Ενας διάσημος Αμερικανός οικονομολόγος με μακρά εμπειρία στην ανάλυση των χρηματοπιστωτικών κραχ, ο νομπελίστας Πολ Κρούγκμαν, έγραψε το Σάββατο ότι στην Τουρκία παρακολουθούμε ένα «ριπλέι» της ασιατικής κρίσης των «χάρτινων τίγρεων» του 1997-98.
Κρίσης που, ως γνωστόν, ξεκίνησε από την κερδοσκοπική επίθεση στο ταϊλανδέζικο νόμισμα και μέσα σε λίγους μήνες συμπαρέσυρε στα Τάρταρα δεκάδες «αναδυόμενες» οικονομίες στη Νοτιοανατολική Ασία, την ανατολική «Νέα Ευρώπη» και τη Ρωσία, αλλά και τη Λατινική Αμερική.
Και εκ πρώτης όψεως, ο Κρούγκμαν έχει δίκιο: η ελεύθερη πτώση της λίρας ήδη επηρεάζει σχεδόν όλα τα «αναδυόμενα» νομίσματα, από το ρωσικό ρούβλι ώς το αργεντίνικο πέσο και από την ινδική ρουπία ώς το βραζιλιάνικο ρεάλ. Ζούμε άραγε ένα τέτοιο εφιαλτικό deja vus;
Και δεν είναι μόνο τα νομίσματα. Τις τελευταίες ώρες είδαμε αρκετές αναλύσεις που είτε μεγεθύνουν, είτε υποτιμούν τον κίνδυνο από την έκθεση των ξένων και ιδίως των ευρωπαϊκών τραπεζών στην Τουρκία.
Η αλήθεια είναι πως οι μεγάλες γερμανικές και γαλλικές τράπεζες δεν κινδυνεύουν ιδιαίτερα και οι μόνες πραγματικά εκτεθειμένες είναι μερικές ήδη προβληματικές τράπεζες του ευρω-Νότου.
Το γενικότερο αυτό κλίμα αστάθειας και απαισιοδοξίας που δείχνει να έχει καταλάβει τα τελευταία 24ωρα τις αγορές, είναι αυτό που τρομάζει περισσότερο τις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, και φυσικά την Αθήνα, που νιώθει ιδιαίτερα ευάλωτη καθώς ετοιμάζεται εν μέσω νέας κρίσης για την πολυσυζητημένη «έξοδο από τα μνημόνια», σε μία μόλις εβδομάδα από σήμερα.
Οι ισχυρές πιέσεις που δέχονται τις τελευταίες μέρες τα ιταλικά ομόλογα και οι χτεσινές… διπολικές δηλώσεις του επικεφαλής των Πέντε Αστέρων και υπουργού Εργασίας, Λουίτζι ντι Μάιο, μάλλον εντείνουν παρά διασκεδάζουν αυτές τις υπαρκτές αγωνίες.
Η κατάσταση απαιτεί σταθερότητα, υπομονή και ψύχραιμες κινήσεις. Στην πραγματικότητα, και παρά την έκδηλη ανησυχία ειδικών και μη, είναι πολύ νωρίς ακόμη για να εκτιμηθεί πόσο σοβαρές θα είναι οι επιπτώσεις.
Το μόνο που μπορεί να ειπωθεί με σιγουριά, σε αυτή τη συγκυρία, είναι ότι η πρωτοφανής σύγκρουση του «σουλτάνου» Ερντογάν με την Αμερική του Ντόναλντ Τραμπ δεν μοιάζει πλέον να είναι αναστρέψιμη και ότι καμία από τις δύο πλευρές δεν φαίνεται διατεθειμένη να προβεί σε κάποιας μορφής διπλωματικό συμβιβασμό.
Είναι μια παρτίδα πόκερ για γερά νεύρα, με τα εξάσφαιρα πάνω στο τραπέζι – και τους άλλους θαμώνες του σαλούν να κρύβονται κάτω από τα τραπέζια μην τους πάρει καμιά αδέσποτη…
