δεν ήταν αντανακλαστικές αντιδράσεις», αναφέρει η Dr Lynne Sneddon προσθέτοντας ότι η μελέτη πληροί τα κριτήρια για τον πόνο στα ζώα.

Ωστόσο, πολλοί επιστήμονες διαφωνούν: το ότι τα ψάρια αντιδρούν σε ένα ερέθισμα, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι το αντιλαμβάνονται σαν πόνο. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι τα ψάρια δεν έχουν το νευροψυχολογικό δυναμικό να αντιληφθούν τον πόνο και ότι οι αντιδράσεις τους μετριούνται σύμφωνα με τα ανθρώπινα κριτήρια.

Το 2014 επιστήμονες από το Γουισκόνσιν ισχυρίστηκαν ότι τα ψάρια δεν έχουν το εγκεφαλικό σύστημα ή αρκετούς αισθητήριους υποδοχείς για να βιώσουν πόνο. Tο ότι τα ψάρια μπορεί να αγωνίζονται να ελευθερωθούν, δεν σημαίνει ότι πονάνε. Αντιθέτως, φαίνεται ότι τοξίνες και τραυματισμοί που επηρεάζουν έντονα τους ανθρώπους επιδρούν ελάχιστα στα ψάρια.

Ο Brown υποστηρίζει ότι, αντίθετα με όσα πιστεύουν οι περισσότεροι άνθρωποι, τα ψάρια έχουν καλή μνήμη και έχουν πολλές κοινές συμπεριφορές με τα πρωτόζωα, όπως το να φτιάχνουν περίπλοκες κατασκευές π.χ. ειδικά διαμορφωμένα «κάστρα» στην άμμο, και να χρησιμοποιούν εργαλεία. Επιπλέον, τα ψάρια ζουν σε πολύπλοκες κοινωνίες όπου μπορούν να παρακολουθούν το ένα το άλλο και να μαθαίνουν το ένα από το άλλο.

Αναπτύσσουν πολιτισμικές παραδόσεις και μπορούν να αναγνωρίζουν τον εαυτό τους και τους άλλους. Σύμφωνα μάλιστα με την μελέτη, η οποία επικεντρώνεται σε σπονδυλωτά ψάρια και δημοσιεύτηκε στο Springer’s journal Animal Cognition, τα ψάρια δείχνουν σημάδια μακιαβελικής ευφυΐας, όπως συνεργασία και συμφιλίωση.

Ο καθηγητής Brown πιστεύει ότι οι βασικές αισθήσεις των ψαριών είναι «το ίδιο καλές» και σε μερικές περιπτώσεις καλύτερες των ανθρώπων. Το επίπεδο της νοητικής πολυπλοκότητας που επιδεικνύουν τα ψάρια είναι αντίστοιχο πολλών σπονδυλωτών, ενώ υπάρχουν πάρα πολλά στοιχεία ότι αισθάνονται τον πόνο αντίστοιχα με τους ανθρώπους. Αν και ο εγκέφαλός τους διαφέρει από τα άλλα σπονδυλωτά, τα ψάρια έχουν πολλές παρεμφερείς δομές και λειτουργίες.

Ο καθηγητής Brown θεωρεί ότι αν τα παρόμοια με τα ψάρια ζώα είναι συναισθανόμενα, το ίδιο ισχύει και για τα ψάρια οπότε πρέπει να επανεξετάσουμε το πώς τους συμπεριφερόμαστε. «Αν και οι επιστήμονες δεν μπορούν να παρέχουν μια οριστική απάντηση για το επίπεδο συνειδητότητας των μη ανθρώπινων σπονδυλωτών, τα στοιχεία για την συμπεριφορά των ψαριών, την νοητική τους ικανότητα και την αντίληψη πόνου υποδηλώνουν ότι η ιδανική προσέγγιση θα ήταν να τους παρέχουμε το ίδιο επίπεδο προστασίας όπως και σε οποιοδήποτε σπονδυλωτό», αναφέρει.

