Γράφει ο Μάκης Ανδρονόπουλος
Μπορεί η προκαταρκτική έκθεση των αιθιοπικών Αρχών για την αεροπορική τραγωδία του περασμένου μήνα να αθωώνει τους πιλότους του μοιραίου Boeing 737 ΜΑΧ, θέτει όμως επί τάπητος ευθέως το όλο ζήτημα της τεχνητής νοημοσύνης. Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, υπεύθυνο και για τα δύο ταυτόσημα αεροπορικά δυστυχήματα (Οκτώβριος 2018/Ινδονησία) είναι το περιβόητο λογισμικό σύστημα MCAS (Maneuvering Characteristics Augmentation System).
Παρότι οι πιλότοι εφάρμοσαν όλες τις απαιτούμενες διαδικασίες και οδηγίες της κατασκευάστριας εταιρείας για την απενεργοποίηση του προβληματικού συστήματος MCAS, δεν κατάφεραν να ανακτήσουν τον έλεγχο του αεροσκάφους. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα το αεροσκάφος με μεγάλη ταχύτητα να βουτάει ξανά και ξανά προς το έδαφος, εξαιτίας της εσφαλμένης ενεργοποίησης του αυτοματοποιημένου συστήματος, προτού τελικά συντριβεί παρασύροντας στον θάνατο 157 άτομα.
Το σύστημα MCAS ενεργοποιείται αυτόματα όταν χρειάζεται να διορθωθεί μία ανωμαλία. Η Boeing από τον περασμένο Νοέμβριο είχε προειδοποιήσει τα πληρώματα για κάποιο σφάλμα του αισθηστήρα και συνιστούσε στους πιλότους να απενεργοποιήσουν τον μηχανισμό και να επαναφέρουν το αεροπλάνο στην σωστή θέση χειροκίνητα. Τελικά, η χειροκίνητη διόρθωση μάλλον εμποδίστηκε από το προβληματικό λογισμικό.
Η μηχανή λειτούργησε εναντίον της βούλησης και της ενέργειας του ανθρώπου. Αυτό είναι ένα μείζον επιστημονικό, νομικό, πολιτικό, κοινωνικό και φιλοσοφικό ζήτημα. Οι φωνές επωνύμων ειδικών πως πρέπει να ελεγχθούν οι εξελίξεις γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη είναι μεν ισχυρές, αλλά οι κυβερνήσεις που ουσιαστικά υπηρετούν τα οικονομικά συμφέροντα κρύβονται πίσω από το δάκτυλό τους. Οι καλπάζουσες εξελίξεις γύρω από την ανάπτυξη τεχνητής υπέρ-ευφυΐας, της λεγόμενης «τεχνολογικής μοναδικότητας» (technological singularity), προκαλεί δέος σε πολλούς και η υπόθεση της Boeing έρχεται να επιβεβαιώσει τους φόβους αυτούς.
Η καθήλωση στο έδαφος περισσότερων από 370 αεριωθούμενων αεροσκαφών Boeing 737 ΜΑΧ μετά από τις δύο συντριβές με θύματα περίπου 350 άτομα, είναι ένα πλήγμα για την Boeing που θα αντιμετωπίσει τεράστια προβλήματα αποζημιώσεων (οικογενειών θυμάτων, αεροπορικών εταιρειών, κρατών κ.ά.) και θα δυσκολευτεί να βρει πελάτες που θα ανέβουν σε αυτά τα αεροπλάνα έστω και με τη λύση που ανακοίνωσε ότι έχει ήδη έτοιμη. Εδώ ακριβώς οφείλει να ξεκινήσει μια παγκόσμια συζήτηση για το ζήτημα της τεχνητής νοημοσύνης.
