Βασίλης Δημ. Χασιώτης : Τουρκο-Ευρωπαϊκή «κόντρα» : Η παραμελημένη «λεπτομέρεια»
Είναι άξιο απορίας πώς τα ΜΜΕ και η Κοινή Γνώμη στην Ευρώπη εστίασαν υπερβολικά στο ζήτημα της άρνησης κάποιων ευρωπαϊκών κρατών (π.χ. Γερμανία και Ολλανδία) να επιτρέψουν ομιλίες Τούρκων πολιτικών αξιωματούχων να πραγματοποιήσουν εν όψει του δημοψηφίσματος στη Τουρκία για τη συνταγματική αναθεώρηση στη χώρα αυτή, πολιτικές συγκεντρώσεις στις χώρες της Ευρώπης όπου ζουν Τούρκοι πολίτες, πάρα πολλοί από τους οποίους έχουν και διπλή υπηκοότητα.
Το αν αυτή η «κόντρα» είναι γνήσια ή «σικέ», αν είναι κάτι που θα χαράξει ανεξίτηλα τις σχέσεις Τουρκίας-Ευρώπης (κυρίως με Ολλανδία και Γερμανία), δεν θα μας απασχολήσουν εδώ αυτά ή άλλα παρόμοια ερωτήματα. Θεωρώ πως θα εξομαλυνθούν, δοθέντων και των μεγάλων αμοιβαίων οικονομικών συμφερόντων που συνδέουν τη Τουρκία με την Ευρώπη -όχι κατ’ ανάγκην στη λογική της χώρας που υποτίθεται ότι ενδιαφέρεται να ενταχθεί στην Ευρωπαϊκή Ένωση- και με τις δύο ανωτέρω χώρες ειδικότερα.
Το κρίσιμο λοιπόν για μένα πολιτικό ζήτημα που ανέδειξε, ή θάπρεπε να αναδείξει η όλη τουρκο-ευρωπαϊκή κόντρα, είναι το γεγονός της ολοένα και σε μεγαλύτερο βαθμό δυνατότητας μονόπλευρης πολιτικής πίεσης που αποκτούν σε βάρος της Ευρώπης, οι χώρες προέλευσης των μεταναστών, και ιδίως εκείνων που έχουν αποκτήσει και υπηκοότητα κάποιας ευρωπαϊκής χώρας, δηλαδή πολιτών διπλής υπηκοότητας. Κυρίως δε αυτών που προέρχονται από χώρες με εντελώς διαφορετική πολιτική αλλά και γενικότερα πολιτισμική κουλτούρα, και η οποία θεωρείται την Ευρώπη ως -έστω μερικά- ασύμβατη με ό,τι αυτή θεωρεί ως «Ευρωπαϊκό πολιτικό και πολιτισμικό» Πρότυπο, ή και από χώρες με παραδοσιακά ασταθή δημοκρατικά καθεστώτα, ή με πολιτική παράδοση επίσης ασύμβατη με την αντίστοιχη ευρωπαϊκή και κυρίως αυτών που επιμένουν να αυτοπροσδιορίζονται με βάση τη χώρα καταγωγής τους. Άλλωστε, ειδικώς η Ευρώπη, «χώρα» ΔΕΝ είναι, είναι ένας «χώρος» με το όνομα Ευρώπη.
Κρίσιμη εδώ είναι η «λεπτομέρεια», πως ενώ υπάρχουν χώρες προέλευσης μεταναστών, που «εκπροσωπούνται» στην Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω πολιτών διπλής υπηκοότητας που έλκουν την καταγωγή τους από τις χώρες αυτές, ιδίως δε όσες απ’ αυτές «εκπροσωπούνται» με μεγάλο αριθμό τέτοιων πολιτών διπλής υπηκοότητας, και οι οποίες αποκτούν δυνητικά ισχυρούς μοχλούς πολιτικής πίεσης στην Ευρώπη, ΧΩΡΙΣ ΝΑ ΙΣΧΥΕΙ ΤΟ ΑΝΤΙΣΤΡΟΦΟ.
