Μία διαφορετική ερμηνεία στην αύξηση των αυτοκτονιών, της παραβατικότητας, της οικονομικής επισφάλειας και του κοινωνικού αποκλεισμού δίνει μέσω της «Π» ο ψυχίατρος, πρόεδρος ΔΣ και επιστημονικός διευθυντής της ΚΛΙΜΑΚΑΣ Κυριάκος Κατσαδώρος. Υποστηρίζει ότι δεν αποτελούν «φαινόμενα» ενός παθογενούς κράτους σε κρίση αλλά είναι οι λογικές συνέπειες ενός συστήματος που αναπτύχθηκε σε ετεροπροσδιορισμένους αξιακούς κανόνες, αποκομμένους από την κοινωνική πραγματικότητα, οι οποίοι επιβλήθηκαν από μία μισαλλόδοξη ασύδοτη ελευθερία.
Παράλληλα πιστεύει ότι η αυτοκτονία δεν είναι ένα μοιραίο γεγονός και μπορεί να προληφθεί αρκεί να αναληφθούν συγκεκριμένες πρωτοβουλίες. Κι αυτό κάνει -μεταξύ άλλων- η ΚΛΙΜΑΚΑ, η οποία εδώ και δέκα χρόνια λειτουργεί το Κέντρο για την Πρόληψη της Αυτοκτονίας, στο πλαίσιο του οποίου λειτουργεί και η 24ωρη Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία – 1018 με την εποπτεία και υποστήριξη του υπουργείου Υγείας. Το 80% των κλήσεων γίνεται από τον ίδιο τον ενδιαφερόμενο, που μπορεί να εμφανίζει συναισθηματική διαταραχή ή κατάθλιψη ή ψύχωση και αγχώδη διαταραχή. Περίπου οι μισοί δήλωσαν ότι είχε πραγματοποιήσει απόπειρα στο παρελθόν, ενώ σε ποσοστό 75% των κλήσεων διαπιστώθηκε η ύπαρξη αυτοκτονικού ιδεασμού.
*Συνέντευξη στην Μαρίνα Ριζογιάννη
ΣΥΛΛΟΓΙΚΑ
Τι ήταν αυτό που σας έκανε να δημιουργήσετε την ΚΛΙΜΑΚΑ;
Η ΚΛΙΜΑΚΑ είναι αποτέλεσμα μίας συλλογικής διεργασίας και όχι ένα ατομικό δημιούργημα. 20 χρόνια πριν, μία παρέα επαγγελματιών ψυχικής υγείας και ατόμων που ανήκαν στις επονομαζόμενες ευπαθείς ομάδες (Ρομά, αποφυλακισμένοι, Ελληνες μουσουλμάνοι) ήρθαν κοντά και ένωσαν τη διάθεσή τους για ουσιαστική παρέμβαση στα σοβαρά ζητήματα που οι ίδιοι και οι ίδιες αντιμετώπιζαν στις κοινότητές τους, στην καθημερινότητά τους, τις ζωές τους. Αυτό που εντοπίσαμε ήταν η ανάγκη για παρέμβαση στο πεδίο της ψυχικής υγείας, και των επιπτώσεων της απουσίας αυτής στη δημιουργία συνθηκών κοινωνικού αποκλεισμού. Υπάρχει μία σαφής διασύνδεση και αλληλοτροφοδότηση της απουσίας ψυχικής υγείας και του κοινωνικού αποκλεισμού, η οποία πρέπει να αντιμετωπιστεί σε όλο το φάσμα των εκφάνσεων της ως ένα μείζον ζήτημα προστασίας των ανθρώπινων δικαιωμάτων και διασφάλισης ενός πλαισίου κοινωνικής δικαιοσύνης.
H σαφής επιδίωξή μας, καταλυτική συνολικά για το έργο του φορέα, είναι η κοινωνική και πολιτική ενεργοποίηση όλων αυτών των ατόμων που αποκλεισμένοι κοινωνικά, λόγω της κατάστασης της υγείας τους, των περιορισμένων ευκαιριών τους κοινωνικοοικονομικά ή λόγω άλλων συνθηκών, στερούνται των ευκαιριών διεκδίκησης βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων τους.
