του Νεκτάριου Αρχοντίου
Μετά τις χθεσινές δηλώσεις του στην Αττάλεια σχετικά με τα δικαιώματα που έχει και η Τουρκία με βάση το διεθνές Δίκαιο στην ανατολική Μεσόγειο, ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών, Γιώργος Κατρούγκαλος, παραχώρησε μια συνέντευξη στο NEWS 247, με σκοπό να ξεκαθαρίσει πως δεν μιλάμε για προετοιμασίες νέας «συμφωνία των Πρεσπών» στα Ελληνοτουρκικά.
Ωστόσο τα όσα είπε δείχνουν ότι υπάρχουν εν εξελίξει συζητήσεις, απλά προετοιμάζει το έδαφος και ταυτόχρονα αρνείται τα όσα λέγονται για να δώσει μια εικόνα μη υποχώρησης της Ελλάδος μπροστά στα Ελληνοτουρκικά.
Ας δούμε μερικά αποσπάσματα από τη συνέντευξή του.
Βλέπετε πως επιμένει στον όρο «διεθνές δίκαιο». Κάπως αντίστοιχα ξεκίνησαν οι υποχωρήσεις της Ελληνικής πλευράς στο Σκοπιανό που μας οδήγησαν στη Συμφωνία των Πρεσπών. Επίσης με το «καλημέρα», αναφέρει τα…δικαιώματα της Τουρκίας στο Αιγαίο. Μετά απορούμε που ο Ερντογάν λέει πως αφού πετάνε τα Ελληνικά αεροπλάνα στο Αιγαίο θα πετάνε και τα Τουρκικά!
«Υπάρχει μικροκομματισμός από μεριάς των ανακοινώσεων της ΝΔ» και συμπλήρωσε: «Δεν καταλαβαίνω πως μπορεί να υπάρχει αμφιβολία, σε κάτι που είναι η πάγια εθνική πολιτική γραμμή. Δεν υπάρχει κάποια απόκλιση σε αυτά που είπα, με αυτά που πάντα λέγαμε», ανέφερε ο υπουργός.
Πράγματι, τα όσα έλεγε ο ΣΥΡΙΖΑ δεν άλλαξαν ποτέ.
Σε απάντηση δε προς τον Γ. Κουμουτσάκο ότι συνδέει τα ελληνοτουρκικά με τις Πρέσπες ο κ. Κατρούγκαλος είπε ότι αυτή τη στιγμή δεν είναι ώριμη η κατάσταση στις ελληνοτουρκικές σχέσεις για κάτι ανάλογο με τη Συμφωνία των Πρεσπών.
Ας σταθούμε λίγο στην παραπάνω δήλωση: Τα όσα ακούστηκαν τις τελευταίες μέρες έχουν προκαλέσει την οργή των Ελλήνων, τουλάχιστον των μη προσκυνημένων. Με τέτοιου είδους δηλώσεις, θέλει να πείσει πως η κυβέρνηση δεν έχει σαν στόχο της το άτακτο κλείσιμο των Εθνικών θεμάτων, αλλά αντίθετα κοιτάει, υποτίθεται, τα συμφέροντα της χώρας μας.
Ωστόσο τα ίδια μας έλεγαν κατά τις συζητήσεις με τα Σκόπια και είδαμε που φτάσαμε.
Χαρακτηρίζοντας ως «αντιρεαλιστικό» να ελπίζει κανείς ριζική επίλυση των διαφορών με την Τουρκία, αποσαφήνισε ότι «κάνουμε πολύ μικρά βήματα, γενικής αποδοχής γιατί αφορούν ήπια πολιτική και διμερή ζητήματα κυρίως στον τομέα της οικονομίας ή στον τομέα της οικοδόμησης μέτρων εμπιστοσύνης, ούτως ώστε κάθε μήνα να προωθούμε λίγο παρακάτω, ένα χιλιοστό τη θετική ατζέντα. Να αποκλιμακώνουμε την ένταση και να δημιουργούμε τις προϋποθέσεις διαλόγου».
Προσέξτε πως εμείς κάνουμε τα βήματα γενικής αποδοχής και προσπαθούμε συνεχώς να αποκλιμακώνουμε την ένταση και να δημιουργούμε τις προϋποθέσεις διαλόγου. Η ρητορική που χρησιμοποιείται, είναι παρόμοια με εκείνη των συζητήσεων με τα Σκόπια λίγο πριν μας πούν πως «τελικά τα βρήκαμε, παρά τις διαφορές μας».