Π.χ., ενώ ο Τούρκος Πρόεδρος μπορεί να εκτιμά βάσιμα πως είναι σε θέση να επηρεάσει τις πολιτικές εξελίξεις στη Γερμανία και να απειλεί ότι θα «στρέψει» την ψήφο των τουρκικής καταγωγής πολιτών της Γερμανίας προς μια ορισμένη κατεύθυνση, στο μέτρο και το βαθμό που η τουρκική μειονότητα επηρεάζει το πολιτικό γίγνεσθαι στη χώρα αυτή, κι αυτό ανεξάρτητα απ’ την πολιτική και ιδεολογική τους τοποθέτηση, αρκεί «ως Τούρκοι» να αισθάνονται θιγμένοι (ή όχι) «εθνικά», ανάλογα με τη περίπτωση, η Γερμανίδα καγκελάριος δεν διαθέτει στη Τουρκία κανένα ανάλογο εξισορροπητικό μηχανισμό λαϊκής πολιτικής πίεσης.
Μάλιστα, για να το γενικεύσουμε, δοθέντος ότι οι διπλής υπηκοότητας Μουσουλμάνοι πολίτες στην Ευρώπη, ανεξάρτητα από ποια χώρα προέρχονται, δεν συνδέονται μεταξύ τους κατ’ ανάγκην σε εθνοτική βάση αλλά στη βάση της κοινής τους θρησκείας, είναι πιο εύκολο οι μεταξύ τους αντιλήψεις να προσεγγιστούν σε κρίσιμα πολιτιστικά ζητήματα, τα οποία όμως θα παράγουν σαφή πολιτικά, κοινωνικά ή και οικονομικά αποτελέσματα, απ’ ό,τι οι γηγενείς Ευρωπαίοι. Την ίδια στιγμή, με βάση τα εκρηκτικά θετικά δημογραφικά δεδομένα των μη γηγενών Ευρωπαίων πολιτών διπλής υπηκοότητας, από τη μια, κυρίως των Μουσουλμάνων, και τα εκρηκτικά αρνητικά δημογραφικά δεδομένα των γηγενών Ευρωπαίων από την άλλη, μπορεί κανείς να φανταστεί το μέγεθος της δυνητικής πολιτικής πίεσης των χωρών προέλευσης των παραπάνω πολιτών πώς θα εξελιχθεί στο μέλλον.
Βέβαια εδώ, το μόνο έωλο από κάθε άποψη επιχείρημα όσων δεν διαβλέπουν τίποτα το ανησυχητικό στο ειδικό αυτό ζήτημα, είναι η προσδοκία τους πως το Ευρωπαϊκό Πολιτισμικό Πρότυπο είναι τόσο ισχυρό που θα αφομοιώσει όλες τις «εισαγόμενες πολιτισμικές ασυμβατότητες» προς το παραπάνω Πρότυπο.
Το ότι οι άνθρωποι-φορείς αυτών των πολιτισμικών «ασυμβατοτήτων» όχι μόνο δεν επιθυμούν να αφομοιωθούν, αλλά ίσως να φιλοδοξούν εξίσου με όσους επιδιώκουν την αφομοίωσή τους να αφομοιώσουν αυτοί τους τελευταίους στο δικό τους Πρότυπο (κι αυτό δεν δικαιούται να γράφεται με κεφάλαιο το «Π»;), αυτό, μάλλον αποτελεί «απαγορευμένη εκδοχή» των πραγμάτων, όπως ο στρουθοκαμηλισμός κάποιος που αυτοαποκαλείται π.χ. «Τούρκος», εσύ να επιμένεις να τον χαρακτηρίζεις ανάλογα με το πώς θάθελες να συμβαίνει, αλλά που δεν συμβαίνει.
