Μόνο ως «ανάσα» για την ΕΕ θα μπορούσε να χαρακτηριστεί η ήττα του ακροδεξιού Γκέερτ Βίλντερς και του κόμματος του, στις ολλανδικές εκλογές, ο οποίος με σημαία τις αντιευρωπαϊκές του κορώνες είχε προκαλέσει αναστάτωση το προηγούμενο διάστημα στην Ενωση, ενώ παράλληλα κατέγραφε υψηλά ποσοστά στις δημοσκοπήσεις.
Οι Ολλανδοί, οι οποίοι προσήλθαν μαζικά στις κάλπες, καταγράφοντας ένα από τα μεγαλύτερα ποσοστά προσέλευσης τα τελευταία 30 χρόνια, απέρριψαν την αντιευρωπαϊκή επανάσταση που είχε υποσχεθεί ότι θα φέρει ο Βίλντερς, χαρίζοντας τη νίκη στους Φιλελεύθερους του Πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε.
Την ίδια στιγμή όμως, «τιμώρησαν» το κόμμα των Εργατικών του Ντάισελμπλουμ το οποίο έχασε ένα σημαντικό αριθμό των θέσεών του στο κοινοβούλιο της χώρας.
Συγκεκριμένα, με καταμετρημένο το 93.3% των ψήφων, το VVD του πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε λαμβάνει 33 έδρες στο ολλανδικό κοινοβούλιο, το PVV του Γκέερντ Βίλντερες λαμβάνει 20 έδρες, οι Χριστιανοδημοκράτες (CDA) και οι και οι κεντρώοι δίνουν μάχη για την τρίτη θέση λαμβάνοντας από 19 έδρες, ενώ το PvdA, το κόμμα του υπουργού Οικονομικών Γερούν Ντάισελμπουμ πέφτει στις 9 έδρες από τις 38 που κέρδισε στις προηγούμενες εκλογές. Μπροστά του είναι η Πράσινη Αριστερά (GroenLinks) με 14 θέσεις στο κοινοβούλιο, μία νίκη η οποία πιστώνεται κυρίως στον επικεφαλής τους Γέσε Κλάβερ.
Οι ψηφοφοφόροι απέρριψαν τον Ολλανδό Τραμπ
Το γεγονός ότι οι Ολλανδοί έδωσαν τη νίκη στον Ρούτε σημαίνει ότι απέρριψαν το πρόγραμμα του Κόμματος για την Ελευθερία του «Ολλανδού Τραμπ» το οποίο, αν και χωρούσε μόλις σε μία σελίδα «Α4», είχε φέρει ανησυχία σε ολόκληρη την Ευρώπη, λόγω της απήχησης που είχε προεκλογικά.
Υποσχόμενος να απομακρύνει την χώρα του από την Ένωση και να δώσει το παράδειγμα και στους ψηφοφόρους των πολιτικών του συμμάχων, όπως η Μαρίν Λεπέν και το AfD, ο Βίλντερς είχε ξεκινήσει μία εκστρατεία κατά της παράνομης μετανάστευσης στην οποία ανταποκρίνονταν οι Ολλανδοί.
Σε αυτή, στάθηκε και το κόμμα του Ρούτε, ωστόσο, έδωσε μεγαλύτερη σημασία στην καλή οικονομική πορεία που έχει η χώρα καθώς η ανάπτυξή της είναι στο 2,7%, ενώ η ανεργία στο 5%.Με αυτά τα στοιχεία ως παράσημά του, ο Ρούτε κατάφερε να πείσει τους Ολλανδούς να τον ψηφίσουν, το ίδιο όμως δεν κατάφεραν και οι Εργατικοί του Ντάισελμπλουμ που έχασαν 29 θέσεις στο κοινοβούλιο.
Από την άλλη, μεγάλοι νικητές μπορούν να θεωρηθούν και οι Πράσινοι (GroenLinks) καθώς κατέλαβαν 12 θέσεις.
Μέρκελ, Ολάντ και Γιούνκερ συγχαίρουν την Ολλανδία: Καθαρή νίκη έναντι του εξτρεμισμού
Χαρακτηριστικές για την ανακούφιση που υπήρξε στην ΕΕ από το αποτέλεσμα των ολλανδικών εκλογών ήταν οι δηλώσεις των ηγετών της Ενωσης.
