Ι. ΠΡΟΣΦΑΤΕΣ ΚΥΚΛΟΦΟΡΙΕΣ
- Νίκος Καχτίτσης, Η ομορφάσχημη, επίμετρο: Ηλίας Γιούρης, φιλολογική επιμέλεια: Γιώτα Κριτσέλη, Βίκτωρ Καμχής (διήγημα)
Βυθισμένη σ’ έναν κόσμο καχυποψίας και παραμορφωτικών διαθλάσεων της πραγματικότητας, η Γερτρούδη προσπαθεί να ανακαλέσει το τραυματικό παρελθόν της και να μιλήσει για το βίωμα του διωγμού των Εβραίων. Ωστόσο, η αφήγησή της αποκλίνει εμφανώς από κάθε προσπάθεια ρεαλιστικής αναπαράστασης. Ο συγγραφέας δεν ενδιαφέρεται τόσο για την αληθοφάνεια των γεγονότων όσο για την τραυματική επίπτωσή τους στη ζωή της ηρωίδας του.
Στο επίμετρο περιλαμβάνονται εκδεδομένες επιστολές του Νίκου Καχτίτση προς τον Γιώργη Παυλόπουλο και τον Επαμεινώνδα Γονατά, καθώς και ανέκδοτες προς τον Τάκη Σινόπουλο.
- Αγγέλα Καστρινάκη, …Κάτι ν’ αλλάξει! (αφήγημα)
Στο …Κάτι ν᾽αλλάξει! Μα πώς; παρακολουθούμε τη ζωή της Ειρήνης στα χρόνια 1979-1984, μια εποχή που η κοινωνία διψούσε για «αλλαγή». Η Ειρήνη, μόνη σε μια άγνωστη πόλη, στη Θεσσαλονίκη, περνάει δύσκολες μέρες, ώσπου μέσα από τη συμμετοχή της στη νεολαιίστικη οργάνωση Ρήγας Φεραίος ενσωματώνεται στη φοιτητική κοινωνία.
Ζει τη φοιτητική ζωή: σινεμά, ταβερνεία, φιλίες, έρωτες ή ερωτικές δοκιμές· εκδίδει ένα περιοδικό· μετά την αρχική απώθηση προς τα αμφιθέατρα και τα μαθήματα, ανακαλύπτει τη χαρά της μάθησης, ενώ ταυτόχρονα προβληματίζεται για τους θεσμούς και την εκπαιδευτική διαδικασία. Μπορεί άραγε κάτι να αλλάξει σε αυτόν τον τόπο; Πριν από μερικά χρόνια απαντούσε: «Και βέβαια αλλάζει!». Τώρα συνειδητοποιεί τη δυσκολία, σκέφτεται όμως πως δεν πρέπει να παραιτείται κανείς από την επιθυμία «κάτι ν’ αλλάξει».
Στο βιβλίο συμβάλλουν με τις αφηγήσεις τους παλιοί φίλοι, συμφοιτητές, καθηγητές και «βοηθοί», αλλοτινοί σύντροφοι στον ίδιο πολιτικό χώρο, που μετακινήθηκαν είτε προς τη σοσιαλδημοκρατία είτε προς τη «ριζοσπαστική Αριστερά», και αλλοτινοί αντίπαλοι. Όλοι μαζί συνθέτουν ένα ψηφιδωτό για τα χρόνια της Μεταπολίτευσης με τις μεγάλες προσδοκίες, τα κάποια βήματα μπροστά, αλλά και την αρχή των μελλοντικών δεινών.
Αυτοβιογραφία, μυθοπλασία και μαρτυρία συγχρόνως, με αιχμές προς το σήμερα, το αφήγημα αυτό αποτελεί τη συνέχεια του Και βέβαια αλλάζει! (2014), διαβάζεται όμως και ανεξάρτητα.
