Η Εθνική Φρουρά (ΕΦ), σήμερα βρίσκεται σε μεγάλο αποσυντονισμό, λόγω λανθασμένων και βεβιασμένων ενεργειών στον τομέα της άμυνας, σε μια περίοδο που η Τουρκία έντείνει την επιθετικότητα της κατα της Κυπριακής Δημοκρατίας (ΚΔ).
Η θητεία των κληρωτών μειώθηκε απότομα από τους 24 στους 14 μήνες χωρίς να έχει μειωθεί η απειλή των Τουρκικών δυνάμεων κατοχής (ΤΔΚ) και χωρίς η πρόσληψη Συμβασιούχων Οπλιτών (ΣΥΟΠ) να έχει καλύψει τις μεγάλες ανάγκες της ΕΦ σε προσωπικό. Η πρόσληψη ΣΥΟΠ, θα έπρεπε να γίνει χωρίς μείωση της θητείας.
Η ΕΦ προχώρησε σε βεβιασμένη αναδιοργάνωση, σε μιά προσπάθεια να ακολουθηθούν πρότυπα ξένων στρατών, χωρίς να έχουν γίνει παράλληλα οι αναγκαίοι εξοπλισμοί και υποδομές.Η δομή δυνάμεων στις χώρες της ΕΕ/ΝΑΤΟ, εξυπηρετεί κυρίως την επιχειρησιακή απαίτηση δράσης εκτός συνόρων, ενώ η ΕΦ πρέπει να δίδει το βάρος στήν άμυνα κατά των ΤΔΚ που είναι εντός των πυλών, και στην προστασία του θαλάσσιου και εναέριου χώρου της ΚΔ.
Τα κύρια οπλικά συστήματα της ΕΦ είναι μεγάλης ηλικίας και το εξοπλιστικό πρόγραμμα της, καθηλώθηκε για μακρό χρονικό διάστημα. Στασιμότητα που προκάλεσε δυσαναπλήρωτο κενό, γιατί οι εξοπλισμοί δεν απαιτούν μονο χρήματα, αλλά και μεγάλο χρόνο για την απόκτηση, την ένταξη και αξιοποίηση τους απο την ΕΦ.
Οι εξοπλισμοί στους στρατούς, πραγματοποιούνται χωρίς διακοπή, με την σταδιακή είσοδο νέων οπλικών συστημάτων, την απόσυρση παλαιών και τον εκσυγχρονισμό άλλων (εργοστασιακή συντήρηση ή αναβάθμιση). Αυτή η διαδικασία καθηλώθηκε στην ΕΦ, με αποτέλεσμα την πρόκληση προβλημάτων στην αμυντική επάρκεια της ΕΦ.
Στην ξηρά, κατα την εκτίμηση μου, αποδυναμώθηκε, η έγκαιρη προειδοποίηση, η αποτελεσματική κάλυψη της εκτεταμένης γραμμής αντιπαράταξης και η δυνατότητα απόκρουσης αιφνιδιαστικής επιθετικής ενέργειας των ΤΔΚ, με αποτέλεσμα την αύξηση της τρωτότητας των προωθημένων ζωτικών χώρων (ΖΧ) της ΕΦ, που είναι ευάλωτοι στον κίνδυνο παράκαμψης και ελέγχου τους απο τις ΤΔΚ.
Στον θαλάσσιο και εναέριο χώρο της Κύπρου,μεγάλης γεωπολιτικής αξίας, το πολεμικό ναυτικό και αεροπορία της ΕΦ, βρίσκονται για πολλά χρόνια σε κατάσταση απαράδεκτης υποβάθμισης. Ούτε οι καταιγιστικές εξελίξεις της τελευταίας 10ετίας, στον θαλάσσιο χώρο της Κύπρου (ΑΟΖ, Φυσικό Αέριο, Τουρκικές διεκδικήσεις και παράνομες έρευνες της Τουρκίας με εισβολή στην ΑΟΖ της Κύπρου κ.α.) ταρακούνησαν τις κυβερνήσεις μας.
Να επισημανθεί ότι οι στρατηγικές συνεργασίες με τις γειτονικές μας χώρες, για να είναι βιώσιμες, απαιτούν και κοινή συνεισφορά στην ασφάλεια και δυνατότητα των χωρών να ασκούν έλεγχο στον θαλάσσιο και εναέριο χώρο τους, για την προστασία των εγκαταστάσεων και αξόνων διακίνησης της ενέργειας. Ο σχεδιασμός του θαλάσσιου αγωγού EAST MED, προβάλλλει ακόμα πιο έντονα την ανάγκη ενίσχυσης του πολεμικού ναυτικού/αεροπορίας της ΕΦ και αναζοωγόνησης του δόγματος του ΕΑΧ Κύπρου-Ελλάδας, που αδρανοποιήθηκε απο εμφανίσεως του σχεδίου Ανάν(αφοπλισμός Κυπριακού κράτους) το οποίο λειτούργησε έκτοτε, ώς τροχοπέδη της αμυντικής προσπάθειας,για όλες τις κυβερνήσεις της ΚΔ. Ενα είδος pourquoi? (γιατί να σπαταλούμε χρήματα για τηνΕΦ που θα διαλυθεί;)
Συνιστά έλλειψη στρατηγικής αντίληψης για την ασφάλεια, να υπάρχουν τα αναγκαία χρήματα για την άμυνα, απο την προσφορά των πολιτών στο ταμείο αμυντικής θωράκισης, αλλά να διατίθεται μόνο μικρό μέρος του για τους εξοπλισμούς της ΕΦ (περίπου 20%), στην ημικατεχόμενη Κύπρο.