- Μέρκελ σε Ρούτε: «Ανυπομονώ να συνεργαστώ μαζί σου ως φίλοι, γείτονες και Ευρωπαίοι».
- Ολάντ: Καθαρή νίκη έναντι του εξτρεμισμού. «Οι αξίες της ανεκτικότητας, του σεβασμού των άλλων, και η πίστη στο μέλλον της Ευρώπης είναι οι μόνες αληθινές απαντήσεις στις εθνικιστικές κορώντες και τον απομονωτισμό που ταρακουνούν τον κόσμο», ήταν η επίσημη δήλωσή του Ολάντ.
- Γιούνκερ: «Ψήφος κατά των εξτρεμιστών» Ο Γιούνκερ συνεχάρη τον Ρούτε και μίλησε για μια ψήφο υπέρ της Ευρώπης, μια ψήφο κατά των εξτρεμιστών, σύμφωνα με τον Μαργαρίτη Σχοινά.
- Σουλτς: «Είμαι ανακουφισμένος. Πρέπει να συνεχίσουμε για μία ανοιχτή και ελεύθερη Ευρώπη. Ο Γκέερτ Βίλντερς δεν θα μπορούσε να νικήσει τις εκλογές στην Ολλανδία. Είμαι ανακουφισμένος. Πρέπει, όμως, να συνεχίσουμε τον αγώνα για μία ανοιχτή και ελεύθερη Ευρώπη».
Οι εκλογές στην Ευρώπη
Σημειώνεται ότι μετά τις εκλογές στην Ολλανδία, λίγο μετά το Πάσχα, σειρά παίρνει η Γαλλία και το Σεπτέμβριο η Γερμανία, όπου το Εθνικό Μέτωπο της Μαρίν Λεπέν στην πρώτη και το αντιμεταναστευτικό AfD στη δεύτερη, πολιτικοί σύμμαχοι του Βίλντερς, απορρίπτουν την ευρωπαϊκή ενοποίηση. Ετσι, η ήττα του Βίλντερς στις χθεσινές εκλογές αποκτά ξεχωριστή διάσταση, καθώς δείχνει ότι η αντιευρωπαϊκή ρητορική, σε συνδυασμό με το Brexit και τον Ντόναλντ Τραμπ -θέματα τα οποία βρίσκονται στην κορυφή της ατζέντας τους- δεν πείθουν τελικά τους ψηφοφόρους.
Η στάση του Ρούτε στο δράμα με την Τουρκία βοήθησε
Σύμφωνα με το Politico, το οποίο πρώτο επιχείρησε να αναλύσει το εκλογικό αποτέλεσμα στην Ολλανδία, η νίκη του Ρούτε οφείλεται εν μέρει και στη στάση που κράτησε στα επεισόδια με την Τουρκία.
«Αυτές οι εκλογές δεν είχαν αφήγημα, μέχρι που εμφανίστηκε ο Ταγίπ Ερντογάν. Ενάντια στις επιθυμίες της ολλανδικής κυβέρνησης, ο Τούρκος πρόεδρος προσπάθησε να στείλει τον υπουργό Εξωτερικών του για να μιλήσει σε συγκέντρωση στο Ρότερνταμ, ώστε να ενθαρρύνει την τουρκική κοινότητα στην Ολλανδία να του δώσει μεγαλύτερες εξουσίες στο δημοψήφισμα του Απριλίου. Οι Ολλανδοί εμπόδισαν τον Μεβλούτ Τσαβούσογλου, όπως και μία ακόμη Τουρκάλα υπουργό που προσπάθησε να φτάσει στο τουρκικό προξενείο, την οποία έστειλαν πίσω στη Γερμανία. Ακολούθησαν επεισόδια και οι φωτογραφίες έκαναν τον γύρο των εξαγριωμένων τουρκικών ΜΜΕ. Ο Ερντογάν αποκάλεσε τους Ολλανδούς απομεινάρια των Ναζί και επιτέλους οι βαρετές ολλανδικές εκλογές είχαν ένα θέμα. Και ο Ρούτε μπορούσε να απευθυνθεί στους ψηφοφόρους που είχαν προσελκύσει οι λαϊκιστές υποψήφιοι.”Είχε την ευκαιρία να πετάξει έξω μία γυναίκα με μαντίλα. Είναι η απόλυτη εκλογική απόλαυση. Δεν θα μπορούσες να το σχεδιάσεις”, σχολίασε ο Αντρέ Κρουβέλ, πολιτικός επιστήμονας στο Free University του Ρότερνταμ.Επιτέλους, οι λέξεις ”σαν πρωθυπουργός”, που επέμενε να τονίζει ο Ρούτε δίνοντας έμφαση στην εμπειρία του, φάνηκε να έχουν νόημα. Ο Ρούτε μπορεί να οφείλει στον Ερντογάν μερικούς επιπλέον ψηφοφόρους», γράφει το Politico.