Σε ερώτηση δε για το ενδεχόμενο συνεργασίας με την Τουρκία στην Α. Μεσόγειο ενεργειακού ενδιαφέροντος είπε ότι «αυτή η προοπτική μπορεί να υπάρχει… όταν η Τουρκία αποφασίσει ότι θα σέβεται το διεθνές Δίκαιο, δεν θα το αμφισβητεί και δεν θα προκαλεί». Αυτή τη στιγμή, όπως ανέφερε, «το ζητούμενο είναι να γίνει πλήρως σεβαστό το διεθνές Δίκαιο. Αν ξεκινήσουμε από αυτή την αποδοχή του πλαισίου των κανόνων και της συζήτησης, μπορούμε να προχωρήσουμε παρακάτω».
Ερωτηθείς για τις κατηγορίες από μέρος του πολιτικού κόσμου περί μειωμένης πατριωτικής συνείδησης ο κ. Κατρούγκαλος είπε: «Έχω επαναλάβει ότι η εξωτερική πολιτική δεν προσφέρεται για μικροκομματική εκμετάλλευση. Όποιος περνάει ακόμη και αυτόν το Ρουβίκωνα και αμφισβητεί τον πατριωτισμό του πολιτικού του αντίπαλου, υπονομεύει τη δημοκρατία, δεν υπονομεύει απλώς την άσκηση της εξωτερικής πολιτικής. Εγώ θέλω η συζήτηση να γίνεται με όρους πολιτικής αντιπαράθεσης μεν, αλλά πολιτικής αντιπαράθεσης εντός των πλαισίων της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου. Και ποτέ δεν πρόκειται να συντελέσω και ο ίδιος στον περαιτέρω εκφυλισμό του επιπέδου του πολιτικού διαλόγου».
Επομένως μιλάμε για την άσκηση πολιτικής που οδηγεί σε συνεχόμενες εθνικές υποχωρήσεις αφού δεν γίνεται με βάσει την πατριωτική νοοτροπία.
Μας λέει πως στο πλαίσιο της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου γίνονται οι συζητήσεις και κατόπιν βγαίνει ο Ακάρ και λέει το Αιγαίο είναι δικό μας, όπως και η Κύπρος και ο Ερντογάν προκαλεί λέγοντας πως η Σμύρνη πέταξε τους Γκιαούρηδες στη θάλασσα, χωρίς να υπάρχει καμία ουσιαστική απάντηση από το Ελληνικό ΥΠΕΞ προς τους προκλητικούς γείτονες. Αυτό λέει πολλά.
Συνεχίζοντας, ο υπουργός κάλεσε όσους αμφισβητούν τον πατριωτισμό των άλλων, «να είναι πολύ προσεκτικοί, γιατί στην πραγματικότητα δεν θα έχουν οι ίδιοι τα εκλογικά οφέλη τα οποία προσδοκούν. Με αυτά θα πάνε σε αυτές τις αντιδημοκρατικές, ημιφασιστικές δυνάμεις που έχουν την πατρότητα, το copywrite των αλητών, των προδοτών πολιτικών και που είναι οι μόνοι που ωφελούνται από αυτή τη συζήτηση».
Σε παρατήρηση του δημοσιογράφου ότι υπάρχει ένα διαφορετικό επίπεδο ρητορείας, μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, ο υπουργός Εξωτερικών είπε ότι «όταν προβάλλονται οποιοιδήποτε ισχυρισμοί από την Τουρκία, εάν το πλαίσιο του διαλόγου είναι το διεθνές Δίκαιο, η απάντηση θα είναι που θεμελιώνονται οι απαντήσεις».
Επανέλαβε ότι «είναι προς το συμφέρον της χώρας μας η αντιπαράθεση να μη γίνεται με όρους πατριωτικού βερμπαλισμού και ρητορείας αλλά στο έδαφος του διεθνούς Δικαίου. Γιατί δεν κερδίζει αυτός που φωνάζει περισσότερο, κερδίζει αυτός που μπορεί να αποδείξει όχι μόνο με τα νομικά επιχειρήματα, αλλά κυρίως μέσω των διπλωματικών συνεργασιών που βασίζονται και αποδέχονται την πολυμέρεια και το διεθνές Δίκαιο ως θεμέλιο της διπλωματίας».