Επίσης, δεν θα πρέπει να αγνοείται, πως ειδικώς σε ό,τι αφορά το μουσουλμανικό στοιχείο, η μουσουλμανική θρησκεία δεν είναι αμιγώς μια πνευματική και με υπερβατικές αξίες και αξιώσεις κοσμοθεωρία, αλλά, ενσωματώνει και εκκοσμικευμένες αξίες και αξιώσεις, κι αυτός είναι ο κύριος λόγος που οδηγεί όχι σε «φοβίες» ρατσιστικού τύπου, αλλά σε «ανησυχίες» (ή και όντως φοβίες) πολιτικού και κοινωνικού περιεχόμενου, ενώ όπου ενδημεί το ρατσιστικό στοιχείο, αυτό δεν αφορά μονάχα τη ειδική αυτή περίπτωση, αλλά υπάρχει ως γενικότερη ιδεολογική τοποθέτηση. Κι αυτή η «ανησυχία», έχει να κάνει, κατά πόσον πράγματι είναι αφομοιώσιμη η μουσουλμανική κουλτούρα με ό,τι αποκαλείται «Δυτικό Κεκτημένο», και μάλιστα, αν αυτή η αφομοίωση ακόμα κι όταν παρατηρείται, είναι γνήσια ή απλώς, ανέχονται τις Δυτικές πολιτισμικές αξιώσεις, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Κι επίσης δεν θα πρέπει να λησμονείται, πως εδώ, στην περίπτωση του Μουσουλμανισμού, δεν αξιώνεις κάποιον ή κάποια να «αφομοιώσει» μονάχα Δυτικά πολιτικά και κοινωνικά αξιακά προτάγματα, μα στην ουσία να αλλαξοπιστήσει τουλάχιστον μερικά, απαρνούμενος «μέρη» της θρησκευτικής του πίστης, τουλάχιστον εκείνα που ενσωματώνουν και πολιτικά και κοινωνικά προτάγματα ασύμβατα με το Ευρωπαϊκό Κεκτημένο.
Πόσο ρεαλιστικές -και θα πρόσθετα : εν τέλει, και πόσο δημοκρατικές- όμως είναι αυτές οι παραδοχές και προϋποθέσεις, όταν δεν είναι απαιτήσεις «αφομοίωσης», (να θυμηθούμε τη «μαντήλα»;) όταν έχουμε πλήθος παραδειγμάτων στην πιο πολιτισμικά «ανοικτή» ίσως χώρα της Ευρώπης, τη Γαλλία (και όχι μόνο), όπου Γάλλοι πολίτες (κυρίως από τις πρώην Αφρικανικές γαλλικές αποικίες) δεύτερης και τρίτης γενιάς, που γεννήθηκαν, μεγάλωσαν και έλαβαν τη γαλλική, Δυτική παιδεία και εκπαίδευση, εν τούτοις, δεν φαίνεται να έχουν αφομοιωθεί κατά τις απαιτήσεις της Δύσης, όπως έχουμε δει συχνά στο παρελθόν στη διάρκεια διάφορων ταραχών με αφορμή κάποια γεγονότα που εκλήφθηκαν από την πλευρά τους ως ρατσιστικά εις βάρος τους; Εν τέλει δε, στην Ευρώπη υπάρχει ρατσισμός; Γιατί; Τι τον προκαλεί; Ζούμε σε μια Ευρώπη που συγκλίνει ή αποκλίνει σε όλα τα επίπεδα; Πόσο αυτό το τελευταίο συμβάλλει στη ξενοφοβία γενικώς πια, ακόμα και μεταξύ γηγενών Ευρωπαίων, ακόμα και μεταξύ ομόδοξων στη θρησκευτική πίστη;
Ελπίζω να γίνεται αντιληπτό, πως εδώ, δεν ασκώ καμία κριτική σε ζητήματα θρησκευτικής πίστης, πόσο μάλλον περιεχομένου. Οι θρησκευτικές πεποιθήσεις του καθενός είναι απολύτως σεβαστές. Όπως αποτελεί και απολύτως σεβαστή η άποψη που εκφράζει ο καθείς το θεωρεί «συμβατό» και «αφομοιώσιμο», και τι όχι στο επίπεδο της κοσμοθεωρίας του. Όμως, το ότι υπάρχουν πολιτισμικές διαφορές προερχόμενες ΚΑΙ από τη θρησκεία, αυτό θαρρώ είναι πέραν κάθε αμφισβήτησης, και δεν έχει πολιτικό νόημα να αποσιωπάται όταν χαράσσονται πολιτικές όχι επί χάρτου αλλά προς εφαρμογή στη πράξη.
