Η ενεργοποίηση διατάξεων του ν.4335 που ψηφίστηκε πριν δύο χρόνια, τον Ιούλιο του 2015 φέρνει τα πάνω-κάτω στους πλειστηριασμούς και στις κατασχέσεις και μάλιστα αφορά στις διαδικασίες πλειστηριασμού που προβλέπει ο Κώδικας Ποινικής Δικονομίας.
Ουσιαστικά μόνο και τα απολύτως προσωπικά είδη- προφανώς ρούχα και εσώρουχα- γλιτώνουν από τις κατασχέσεις, οι οποίες θα «τρέχουν» με ιλιγγιώδεις ρυθμούς και αυτοματοποιημένες διαδικασίες.
Όπως έγινε γνωστό η εγκύκλιος του Διοικητή της ΑΑΔΕ έρχεται απλώς να κοινοποιήσει και να διευκρινίσει τα όσα έφεραν οι αλλαγές στις διαδικασίες επιβολής των μέτρων αναγκαστικής εκτέλεσης, αλλά η παράθεση των συγκεκριμένων διατάξεων προκαλεί ανατριχίλες, με δεδομένο ότι αφενός ο αριθμός των οφειλετών του Δημοσίου παραμένει πάνω από τα 4,1 εκατομμύρια αφετέρου ο αριθμός των φορολογούμενων εναντίον των οποίων μπορούν να επιβληθούν κατασχέσεις- πλειστηριασμοί, πρέπει να αυξηθεί κατά περίπου 100.000 βάσει μνημονιακών δεσμεύσεων.
Αυτό που σίγουρα προκαλεί αίσθηση οκαλεί αίσθηση είναι η επισήμανση ότι από τις κατασχέσεις γλιτώνουν μόνο τα απολύτως αναγκαία. Ειδικότερα, ορίζεται πως καταργούνται κατηγορίες ακατάσχετων με αποτέλεσμα να εξαιρούνται από την κατάσχεση πλέον τα πράγματα που είναι απολύτως απαραίτητα για τις στοιχειώδεις ανάγκες διαβίωσης του οφειλέτη και της οικογένειάς του, και προκειμένου για πρόσωπα που με την προσωπική τους εργασία αποκτούν όσα τους χρειάζονται για να ζήσουν, τα πράγματα, τα οποία είναι απαραίτητα για την εργασία τους.
Το δεύτερο σημείο που έχει ενδιαφέρον είναι ότι προκύπτει διαφορά στον υπολογισμό της αξίας των κατασχεμένων ακινήτων, ανάλογα με το αν η οφειλή είναι προς το Δημόσιο ή προς τρίτους. Σύμφωνα με την εγκύκλιο, τα κατασχεμένα ακίνητα πλέον εκτιμώνται με βάση την εμπορική αξία αυτών κατά το χρόνο της κατάσχεσης, η οποία ορίζεται και ως τιμή πρώτης προσφοράς. Ωστόσο, με βάση τις διατάξεις του ΚΕΔΕ, που αφορά σε χρέη προς το Δημόσιο, ορίζεται ότι ειδικότερα για τα ακίνητα που βρίσκονται σε περιοχή, όπου ισχύει το σύστημα του αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων για τον υπολογισμό του φόρου μεταβίβασης, η τιμή πρώτης προσφοράς, δεν μπορεί να υπολείπεται της αξίας αυτής (σ.σ. της αντικειμενικής δηλαδή), όπως ισχύει κατά το χρόνο επιβολής της κατάσχεσης ή κατά το χρόνο έκδοσης του προγράμματος πλειστηριασμού αντίστοιχα.
Υπό προϋποθέσεις αίρεται, επίσης, το τραπεζικό απόρρητο. Συγκεκριμένα, το απόρρητο των κάθε μορφής καταθέσεων σε πιστωτικά ιδρύματα, καθώς και των άυλων μετοχών που καταχωρίζονται στο Σύστημα Άυλων Τίτλων (Σ.Α.Τ.) του Κεντρικού Αποθετηρίου Αξιών δεν ισχύει έναντι του δανειστή που έχει δικαίωμα κατάσχεσης της περιουσίας του δικαιούχου της κατάθεσης ή της μετοχής. Το απόρρητο αίρεται μόνο για τα χρηματικό ποσό που απαιτείται για την ικανοποίηση του δανειστή.
Το μόνο σίγουρο είναι ότι οι διαδικασίες και οι προθεσμίες γίνονται ασφυκτικές. Ενδεικτικά, επήλθε σύντμηση της προθεσμίας για τις αναγγελίες δανειστών με επίδοση τους στον υπάλληλο του πλειστηριασμού το αργότερο 5 ημέρες πριν από τον πλειστηριασμό (αντί της 15ήμερης προθεσμίας μετά τον πλειστηριασμό όπως ίσχυε) ενώ μέσα στην ίδια προθεσμία πρέπει να κατατεθούν και τα έγγραφα που αποδεικνύουν την απαίτηση.