Να μαστε. Από εκεί το είχε από δω το φερε, καταλήγει στο ότι είναι κάτι το κακό να μιλάς με κάποια χώρα χρησιμοποιώντας πατριωτική ρητορική, κοινώς υπερασπιζόμενος τα συμφέροντά σου σαν χώρα. Από εκείνους που μας λένε ότι η θάλασσα δεν έχει σύνορα και το Αιγαίο ανήκει στα ψάρια του, εννοείται πως δεν μπορούμε να περιμένουμε τίποτε πατριωτικό. Φτάνει να προσθέσουμε, πως όπως θυμόμαστε ο τέως Έλληνας ΥΠΕΞ, Νίκος Κοτζιάς «διαπραγματεύτηκε» με τα Σκόπια, σαν να ήταν ΥΠΕΞ των Σκοπίων και όχι της Ελλάδας.
«Είναι αυτό που κάνουμε. Για να το πω πιο καθαρά: πρέπει να έχουμε ισχυρή εξωτερική πολιτική η οποία εξασφαλίζεται με τις διπλωματικές μας πρωτοβουλίες να αποκρούουμε την προβολή ισχύος της άλλης πλευράς και αυτό το έχουμε κάνει με τις τριμερείς συνεργασίες. Δεν υπάρχει καλύτερη απόδειξη από την επιτυχία αυτής της πλευράς της πολιτικής μας, από τη σύνοδο 3+1 που στην πραγματικότητα οι Ηνωμένες Πολιτείες επιβεβαίωσαν τον ρόλο μας ως εξαγωγέα σταθερότητας στην περιοχή» τόνισε και επισήμανε ότι «ιδιαίτερα σημαντικό είναι η αποτροπή και ο περιορισμός της πολιτικής της άλλης πλευράς όταν θέλει να προβάλλει ισχύ: να κάνουμε την Τουρκία να συζητά στο δικό μας πλαίσιο που είναι το πλαίσιο της διεθνούς νομιμότητας».
Διπλωματικές πρωτοβουλίες η λέξη κλειδί. Φυσικά δεν είναι κακό μια χώρα να συζητά με κάποια άλλη αλλά το λογικό είναι πως σε κάθε τέτοιο διάλογο η κάθε μία θα κοιτάξει τα συμφέροντά της. Τα Σκόπια το έκαναν, η Τουρκία το κάνει, η Αλβανία το κάνει, εμείς κοιτάμε τα συμφέροντα των άλλων γιατί η αριστερή κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ ποτέ δεν πρόκειται να ασκήσει εθνική πολιτική!
Αναφερόμενος στην επικείμενη συζήτηση Ελλάδας-Τουρκίας για τα μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης είπε ότι «το πρώτο πράγμα που θα κάνουν είναι μια ανακεφαλαίωση του που βρισκόμαστε. Γιατί έχουμε σημαντικά μέτρα εμπιστοσύνης που έχουν αποφασιστεί στο παρελθόν κατ’ εξοχήν το Μνημόνιο «Παπούλια – Γιλμάζ» που επιβάλλει μια αποχή από ασκήσεις στο Αιγαίο το καλοκαίρι αλλά και σε περιόδους θρησκευτικών εορτών που δεν είναι σαφές ότι γίνεται κατανοητό από τις δυο πλευρές με τον ίδιο τρόπο» αποσαφήνισε.
Χαράσσοντας το γενικότερα πλαίσιο συζήτησης, είπε πως «γίνεται μια προσπάθεια να δούμε τι υπάρχει ώστε να εφαρμόζεται, γίνονται συζητήσεις και μεταξύ των Υπουργείων Εθνικής ‘Αμυνας στις οποίες υπάρχει η συμμετοχή και δικού μας κλιμακίου μήπως τυχόν μπορούμε να συμπληρώσουμε αυτά τα μέτρα με άλλα». Σε αυτό το πλαίσιο, κατέστησε σαφές πως ο σκοπός είναι η αποκλιμάκωση της έντασης και η αποφυγή ενός θερμού επεισοδίου.