- Ανωνύμου, Η Μεσσαλίνα της Γαλλίας ή Οι νύχτες της Δούκισσας ντε Πολ… και οι μυστηριώδεις περιπέτειες της Πριγκίπισσας Ντ᾽Ε… και της…, μετάφραση – επίμετρο: Ανδρέας Στάικος (ερωτογράφημα)
Κείμενο ανωνύμου, εντάσσεται στην ελευθεριάζουσα ερωτική λογοτεχνία που γραφόταν κατά τη διάρκεια του 18ου αιώνα και κορυφώθηκε πριν από τη Γαλλική Επανάσταση για να σατιρίσει τον έκλυτο βίο της Αυλής. Εν προκειμένω, αντικείμενο της σάτιρας αποτελεί η Μαρία Αντουανέτα. Πρόκειται για ένα κείμενο που συνδυάζει με πολύ γοητευτικό τρόπο δύο εντελώς αντιφατικά συστατικά: την προκλητική ερωτική περιγραφή και μία γλώσσα άκρως εκλεπτυσμένη και ρητορική, που αξιοποιεί πλήθος θεματικά και υφολογικά στοιχεία από την ιστορία της ερωτικής λογοτεχνίας.
ΙΙ. ΚΥΚΛΟΦΟΡΟΥΝ ΤΕΛΗ ΙΟΥΝΙΟΥ
- Μιχάλης Μακρόπουλος, Μαύρο νερό (νουβέλα)
Ένας πατέρας κι ο ανάπηρος γιος του παλεύουν να επιβιώσουν σ’ ένα χωριό που ερημώνει, στα βουνά της Ηπείρου, με το νερό πλέον να μην πίνεται και τα ζώα και τα φυτά να είναι δηλητηριασμένα μετά από μια οικολογική καταστροφή στο κοντινό μέλλον. Ο αγώνας τους δίνεται με λόγο λιτό και ποιητικό στο Μαύρο νερό.
- Δήμητρα Λουκά, Κόμπο τον κόμπο (διηγήματα)
Στη συλλογή διηγημάτων Κόμπο τον κόμπο όλες σχεδόν οι ιστορίες έχουν τη μορφή της εξομολόγησης ή της αφήγησης γεγονότων που αφορούν το παρελθόν. Οι αφηγητές, φορείς του παραδοσιακού προφορικού πολιτισμού, με μια γλώσσα που αρδεύεται από το ηπειρώτικο ιδίωμα, με δωρική λιτότητα και με περισσή τέχνη υφαίνουν λέξη τη λέξη, κόμπο τον κόμπο, τα προσωπικά πάθη αλλά και τις πληγές της Κατοχής και του Εμφυλίου σε κρουστές ιστορίες.
Γυναίκες που βίωσαν την ανδρική καταπίεση και άλλες που ύψωσαν το ανάστημά τους και πάλεψαν στις πιο αντίξοες συνθήκες· ήρωες-θύματα των κοινωνικών προκαταλήψεων και άλλοι που τους συνέθλιψαν οι μυλόπετρες της Ιστορίας· αφηγήσεις όπου οι ηρωίδες καταφεύγουν στο φανταστικό για να καταφέρουν να αντιμετωπίσουν την απώλεια του συντρόφου, σε έναν κόσμο δοξασιών και υπερφυσικών φαινομένων, όπου οι ζωντανοί συνυπάρχουν με τους νεκρούς. Όλα αυτά συνιστούν κάποια από τα βασικά θέματα του βιβλίου.
ΙΙΙ. ΕΤΟΙΜΑΖΟΝΤΑΙ ΓΙΑ ΤΟ ΦΘΙΝΟΠΩΡΟ
- Ρέιμοντ Κάρβερ, Εκεί που είχαν ζήσει, μετάφραση – επίμετρο: Άκης Παπαντώνης (ανθολογία)
Ευρέως γνωστός στο αναγνωστικό κοινό για τα διηγήματά του, ο Κάρβερ έχει αφήσει ποιητικό έργο εξίσου σημαντικό με την πεζογραφία του. Η παρούσα έκδοση αποτελεί μια αντιπροσωπευτική ανθολογία από το σύνολο της ποιητικής του παραγωγής.
- Ισαάκ Μπάσεβις Σίνγκερ, Σώσα, μετάφραση – επίμετρο: Μιχάλης Πάγκαλος (μυθιστόρημα)
Μια ιστορία αγάπης διαδραματίζεται στην εβραϊκή κοινότητα της Βαρσοβίας μέσα σε ένα κλίμα αγωνίας, καθώς ο Χίτλερ βρίσκεται προ των πυλών. Ο Ααρών Γκρέιντιγκερ, ένας φιλόδοξος γίντις συγγραφέας αγωνίζεται να κατακτήσει την αλήθεια της λογοτεχνίας. Ενώ όμως έχει κατορθώσει να αποκτήσει διαβατήριο και του ανοίγονται οι πύλες της Αμερικής, ξαναβρίσκει τη Σώσα, τον έρωτα των παιδικών του χρόνων, μια νεαρή κοπέλα που χαρακτηρίζεται από μια αινιγματική αθωότητα. Ο Ααρών είναι έτοιμος να εγκαταλείψει τα πάντα για χάρη της.
