Μάλιστα, η κλιμάκωση της φραστικής αντιπαράθεσης μεταξύ Αθήνας και Βερολίνου τα τελευταία εικοσιτετράωρα -με αποκορύφωμα τη δήλωση Σόιμπλε ότι δεν έχει «καμιά κατανόηση» στον Ελληνα πρωθυπουργό και την υπαινικτική απάντηση Τσίπρα για «καλά Χριστούγεννα και καλή καρδιά» σε όσους «δεν είναι καλά στην ψυχή τους»- προκαλεί ακόμη μεγαλύτερη σύγχυση, εντείνει την αβεβαιότητα και τροφοδοτεί περαιτέρω τους φόβους για τη θέση της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή οικογένεια.
Ούτε η μία προϋπόθεση συντρέχει ούτε η άλλη. Οι δανειστές απειλούν σταθερά τη χώρα μας με το Grexit, σε συνδυασμό με τον κίνδυνο της χρεοκοπίας, από την αρχή της μνημονιακής κρίσης. Ύστερα από τις «εμπειρίες» του 2010 με την κυβέρνηση Παπανδρέου και του 2012 με την κυβέρνηση Σαμαρά, το ίδιο όπλο χρησιμοποιήθηκε και το 2015, όταν πια στην εξουσία είχε έρθει ο κ. Τσίπρας. Ομως έως τότε ο ΣΥΡΙΖΑ, αφενός, συντασσόταν με την άποψη ότι δεν μπορεί να αποπεμφθεί η χώρα μας από τη ζώνη του ευρώ και, αφετέρου, διατηρούσε ως εφεδρική τη γραμμή ότι «το ευρώ δεν είναι φετίχ», όπως χαρακτηριστικά έλεγε ο κ. Τσίπρας. Το διαπραγματευτικό πρόβλημά του είναι ότι πλέον έχει αλλάξει όχθη.
Επίσης, ο ίδιος ο κ. Σόιμπλε, ο οποίος παλαιότερα έκανε και την πρόταση για «βελούδινο διαζύγιο» στον Ευ. Βενιζέλο, διακίνησε στις αρχές του φθινοπώρου του 2015 έγγραφο μεταξύ των ομολόγων του στο οποίο αναφερόταν στην ανάγκη μελλοντικής τροποποίησης των συνθηκών, ώστε να είναι εφικτή η χρεοκοπία μιας χώρας εντός της ευρωζώνης. Οι διαρροές όλων αυτών των κειμένων ήταν εσκεμμένες, αποκλειστικά για λόγους δημιουργίας εντυπώσεων και πίεσης, ειδικά προς την Ελλάδα.
Όπως αποκαλύπτουν οι ίδιες πηγές ενισχύοντας αυτό το συμπέρασμα, μολονότι έχει περάσει σχεδόν ενάμισι έτος, καμία σχετική προετοιμασία δεν έχει προχωρήσει και καμία διαδικασία δεν έχει δρομολογηθεί. Το θέμα δεν είναι τυπικό ή γραφειοκρατικό, αλλά ουσιαστικό. Ο τρόπος που λειτουργεί η ευρωπαϊκή μηχανή είναι τέτοιος, που για να προβλεφθεί μηχανισμός εξόδου από τη ζώνη του κοινού νομίσματος απαιτείται συστηματική και σε βάθος προεργασία για την αλλαγή στη Συνθήκη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ειδικά η τυπολατρία των Γερμανών και προσωπικά του κ. Σόιμπλε αποτελεί ακόμη έναν λόγο που θα επέβαλε να έχει αξιοποιηθεί το ενδιάμεσο διάστημα προς αυτήν την κατεύθυνση. Ωστόσο, όχι μόνο δεν συνέβη απολύτως τίποτε, αλλά επανειλημμένως, μετά την υπογραφή του τρίτου Μνημονίου, όλοι τόνιζαν τη συνοχή της ευρωζώνης. Μόλις την Τετάρτη ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών «θυμήθηκε» πάλι ότι «με το σημερινό μοντέλο της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης υπάρχει κάποια κόπωση και δεν αποκλείω να υπάρξουν θεσμικές αλλαγές στην Ευρώπη».
Η σύγχυση που προκαλείται την ίδια ώρα με το Brexit είναι σε μεγάλο βαθμό σκόπιμη. Η Βρετανία, που αποφάσισε μόνη της με το δημοψήφισμα να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν ήταν καταρχάς μέλος της ευρωζώνης. Επίσης, το ευρωπαϊκό οικοδόμημα έχει τη νομική ιδιομορφία ότι προβλέπεται διαδικασία αποχώρησης από την Ένωση, αλλά όχι από τη ζώνη του ευρώ. Είναι εύλογο, βεβαίως, ότι αν φύγει μια χώρα από την Ε.Ε., θα πρέπει να εγκαταλείψει και το ευρώ. Την ίδια ώρα, όμως, έχουν αναγνωρισμένο ως επίσημο νόμισμα το ευρώ χώρες όπως το Μαυροβούνιο, που δεν ανήκει καν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ενώ είναι de facto νόμισμα και στο αμφισβητούμενο Κοσσυφοπέδιο! Όλα αυτά δείχνουν ότι η απειλή περί Grexit, που επανέρχεται αυτές τις ημέρες στην επικαιρότητα, προσκρούει -ακόμη κι αν ήταν αληθινή- σε ένα πλέγμα θεσμικών και ουσιαστικών εμποδίων. Πέραν τούτων όμως συντρέχουν και άλλοι, περισσότερο πραγματικοί λόγοι, που δεν πρόκειται να «αφήσουν» τον κ. Σόιμπλε (όσες απειλές κι αν εκτοξεύει) να ωθήσει την Ελλάδα εκτός ευρωζώνης.
Η χώρα μας ακόμη και υπό τις σημερινές συνθήκες θεωρείται, σύμφωνα με τους οικονομικούς αναλυτές, χρυσοφόρος για τη Γερμανία. Είναι ενδεικτικό ότι όσο κι αν πανηγυρίζει η ελληνική κυβέρνηση για τη συμφωνία των βραχυπρόθεσμων μέτρων του δημόσιου χρέους, αποκρύπτεται ότι με το σταθερό επιτόκιο, στα επίπεδα που συμφωνήθηκε, οι δανειστές διά του ESM θα αποκομίσουν τις προσεχείς δεκαετίες αρκετά δισεκατομμύρια ευρώ ως πρόσθετο κέρδος από την Ελλάδα. Η δε Γερμανία με το 26,9% των δικαιωμάτων ψήφου, ως κυριότερος χρηματοδότης, ελέγχει και τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας, ο οποίος άλλωστε, παρά όσα λέγονται, διαθέτει υπερεπαρκή κεφάλαια για να καλύψει την Ελλάδα και μόνο η Ιταλία, λόγω του μεγέθους της, θα αποτελούσε πλέον πραγματικό κίνδυνο…