Βλέπετε πως και πάλι εμείς είμαστε στην θέση του αδύναμου. Εμείς πρέπει να υποχωρήσουμε για να αποφύγουμε τυχόν…θερμό επεισόδιο.
Σε ερώτηση για τη μουσουλμανική μειονότητα στην Ελλάδα και τη σχετική χθεσινή αναφορά του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, ο κ. Κατρούγκαλος διαμήνυσε εκ νέου πως η μειονότητα είναι θρησκευτική στη Θράκη, όχι μόνο επειδή αναγνωρίζεται ως τέτοια από τη Λοζάνη, αλλά γιατί αυτό στην πραγματικότητα το παραδέχτηκε και ο ίδιος ο Πρόεδρος Ερντογάν στην επίσκεψή του στην Αθήνα, όταν μίλησε για τις εθνοτικές διαφοροποιήσεις, τις γνωστές εθνοτικές διαφοροποιήσεις που υπάρχουν στη μειονότητα μεταξύ τουρκογενών, Πομάκων και Ρομά. «Και οι τρεις αυτές συνιστώσες της θρησκευτικής μειονότητας είναι Έλληνες πολίτες και εμείς έχουμε υποχρέωση από το Σύνταγμα να τους αντιμετωπίζουμε με όρους ισοπολιτείας και ισονομίας και αυτά τα τόνισα στη συνέντευξη που δώσαμε από κοινού με τον κ. Τσαβούσογλου. Και είπα μάλιστα απαντώντας στους αντίθετους ισχυρισμούς του, ότι χαίρομαι που τους άκουσα γιατί τα προβλήματα είναι υπαρκτά, μετρούν δεκαετίες και δεν πρέπει να τα βάζουμε κάτω από το χαλί και πως πρέπει να τα λύνουμε» ανέφερε ο ίδιος.
Πρέπει να τα λύνουμε. Πως τα λύνουμε όμως; Με συνεχόμενες υποχωρήσεις. Μια κυβέρνηση, στην οποία μένουν μερικοί μήνες ακόμη στην εξουσία, διαπραγματεύεται για τα Εθνικά μας θέματα. Κάτι δεν πάει καθόλου καλά.
Αναφερόμενος στο Κυπριακό, ο κ. Κατρούγκαλος είπε πως «ξεκινάμε και μια άτυπη προπαρασκευαστική συζήτηση για τη διεθνή διάσταση του Κυπριακού που κυρίως θέλουμε να μας ανοίξει τα χαρτιά της η Τουρκία». Υπογράμμισε πως η Ελλάδα θέλει να προετοιμάσει με πολύ συστηματικό τρόπο την επανέναρξη της διαπραγμάτευσης.
Τα ίδια ακούγαμε και για τα Σκόπια πριν ανακοινωθεί πως οι συζητήσεις ολοκληρώνονται και πάμε για Συμφωνία.
«Πώς μπορεί να γίνει αυτό; Έχοντας εκ των προτέρων ξεκαθαρίσει τεχνικές πλευρές και κυρίως ξέροντας τι λέει η άλλη πλευρά» επισήμανε και ανέδειξε τη διεθνή διάσταση του Κυπριακού. «Εκεί έχουν συζητηθεί ιδιαίτερα αναλυτικά τα θέματα που αφορούν την απομάκρυνση των στρατευμάτων κατοχής χωρίς προφανώς να υπάρχει συμφωνία, όχι τόσο αναλυτικά γιατί δεν έχουμε ακούσει από την άλλη πλευρά τις ιδέες της στο ποιος θα είναι αυτός ο νέος μηχανισμός εφαρμογής της συμφωνίας που θα ακολουθήσει την κατάργηση του αποικιακού πλαισίου των εγγυήσεων» προσέθεσε ο ίδιος.
Είναι ξεκάθαρο το τι συμβαίνει.
Μας λένε πως η κατάσταση δεν είναι ακόμη ώριμη για οποιαδήποτε συμφωνία, ωστόσο οι δηλώσεις Ακάρ και Ερντογάν «μαρτυρούν» το αντίθετο.
Μια κυβέρνηση με λίγους ακόμη μήνες στην εξουσία, δεν θα έπρεπε να διανοείται να συζητά για τα Εθνικά μας θέματα. Τι ετοιμάζεται λοιπόν με τους γείτονες «κάτω από το τραπέζι»; Μένει να το δούμε.
(φώτο: Eurokinissi)