Διαζύγια υπάρχουν πολλά, άλλα συναινετικά και φιλικά, και άλλα «πολεμικά» και εχθρικά, με εκδικητική διάθεση μεταξύ των πρώην συντρόφων. Ομως, ακόμη και στις πιο «βελούδινες» εκδοχές του, ένας χωρισμός είναι πάντοτε μια δύσκολη διαδικασία, αλλά περισσότερο η επίσημη αναγνώριση του τέλους μιας σχέσης που, συνήθως, έχει τελειώσει πολύ πριν το δικαστήριο αποφασίσει.
Στην περίπτωση του διαζυγίου ανάμεσα στη Βρετανία και στην Ευρωπαϊκή Eνωση, ύστερα από 44 ολόκληρα χρόνια επεισοδιακής «συμβίωσης», όλα δείχνουν ότι η διαδικασία της έκδοσής του θα είναι «εχθρική», δηλαδή εξαιρετικά μακρά και επώδυνη και για τα δύο μέρη, και ιδίως για αυτόν που φεύγει: τον βρετανικό λαό, που καλείται να πληρώσει τουλάχιστον 30 δισ. ευρώ, τα οποία μπορεί να φτάσουν και τα 60 – σύμφωνα με εκτιμήσεις-, στους αγριεμένους πρώην εταίρους του για την αιφνίδια απόφασή του στις κάλπες.
Εννιά μήνες μετά το δημοψήφισμα που έβαλε τη λέξη «Brexit» στη ζωή μας, όλες οι δηλώσεις από την ευρωπαϊκή πλευρά είναι σκληρότατες, σχεδόν τιμωρητικές. Η Βρετανία όχι μόνο δεν πρέπει να περιμένει ειδική μεταχείριση και προνομιακές διμερείς εμπορικές και άλλες συμφωνίες με την Ε.Ε., αλλά θα πληρώσει πανάκριβα την έξοδό της από την κλειστή λέσχη της Ενωσης.
Οπως εξήγησε στο BBC ο λόρδος Ο’ Ντόνελ, ένας από τους γνωστότερους Βρετανούς οικονομολόγους με μακρά θητεία σε «υπερκομματικές» κρατικές θέσεις, η διαδικασία «εξόδου» του άρθρου 50 σχεδιάστηκε με τη λογική της αποτροπής: «Είμαστε σε ένα αεροπλάνο που το πιλοτάρουν μέλη της Ε.Ε. και ετοιμαζόμαστε να πηδήξουμε φορώντας ένα αλεξίπτωτο που έχει σχεδιαστεί από τους πιλότους, κατά τρόπο ώστε να λειτουργήσει ως παράδειγμα προς αποφυγή για όλους τους υπόλοιπους επιβάτες», είπε.
Τι λείπει από τη συζήτηση; Η διάθεση ειλικρινούς αυτοκριτικής. Κάποιους λόγους έχουν οι Βρετανοί και φεύγουν από την Ενωση, κάποιους λόγους έχουν και άλλοι λαοί που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο διανοούνται έστω την έξοδο, ψηφίζοντας «ευρωσκεπτικιστές» όλων των αποχρώσεων, παρά τις απειλές και τα τελεσίγραφα των ισχυρότερων κρατών-μελών.
Καλό θα ήταν λοιπόν η Ενωση, πριν αρχίσει να μοιράζει τιμωρίες, να κοιταχτεί κάποια στιγμή στον καθρέφτη. Γιατί ποτέ, μα ποτέ δεν φταίει σε ένα διαζύγιο μόνον ο ένας «παίκτης».