Γιατί καταποντήστηκαν οι Εργατικοί
«Πρόκειται για τη μεγαλύτερη ήττα στην ολλανδική πολιτική ιστορία, μία βάναυση ετυμηγορία για την απόφασή του να μπει στον συνασπισμό με τον Ρούτε το 2012. Επίσης, αντικατοπτρίζει το δίλημμα που στοιχειώνει αυτά τα κόμματα στην Ευρώπη. Όταν κινούνται προς το κέντρο, τα εγκαταλείπουν παραδοσιακοί υποστηρικτές. Αν κινηθούν προς τα αριστερά, χάνουν τους μετριοπαθείς», γράφει στην ανάλυσή του το Politico.
«Τα φιλοευρωπαϊκά κόμματα είχαν τα μεγαλύτερα κέρδη»
«Στο εξωτερικό, οι ολλανδικές εκλογές αντιμετωπίστηκαν ως ένα είδους δημοψήφισμα για την ΕΕ. Είναι μία απλοϊκή άποψη, αλλά το αποτέλεσμα δείχνει ότι σίγουρα δεν υπήρξε απόρριψη της Ενωσης. Τα δύο κόμματα που είχαν σημαντικά κέρδη σε έδρες, οι Πράσινοι Αριστεροί και το D66, ήταν ανοιχτά φιλοευρωπαϊκά στην προεκλογική καμπάνια τους. Τουλάχιστον ένα από αυτά θεωρείται ότι θα είναι στην επόμενη κυβέρνηση. Οι Βρυξέλλες μπορούν να υπολογίζουν σε έναν σταθερό σύμμαχο καθώς πλησιάζουν οι συζητήσεις για το Brexit».
Η πραγματική μάχη: Πότε θα σχηματιστεί κυβέρνηση
Ακόμα και μερικές εβδομάδες μπορεί να χρειαστούν για να σχηματιστεί η επόμενη κυβέρνηση της Ολλανδίας ενώ σύμφωνα με τις προβλέψεις, το κόμμα του Πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε θα χρειαστεί ακόμα τέσσερα κόμματα προκειμένου να σχηματίσει έναν κυβερνητικό συνασπισμό. Αυτό σημαίνει ότι τα κόμματα με τα οποία θα συνεργαστεί θα πρέπει να έχουν περισσότερες έδρες στην Άνω Βουλή της Ολλανδίας, όπου ο Βίλντερς κατέχει 9 έδρες. Αυτή είναι και η μοναδική ευκαιρία που θα έχει ο κυβερνητικός συνασπισμός που θα προκύψει από την Κάτω Βουλή να νομοθετήσει με κάποια ευκολία.
Με τις 33 θέσεις που κέρδισε ο Ρούτε το πιο πιθανό είναι ότι θα θα αρχίσει να φλερτάρει τους στενότερους πολιτικούς «γείτονές» του, τους Χριστιανοδημοκράτες όπως και τους «φιλικούς» κεντρώους του D66. Αλλά ακόμη και με αυτούς δεν μπορεί να φτάσει τις 76 έδρες. Θα πρέπει να προσεγγίσει ένα κόμμα της αριστεράς για να καλύψει το κενό. Σύμφωνα με την ανάλυση του Politico, μπορεί να είναι οι Πράσινοι Αριστεροί ή το Εργατικό Κόμμα, το οποίο μπορεί να θέλει να κρυφτεί κάτω από έναν βράχο για να γιατρέψει τις πληγές του.
