Του Μάνου Χατζηγιάννη
Έφτασε η πιο μεγάλη ώρα για την σύγχρονη Ορθοδοξία. Σε λιγότερο από ένα 24ωρο ο Πατριάρχης Μόσχας και πασών των Ρωσιών Κύριλλος θα περάσει τις πύλες του Φαναρίου προκειμένου να συναντηθεί με τον Οικουμενικό Πατριάρχη Βαρθολομαίο.
Μια συνάντηση που κατά πολλούς θα κρίνει το μέλλον της ενότητας της Ορθοδοξίας σε παγκόσμιο επίπεδο.
Όπως έχουμε προαναφέρει σε προηγούμενο άρθρο η ατζέντα των θεμάτων δεν θα δημοσιοποιηθεί παρόλα αυτά είναι κάτι παραπάνω από σαφές πως την μερίδα του λέοντος θα κατέχει το ουκρανικό εκκλησιαστικό ζήτημα.
Οι περισσότεροι εμπειρογνώμονες υποστηρίζουν ότι η χορήγηση του περιβόητου τόμου αυτοκεφαλίας εκ μέρους του Οικουμενικού Πατριαρχείου στην Ουκρανία είναι σχεδόν μια ολοκληρωμένη συμφωνία. Πως θα γίνει αυτό χωρίς την αναγνώριση των σχισματικών παραμένει αναπάντητο ερώτημα. Παρόλο που η πρόσφατη παρουσία φαναριώτικης αντιπροσωπεία στις εκδηλώσεις του “Πατριαρχείου Κιέβου” αφήνουν εκτεθειμένο τον κ. Βαρθολομαίο ο οποίος διερρήγνυε τα ιμάτιά του μέχρι πέρυσι υπερ του Μητροπολίτη Ονούφριου.
Το ζήτημα της ουκρανικής αυτοκεφαλίας όμως είναι πιο βαθύ. Κάτι τέτοιο-αν συμβεί- θα ανασυντάξει τα θρησκευτικά σύνορα της Ανατολικής Ευρώπης για πρώτη φορά εδώ και σχεδόν 400 χρόνια.
Η σημασία αυτής της απόφασης είναι δύσκολο να εκτιμηθεί σε όλες της τις διαστάσεις. Η ορθόδοξη εκκλησία και η επιρροή της στους γείτονές της είναι ένα από τα τελευταία απομεινάρια της Ρωσικής Αυτοκρατορίας. Είναι επίσης ένα από τα πιο αποτελεσματικά μέσα διάδοσης ιδεών και θέσεων και πολλοί έχουν κατηγορήσει την Ρωσική Εκκλησία πως έχει και πολιτικό χαρακτήρα καθώς αποτελώντας δεκανίκι του Πούτιν.
Οι “εχθροί” της στην Ουκρανία υποστηρίζουν πως η ρωσική εκκλησία με τον τρόπο της έχει άμεση πρόσβαση στις καρδιές και τα μυαλά των Ουκρανών. Κατά συνέπεια ισχυρίζονται πως μια ανεξάρτητη εκκλησία της Ουκρανίας αποτελεί μέγιστο ζήτημα εθνικής ασφαλείας.
Ενδεχομένως αυτά να είχαν βάση αν ήταν ειλικρινή… Μόνο που στην περίπτωση Ουκρανών αξιωματούχων τύπου Ποροσένκο απέχουν παρασάγγας….
Δεύτερον, μια ανεξάρτητη ουκρανική εκκλησία θα μειώσει σημαντικά τη θέση της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας παγκοσμίως. Χωρίς τις ουκρανικές ενορίες, δεν θα είναι πλέον η μεγαλύτερη ορθόδοξη εκκλησία στον κόσμο. Για τη Ρωσία θα είναι ένα διπλό χτύπημα: η απώλεια τόσο της Ουκρανίας όσο και της διεθνούς θέσης της στον θρησκευτικό κόσμο. Και σε μια τέτοια περίπτωση θα αναθεωρηθούν και οι σχέσεις της με άλλους ισχυρούς πόλους όπως πχ το Βατικανό.
Σε πολιτικό επίπεδο τέλος μια αυτοκέφαλη ουκρανική εκκλησία θα επηρεάσει την ουκρανική πολιτική ζωή. Εάν η προσπάθεια στεφθεί με επιτυχία, ο Πόροσενκο θα πάρει την πίστωση χρόνου. Αναμφισβήτητα, ο Πόροσενκο θα χρησιμοποιήσει την εκκλησία ως έναν από τους ακρογωνιαίους λίθους της προεκλογικής εκστρατείας του, μαζί με την ενίσχυση του στρατού και το καθεστώς της ουκρανικής γλώσσας.
Για όλους τους παραπάνω λόγους η χορήγηση ενός τόμου αυτοκεφαλίας στην Ουκρανία θα αποτελέσει ορόσημο, συνεπώς όσα διακυβεύονται στην συνάντηση Βαρθολομαίου-Κύριλλου είναι πολύ περισσότερα από την “ευλογία των πιστών”…..