Αν και τα συμπεράσματα της επιστήμης θα έπρεπε να έχουν μεγάλο αντίκτυπο στην βιομηχανική αλιεία, τα ψάρια χρησιμοποιούνται όπως τα ποντίκια στα πειράματα. Ο καθηγητής Brown θεωρεί ότι το κοινό δεν ενδιαφέρεται για την καλή μεταχείριση των πλασμάτων αυτών γιατί οι άνθρωποι βλέπουν τα ζώα είτε σαν κατοικίδια είτε σαν τροφή χωρίς να κατανοούν ότι τα ζώα αυτά έχουν συνείδηση και νοημοσύνη.

Ενδιαφέροντα είναι τα ερευνητικά δεδομένα και όσον αφορά τα καρκινοειδή.

Μια πρόσφατη έρευνα έδειξε ότι οι αστακοί και οι καραβίδες νιώθουν στρες ακριβώς όπως και οι άνθρωποι και μπορούν να ηρεμήσουν με φάρμακα που ηρεμούν και τους ανθρώπους.  Είναι η πρώτη φορά που καθαρά σημάδια άγχους –  το οποίο συνήθως σχετίζεται με πιο πολύπλοκες μορφές ζωής – έχει παρατηρηθεί σε ασπόνδυλα είδη.

Επιστήμονες από το πανεπιστήμιο Northeastern της Βοστόνης, Μασαχουσέτη, ανακάλυψαν ότι ο ήχος – όπως και τα οπτικά και χημικά σήματα που εκπέμπουν τα ψάρια όταν κολυμπούν μόνα – μπορούν να κάνουν τα θηράματα όπως καβούρια ή γαρίδες και γενικότερα τα καρκινοείδη να κρυφτούν. Η καθηγήτρια Randall Hughes εξήγησε ότι τα ψάρια κάνουν αρκετό θόρυβο για να βρουν θήραμα, να υπερασπιστούν την φωλιά τους και να προσελκύσουν σύντροφο.

«Αποδείξαμε ότι αυτά τα καβούρια αλλάζουν την συμπεριφορά τους αντιδρώντας σε ακουστικά σήματα. Είναι τόσο δυνατά όσο τα χημικά σήματα» είπε. Σε ένα πείραμα, η ομάδα της εξέπεμψε παρόμοιους ήχους ψαριού σε μια δεξαμενή με καβούρια και διαπιστώθηκε ότι η συμπεριφορά των καβουριών άλλαξε και δεν έτρωγαν πολύ.

Για να επιβεβαιώσουν ότι τα καβούρια όντως ακούν τους θορύβους, εμφύτευσαν ηλεκτρόδια στην βάση της στρατοκύστης (statocyst) των καβουριών – το όργανο της ισορροπίας που αποτελείται από ένα μικρό σάκο που περιέχει χιλιάδες τριχίδια-δέκτες. Τα σήματα των ηλεκτροδίων έδειξαν ισχυρή συσχέτιση με την επιτάχυνση των σωματιδίων όταν τα καβούρια δέχονταν γρήγορους ηχητικούς παλμούς.

Τα καβούρια ακούν μέσω των δισεκατομμύρια σωματιδίων που μετατοπίζονται και χτυπούν τις μικροσκοπικές τρίχες μέσα στην στρατοκύστη. Η εν λόγω μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο έντυπο Proceedings της Royal Society είναι η πρώτη μελέτη που δείχνει ότι τα θαλάσσια καβούρια μπορούν να ακούσουν και η ομάδα τώρα θα ερευνήσει αν μαθαίνουν να αντιδρούν στις απειλές.

Η εκτροφή ζώων, συμπεριλαμβανομένης και της αλιείας, είναι η Νο 1 αιτία της περιβαλλοντολογικής μόλυνσης, των νεκρών ζωνών στους ωκεανούς και της καταστροφής του φυσικού περιβάλλοντος των ζώων. Το καλύτερο που μπορούμε να κάνουμε για να μειώσουμε τον πόνο των συναισθανόμενων πλασμάτων και την περιβαλλοντολογική ζημιά είναι να υιοθετήσουμε μια βίγκαν διατροφή.

Τρώγοντας φρούτα, λαχανικά και φαγητά που φυτρώνουν από τη γη μπορούμε να σταματήσουμε να διαταράσσουμε ευαίσθητα οικοσύστηματα και να σταματήσουμε να βλάπτουμε συναισθανόμενα όντα που αισθάνονται τον πόνο όπως και εμείς.

Πηγή https://www.greekvegans.gr/ethics/psaria-ponos/#ixzz5OQ2sbkQK