Όλα τα παραπάνω, (και όχι μόνο : π.χ., διδακτικά είναι και τα παραδείγματα, τα οποία αναμένουν και αναζητούν (ακόμα) εξηγήσεις επί του θέματος, της διάσπασης πρώην πολυεθνικών κρατών, από τη διπλανή μας Γιουγκοσλαβία ίσαμε τη Τσεχοσλοβακία και την πρώην ΕΣΣΔ, για να μην επεκταθούμε σε Ασία, π.χ., διάσπαση Πακιστάν-Ινδίας και Αφρική, π.χ., Ρουάντα) τι μπορεί να σημαίνουν;
Κατά την άποψή μου, σημαίνουν πως η παγκοσμιοποίηση και ο πολυπολιτισμός της, με τις ανιστόρητες και εξαιρετικά επικίνδυνες για την παγκόσμια ειρήνη διακηρύξεις τους περί του «τέλους των εθνικών κρατών», οδηγεί εσκεμμένα σε ριζοσπαστικοποίηση σε παγκόσμιο επίπεδο, διότι είναι κάτι που τις εξυπηρετεί, όπως εξυπηρετεί τον λύκο η αναμπουμπούλα.
Εδώ η υποκρισία βρίσκεται στο ότι επειδή δεν θέλουν να ονοματίσουν αυτό που πράγματι σκέφτονται, δηλαδή την προοπτική του ενός και μοναδικού «παγκόσμιου χωριού», (τον θυμάστε τον όρο; ήταν κάποτε πολύ της μόδας), με την μια και μοναδική παγκόσμια κυβέρνηση, εφεύραν τον όρο «τέλος εθνικού κράτους», που είναι «πιασάρικος» και υπό την Αριστερή του εκδοχή του Διεθνισμού, όσο και αν ξεκινώντας από εντελώς αντίθετη κατεύθυνση τελικά, καταλήγουν στο ίδιο «δια ταύτα» : μια παγκόσμια οιονεί οντότητα (να μη τη πούμε «κράτος»), των αγορών ή των «εργαζόμενων» (ο σύγχρονος όρος του «προλεταριάτου») αυτό θα το ξεδιαλύνουμε στο τέλος, με μια παγκόσμια κυβέρνηση (αυτή τη λένε με λιγότερους ενδοιασμούς), που κι αυτή, αν θα ελέγχεται από εμπόρους και τραπεζίτες ή το «προλεταριάτο», θα το δούμε κι αυτό στο τέλος.
Κι αν έχει κάποια σημασία η άποψή μου, λέω τούτο : αντί να ξεσηκώνουν τους λαούς, ενίοτε βίαια (μέσω πολεμικών αναφλέξεων ή εμφυλίων συρράξεων στις χώρες τους), δημιουργώντας μεταναστευτικά τσουνάμια, από χώρες της περιφέρειας προς τα οικονομικά αναπτυγμένα κέντρα του κόσμου (π.χ. η Ευρώπη), κάτι που πολύ εξυπηρετεί ασφαλώς όσους θα βλέπουν στο φαινόμενο αυτό χρυσές ευκαιρίες δημιουργίας εφεδρικών στρατιών εξαθλιωμένων που θα πιέζουν προς τα κάτω τις αποδοχές και το βιοτικό επίπεδο άλλων «κακομαθημένων» εργαζόμενων στις χώρες των αναπτυγμένων Κέντρων, δημιουργώντας ακόμα περισσότερους εξαθλιωμένους, η άποψή μου, όπως την έχω ξαναδιατυπώσει στο παρελθόν είναι τούτη : Βοηθήστε (προς Θεού! δεν αναφέρομαι σε «βοήθεια» τύπου Ελλάδας από τους «αλληλέγγυους εταίρους» της) τις χώρες του πάλαι ποτέ αποκαλούμενου Τρίτου Κόσμου, για οικονομική ανάπτυξη και ευημερία, και οι άνθρωποι να μείνουν εκεί και να χαίρονται μια ζωή ανθρώπινη.