Στο πολυεπίπεδο μυθιστόρημά του ο Σίνγκερ θέτει μια σειρά από θεμελιώδη ερωτήματα υπαρξιακής φύσεως. Η θυσία είναι συνυφασμένη με την αγάπη; Μπορεί ένας άνθρωπος που έχει αποστασιοποιηθεί από τη ζωή της κοινότητας να ξαναβρεί την εβραϊκότητά του χάρη στην αγάπη; Ο Θεός πώς επιτρέπει στο κακό να επικρατήσει;
- Arno Schmidt, Μαύροι καθρέφτες, μετάφραση – επίμετρο: Γιάννης Κοιλής (μυθιστόρημα)
Οι Μαύροι Καθρέφτες του Arno Schmidt (1914-1979) γράφτηκαν το 1951 και αποτελούν το τελευταίο μέρος της τριλογίας Τα παιδιά του Νομποντάντυ.
Στο πρώτο μέρος ο αφηγητής διασχίζει με το ποδήλατό του χωριά της Κάτω Σαξονίας και περιγράφει έναν κόσμο δίχως ανθρώπους – είχε προηγηθεί ο Τρίτος Παγκόσμιος πόλεμος. Σαν νέος Ροβινσώνας κατασκευάζει ένα σπίτι και οργανώνει την καθημερινή ζωή του. Συχνά ο αφηγητής εκδηλώνει με κάθε τρόπο την απέχθειά του για τον πολιτισμό που χάθηκε, την ίδια στιγμή που στο καταφύγιό του συγκεντρώνει έργα τέχνης και βιβλία.
Στο δεύτερο μέρος οι φιλοσοφικοί στοχασμοί συνοδεύονται από μια ερωτική ιστορία, καθώς παρουσιάζεται μια ακόμη επιζήσασα, η οποία όμως, παρά τις στιγμές χαράς και ερωτικής ευωχίας ανάμεσά τους, αποφασίζει να συνεχίσει το ταξίδι της και να εγκαταλείψει τον τελευταίο άνθρωπο.
Χάρη στο στοχαστικό στοιχείο αλλά και τη μορφολογική τόλμη της γραφής του –το μυθιστόρημα συνδυάζει την περιπλάνηση και ένα εντελώς ιδιαίτερο λεξιλόγιο με στοχασμούς για το τέλος του πολιτισμού– ο Σμιτ έχει κατακτήσει μια ξεχωριστή θέση στην ιστορία της νεωτερικής γερμανικής λογοτεχνίας. Δεν είναι τυχαίο ότι τον συνέκριναν με τον James Joyce, του Hans Henny Jahnn και του Alfred Döblin.
- Martín Kohan, Ηθικές επιστήμες, μετάφραση – επίμετρο: Έφη Γιαννοπούλου (μυθιστόρημα)
- Αλεξάντρ Γκριν, Ιστορίες από την Γκρινλανδία και άλλους τόπους, μετάφραση από τα ρωσικά – επίμετρο: Βιργινία Γαλανοπούλου (ανθολογία διηγημάτων)
Οι ιστορίες του βιβλίου εκτυλίσσονται στην Γκρινλανδία, τη φανταστική ήπειρο που έπλασε η δημιουργική γραφή του Γκριν, όσο και σε άλλους τόπους. Κοινό χαρακτηριστικό των ηρώων είναι η αδυναμία τους να συμμορφωθούν με τις κοινωνικές συμβάσεις και με τον ρόλο που αυτές υπαγορεύουν, ενώ ενίοτε έρχονται σε ανοιχτή ρήξη με τη συμβατική λογική. Μέσα από αυτές τις ιστορίες υπαρξιακής αγωνίας ο αναγνώστης ανακαλύπτει την ξεχωριστή, πολυεπίπεδη γραφή του Γκριν.
- Wilhelm Busch, Η πεταλούδα, μετάφραση: Γιάννης Κοιλής, επίμετρο: Νικήτας Σινιόσογλου, Γιώτα Κριτσέλη (νουβέλα)