Εχοντας πλέον διανύσει μία πορεία αρκετών χρόνων πιστεύετε ότι έχετε πετύχει τους στόχους σας;
Καθημερινά επιτυγχάνουμε τους στόχους μας και καθημερινά αποτυγχάνουμε στην επίτευξη αυτών. Η δουλειά μας είναι μία δυναμική διαδικασία και στην εξέλιξή της συνεχόμενα αναπτύσσουμε, αναθεωρούμε και θέτουμε νέους στόχους.
ΟΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ
Ποιο είναι το πλαίσιο υπηρεσιών που παρέχει ο φορέας σας και ποιος είναι ο αριθμός των ωφελούμενων;
Από το 2000 η ΚΛΙΜΑΚΑ συμμετέχει ενεργά στο πρόγραμμα της ψυχιατρικής μεταρρύθμισης και αποασυλοποίησης, που πραγματοποιείται στην Ελλάδα, με την εποπτεία του υπουργείου Υγείας. Στο πλαίσιο υλοποίησης του Εθνικού Προγράμματος «Ψυχαργώς», ο φορέας λειτουργεί 15 Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης και 6 Μονάδες Ψυχικής Υγείας στην Αττική & την περιφέρεια.
Η ΚΛΙΜΑΚΑ παρέχει υπηρεσίες σε κοινωνικά αποκλεισμένους πληθυσμούς όπως είναι τα άτομα με ψυχικές διαταραχές, οι Ρομά, οι κρατούμενοι, οι πρόσφυγες, οι άστεγοι, οι αποφυλακισμένοι, τα θύματα βίας και κακοποίησης, τα άτομα που ζουν σε γεωγραφικά αποκλεισμένες περιοχές κ.λπ. Αξιοποιούμε, παράλληλα, τις τεχνολογικές καινοτομίες στη δουλειά μας όντας πρωτοπόρος φορέας στην αξιοποίηση των εφαρμογών της Τηλεψυχιατρικής.
Ετησίως, αποδέκτες των υπηρεσιών μας είναι περισσότερα από 5000 άτομα.
Το σύνολο του έργου μας καθίσταται δυνατό λόγω του ανθρώπινου δυναμικού του φορέα, το οποίο αριθμεί περισσότερα από 230 άτομα, εκ των οποίων 95% είναι γυναίκες και σε ποσοστό περίπου 22% είναι άτομα από κοινωνικά αποκλεισμένες ομάδες, πρώην ωφελούμενοι/-ες του φορέα.
Ποια είναι η μεγαλύτερη πρόκληση για έναν ψυχιατρικό φορέα στην εποχή μας;
Σε ένα περιβάλλον οικονομικής κρίσης (η οποία ίσως θα χαρακτηριζόταν ακριβέστερα ως «συστημική»), υπάρχει ένα ευρύ και ολοένα διαστελλόμενο χάσμα μεταξύ του προβλήματος που αντιμετωπίζουμε και των προσφερόμενων λύσεων. H αύξηση των αυτοκτονιών, η αύξηση της παραβατικότητας, η οικονομική επισφάλεια, ο κοινωνικός αποκλεισμός δεν αποτελούν «φαινόμενα» ενός παθογενούς κράτους σε κρίση. Είναι οι λογικές συνέπειες ενός συστήματος που αναπτύχθηκε σε ετεροπροσδιορισμένους αξιακούς κανόνες, αποκομμένους από την κοινωνική πραγματικότητα, οι οποίοι επιβλήθηκαν από μία μισαλλόδοξη ασύδοτη ελευθερία. Και ενώ αυτού του τύπου η κρίση μπορεί να κατανοείται ως καταστροφή, αποδιοργάνωση και απειλή, μπορεί παράλληλα να κατανοηθεί σαν ευκαιρία.
Στην παρούσα φάση, λοιπόν, αναγεννάται μία ευκαιρία. Μία ευκαιρία διαμόρφωσης εναλλακτικών μορφών κοινωνικών αντανακλαστικών και εφαρμογής μίας αναπτυξιακής κουλτούρας, βασισμένης στην κοινωνική αλληλεγγύη.