Προσωπικά δε, να το επαναλάβω, δεν έχω καμία μα καμία απολύτως δυσκολία, να αποδεχτώ και τα περί παγκοσμιοποίησης, και τα περί πολυπολιτισμού και τα περί Διεθνισμού ευαγγέλια, παρά το γεγονός ότι για λόγους που δεν είναι του παρόντος να εξηγήσω, είμαι εναντίον των υπερβολών γενικώς, υπό τις παρακάτω λίγες αλλά ουσιώδεις για μένα παραδοχές -εφόσον υπάρχει βούληση προς την κατεύθυνση αυτή, δηλαδή, τον σχηματισμό ευρύτερων κρατικών οντοτήτων, όπως π.χ. οι Ηνωμένες Πολιτείες της Ευρώπης, αυτό δηλαδή που ήταν να γίνει αλλά στη θέση του τέθηκε ένα έκτρωμα που μάλιστα έχει και αρκετούς πιστούς που το προσκυνάνε :
[1] Ότι οι χώρες του πάλαι ποτέ Τρίτου Κόσμου (βέβαια, μετά την κατάρρευση του «Δεύτερου Κόσμου» (του μπλοκ του πρώην υπαρκτού σοσιαλισμού), κανονικά ο «Τρίτος Κόσμος» θα πρέπει να αποκαλείται «Δεύτερος», όμως, δεν θα μπω εδώ σε ταξινομικά θέματα) αντί να οδηγούνται στην εγκατάλειψη από τους ίδιους τους πληθυσμούς τους, λόγω εξαθλίωσης, να βοηθούν οικονομικά, τεχνολογικά και επιστημονικά, να αναπτυχθούν οικονομικά, κοινωνικά και το ίδιο το βιοτικό τους επίπεδο, (όχι με «αναπτυξιακές» φιλοσοφίες τύπου Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, Παγκόσμιας Τράπεζας ή του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου), πράγμα που θα βοηθήσει και στην εγκαθίδρυση σταθερών δημοκρατικών και πολιτικών καθεστώτων. Ο μόνος περιορισμός στη χορήγηση μιας τέτοιας συνδυαστικής βοήθειας, δεν μπορεί να είναι άλλος, παρά ο σεβασμός των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και η ύπαρξη δημοκρατικών θεσμών. Οι ίδιοι οι λαοί τους, την ίδια στιγμή, έχουν ιερή υποχρέωση να αγωνιστούν στις χώρες τους για να κερδίσουν το πεπρωμένο τους. [2] Ότι η σύγκλιση των εθνικών κρατικών οντοτήτων ως ένα βήμα προς την δημιουργία ευρύτερων κατ’ αρχάς ομοσπονδιακών κρατικών οντοτήτων στη προοπτική μιας Παγκόσμιας Κοινότητας, (εφόσον το όραμα αυτό εξακολουθεί να υπάρχει), θα είναι όχι βίαιη, αλλά, αποτέλεσμα της ελεύθερης και εκφρασμένης προς αυτή τη κατεύθυνση ελεύθερης βούλησης των λαών, σταδιακή, και στηριγμένη όχι σε εξαρτήσεις αλλά σε αλληλεξαρτήσεις, στη βάση της ίσης ποσοτικά και ποιοτικά παραχώρησης πρώην εθνικών κυριαρχιών σε μια νέα ευρύτερη, και όχι προς αγοραίους θεσμούς αγοραίων ενώσεων εθνικών οικονομιών με απουσία πολιτικής ένωσης και ενιαίου κράτους και επίσης σημαντικό, με απουσία λογοδοσίας και ελέγχου σε οποιαδήποτε λαϊκή βάση. [3] Ότι η πολιτική σύγκλιση και ενοποίηση, σε οποιοδήποτε βαθμό, θα προηγείται της οποιασδήποτε οικονομικής ενοποίησης. [3] Ότι οι όποιες πολιτισμικές συγκλίσεις δεν θα στηρίζονται σε εμφανείς ή αφανείς, άμεσους ή έμμεσους εξαναγκασμούς, ενώ, υπέρτατη έκφραση του αυτοπροσδιορισμού, θα αποτελεί κάθε πολιτική (έμμεση ή άμεση) που θα στοχεύει σε «πολιτισμικές αφομοιώσεις» εν όλω ή εν μέρει. [4] Αν ο κάθε λαός, δεν επιθυμεί ή δεν διαπιστώνει προς οδεύει σε συνεργασίες ισότιμες αλλά οδηγείται σε εξάρτηση, ασφαλώς και δικαιούται να μην αποδεχτεί σενάρια που εξυφαίνονται σε βάρος του.Αν όλα τα παραπάνω δεν ισχύουν, τότε, υπάρχει η προοπτική των οικονομικών (διακρατικών ή ευρύτερων) ενοποιήσεων, χωρίς όμως εκχωρήσεις πολιτικής φύσεως και κυρίως εθνικής κυριαρχίας σε θεσμούς αγοραίους.
Πηγή: https://olympia.gr
