Η μερική απασχόληση ήλθε για να μείνει και στην Ελλάδα

Στην Ελλάδα της κρίσης και της υψηλής ανεργίας, η μερική απασχόληση αποτελεί διέξοδο για τις επιχειρήσεις που αγωνίζονται να επιβιώσουν σε μια δύσκολη οικονομική συγκυρία, επισημαίνει ο ΣΕΒ, διαπιστώνοντας ότι είναι σήμερα διπλάσια σε μέγεθος απ’ ό,τι ήταν πριν από την κρίση, αλλά υπολείπεται κατά 50% σε σχέση με την Ευρώπη των «28».  Ετσι, και παρά τη σημαντική αύξηση των τελευταίων ετών, στη χώρα μας 1 στους 10 εργαζομένους απασχολείται με μερική απασχόληση, όταν στην Ε.Ε.-28 το ποσοστό είναι διπλάσιο (2 στους 10). Οπως χαρακτηριστικά υπογραμμίζει ο ΣΕΒ στο εβδομαδιαίο δελτίο του, αν και σε περιόδους κρίσης γίνεται πολλές φορές αναγκαστική επιλογή και για τις επιχειρήσεις και για τους εργαζομένους, η μερική απασχόληση αποτελεί διεθνώς μια επεκτεινόμενη πρακτική που διευκολύνει τις επιχειρήσεις να ρυθμίζουν καλύτερα το κόστος λειτουργίας τους με βάση τις διακυμάνσεις της ζήτησης και τους εργαζομένους να επιλέγουν εργασία μειωμένου ωραρίου. Σε μια περίοδο μάλιστα που η Ελλάδα καλείται να ανασυντάξει το δικό της παραγωγικό μοντέλο, ο Σύνδεσμος ξεκαθαρίζει πως προσδοκίες ότι βγαίνοντας από την κρίση, τα ποσοστά μερικής απασχόλησης θα ανατραπούν ριζικά υπέρ της πλήρους απασχόλησης, όχι μόνο προσκρούουν στη διεθνή τάση, αλλά θέτουν σε κίνδυνο και το μέλλον των εγχώριων επιχειρήσεων. «Οι τεχνολογικές εξελίξεις και τα νέα παραγωγικά μοντέλα έρχονται να ανατρέψουν σε σημαντικό βαθμό τις σταθερές στον κόσμο της εργασίας, οι δε επιχειρήσεις που δεν θα μπορέσουν να ακολουθήσουν τον διεθνή ανταγωνισμό στις αλλαγές αυτές, θα κινδυνεύουν να κλείσουν» επισημαίνεται.

Σύμφωνα με τους αναλυτές, η σημαντική αύξηση της μερικής απασχόλησης κυρίως στις μικρές επιχειρήσεις, ακολούθησε τη μείωση του κατώτατου μισθού το 2012 και οδήγησε σε μείωση των μέσων αμοιβών αλλά και της ανεργίας σε ολόκληρη την οικονομία, με ακόμη μεγαλύτερη μείωση των αμοιβών στις μικρές επιχειρήσεις, που χρησιμοποιούν πιο εντατικά τη μερική απασχόληση. Μάλιστα, ο ΣΕΒ σημειώνει πως μόνο όταν η οικονομία αρχίσει να ανακάμπτει, θα μπορέσει να υπάρξει μια αύξηση του κατώτατου μισθού και συνακόλουθα των μέσων αμοιβών σε ποσοστό αντίστοιχο με τη βελτίωση της παραγωγικότητας. Σε διαφορετική περίπτωση, διακινδυνεύεται η ίδια η ανάκαμψη της οικονομίας και, ως εκ τούτου, πρέπει να αποφευχθεί.

Ο Σύνδεσμος δεν παραλείπει να αναφερθεί και στη «δυσάρεστη εξέλιξη» που ενδεχόμενα συνοδεύθηκε με την αύξηση της μερικής απασχόλησης, καθώς σε κάποιους τομείς της αγοράς, ιδιαίτερα στις λιγότερο οργανωμένες επιχειρήσεις, αναπτύχθηκαν παράλληλα πρακτικές της αδήλωτης ή μερικά αδήλωτης εργασίας.

Οσο για την κλαδική κατανομή της μερικής απασχόλησης, δείχνει ότι και στην Ελλάδα και στην Ε.Ε.-28, κλάδοι με μικρότερη μερική απασχόληση είναι οι εκείνοι που συμμετέχει το Δημόσιο ή υπάρχει έντονος συνδικαλισμός ή όπου ο ανταγωνισμός είναι περιορισμένος.

Στη μεταποίηση, όπου ο ανταγωνισμός γενικά ανθεί, τα ποσοστά μερικής απασχόλησης είναι πάντως σχετικώς χαμηλά και σχεδόν στο ίδιο επίπεδο και στην Ελλάδα και στην Ε.Ε.-28, αναδεικνύοντας το γεγονός ότι η χρήση μηχανολογικού εξοπλισμού με βάρδιες στην παραγωγική διαδικασία δεν ευνοεί την εργασία με μερική απασχόληση.