ΛΗΨΗ ΜΕΤΡΩΝ
Ως ψυχίατρος τι είναι αυτό που σας προβληματίζει ή σας ανησυχεί περισσότερο τόσο από απόψεως εξάπλωσης των ψυχικών νόσων όσο και από απόψεως φροντίδας των πασχόντων;
Η ΚΛΙΜΑΚΑ επανειλημμένα έχει επισημάνει την αναγκαιότητα λήψης βασικών μέτρων και στρατηγικών χαμηλού κόστους στο πεδίο της πρόληψης της αυτοκτονίας. Αναγνωρίζει ότι η αντιμετώπιση της αυτοκτονίας δεν είναι μια απλή διαδικασία, καθώς απαιτεί ένα συνδυασμό ενεργειών και σύνθετων παρεμβάσεων. Εντούτοις, μπορεί να προληφθεί όταν εφαρμόζονται οι κατάλληλες στρατηγικές τόσο σε επίπεδο κοινότητας και δομών όσο και σε επίπεδο χάραξης πολιτικών παρεμβάσεων.
Η αυτοκτονία δεν είναι ένα μοιραίο γεγονός, μπορεί να προληφθεί. Σε αυτή τη βάση, χωρίς κόστος, αλλά με σαφή συναίσθηση της ευθύνης των ειδικών, των αρχών και τελικά, της κοινωνίας, απαιτείται η ανάληψη συγκεκριμένων πρωτοβουλιών για την υλοποίηση ουσιαστικών παρεμβάσεων προστασίας της ανθρώπινης ζωής.
ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΝ ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΑ 3 ΜΟΝΑΔΕΣ ΨΥΧΟΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ
Ποιες είναι οι υπηρεσίες που προσφέρει η «ΚΛΙΜΑΚΑ» στην Πάτρα;
Η ΚΛΙΜΑΚΑ λειτουργεί στην Πάτρα 3 Μονάδες Ψυχοκοινωνικής Αποκατάστασης, όπου φιλοξενούνται ασθενείς σε ένα οργανωμένο πλαίσιο, διασφαλίζοντας τη θεραπευτική παρακολούθησή τους και την παραμονή τους στην κοινότητα. Αξιοποιώντας πρωτοπόρες και καινοτόμες πρακτικές της επιστήμης και της τεχνολογίας, στόχος είναι η λειτουργία των Μονάδων να έχει ορατά αποτελέσματα στη ζωή των ενοίκων της και της τοπικής κοινωνίας. Στόχοι των Μονάδων είναι:
Η διασφάλιση των δικαιωμάτων των ασθενών
Η βελτίωση της ποιότητας ζωής τους
Η ανάπτυξη των ψυχοκοινωνικών δεξιοτήτων τους
Η υλοποίηση δράσεων ευαισθητοποίησης του γενικού πληθυσμού για την προαγωγή της ψυχικής υγείας και τον αποστιγματισμό της ψυχικής νόσου.
Επιπρόσθετα, η Γραμμή Παρέμβασης για την Αυτοκτονία-1018 λειτουργεί σε εικοσιτετράωρη βάση, 7 ημέρες την εβδομάδα και δέχεται κλήσεις από κινητό ή σταθερό τηλέφωνο, από όλες τις περιοχές της Ελλάδας, με αστική χρέωση. Οι κλήσεις είναι ανώνυμες και εμπιστευτικές.
Απευθύνεται σε:
Ανθρώπους που σκέφτονται να αυτοκτονήσουν
Ανθρώπους που έχουν αποπειραθεί να αυτοκτονήσουν στο παρελθόν
Ανθρώπους με αυτοκαταστροφική συμπεριφορά
Ανθρώπους που βιώνουν την απώλεια ή ανησυχούν για κάποιο δικό τους άνθρωπο.
Η ΚΛΙΜΑΚΑ, επιπρόσθετα, αξιοποιεί τις υποδομές και το ανθρώπινο δυναμικό της στην Πάτρα στα πεδία της παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας και υλοποίησης δράσεων για την καταπολέμηση του κοινωνικού αποκλεισμού. Επίσης, ελπίζουμε ότι οι συνέργιες με τοπικούς φορείς και δρώσες συλλογικότητες μπορούν να έχουν σημαντικά οφέλη στα πεδία δράσης μας για το τοπικό πληθυσμό.
Πηγή:http://pelop.gr/