Το βάρος της ευθύνης για την άμυνα, έχει η εκάστοτε κυβέρνηση αλλά και η στρατιωτική ηγεσία της ΕΦ, η οποία οφείλει να υποβάλλει την παραίτηση της, αν οι εισηγήσεις της προς την πολιτική ηγεσία, για σοβαρά θέματα άμυνας και εθνικής ασφάλειας, δεν εισακούονται.
H κυβέρνηση μας,πρέπει να συνειδητοποιήσει την σοβαρότητα των αναγκών της ΕΦ σε μέσα και εκσυγχρονισμούς και των κινδύνων από την απειλή των ΤΔΚ .¨Εχει το ύψιστο χρέος, να μην βρεί ανέτοιμη την ΕΦ μια κρίση/σύρραξη, που απευχόμεθα αλλα δεν πρέπει να αποκλείουμε. Έστω και την υστάτη, άς εγκύψει στο θέμα της άμυνας και εγκαταλείψει επιλογές, όπως εκείνη της αφαίρεσης των επικρουστήρων απο τα όπλα των εφέδρων, που απέτρεψε η έντονη αντίδραση των ιδίων. Πράξεις όπως η μείωση της στρατιωτικής θητείας( ψηφοθηρική πράξη), η μακροχρόνια στασιμότητα στους εξοπλισμούς/εκσυγχρονισμούς, και η βεβιασμένη αναδιοργάνωση, λειτούργησαν αρνητικά για την μαχητική ισχύ(ΜΙ) της ΕΦ .Η ΜΙ περιλαμβάνει δύο συνιστώσες που αλληλοεπηρεάζονται. Τό Δυναμικό(προσωπικό,μέσα, οπλικά συστήματα) και την Μαχητική Ικανότητα (ηθικό, εκπαίδευση, πειθαρχία, ηγεσία, οργάνωση, ετοιμότητα, συντήρηση υλικού).Το παρόν άρθρο αναφέρεται στο δυναμικό της ΕΦ.Η στρατιωτική ισχύς μιας χώρας, πέραν της ασφάλειας, επηρεάζει και την διπλωματική και διαπραγματευτική ικανότητα της.
Ο Πρόεδρος της ΚΔ θα πρέπει να αναθεωρήσει τάχιστα την οδηγία, που έδωσε στην στρατιωτική παρέλαση της 1 Οκτωβρίου 2016, να μην δίδεται βάρος στους εξοπλισμούς της ΕΦ. Είναι μιά αψυχολόγητη ενέργεια σε μια ημικατεχόμενη χώρα, όταν μάλιστα η Τουρκία εισβάλλει στην ΑΟΖ της ΚΔ, και απειλεί απροκάλυπτα το πρόγραμμα γεωτρήσεων της. Η ΕΦ υλοποιεί την δυνατότητα αυτοάμυνας του κράτους μας και πρέπει να βρίσκεται σε υψηλό επίπεδο ΜΙ. Η δυνατότητα αυτοάμυνας, είναι βασικό συστατικό της έννοιας του κράτους, και της εθνικής κυριαρχίας. Είναι ο θεμέλιος λίθος στον οποίον οικοδομείται οποιοδήποτε σύστημα ασφάλειας ,συμμαχία ,στρατηγική ή στρατιωτική συνεργασία.
Οι ανοχύρωτες πολιτείες, είναι καταδικασμένες να γίνονται βορά στις επιδρομικές ορέξεις των γειτόνων τους. H ΚΔ για να επιβιώσει, οφείλει να ενισχύσει τους εσωτερικούς (άμυνα, οικονομία, διπλωματία) και εξωτερικούς (συμμαχίες, δόγμα ΕΑΧ) συντελεστές εξισορρόπησης ισχύος πρός την Τουρκία, που είναι η μεγαλύτερη απειλή κατά της ύπαρξης της και να εγκαταλείψει επιλογές, όπως αποστρατιωτικοποίηση και συμμαχία! με την Τουρκία μετά την λύση του Κυπριακού (πρόταση προέδρου ΚΔ στη διάσκεψη της Γενεύης 13 Ιανουαρίου 2017, που τονίζει το μεγάλο έλλειμα στην κατανόηση της αμετακίνητης Τουρκικής στρατηγικής για έλεγχο ολόκληρης της Κύπρου)
Του Φοίβου Κλόκκαρη*
*αντιστράτηγος ε.α.
