Ένα καλοστημένο δίκτυο δωροδοκιών, που δρούσε επί μακρόν, δίνοντας χρηματικά δώρα και άλλα ωφελήματα, κυρίως σε γιατρούς και νοσηλευτές δημόσιων νοσοκομείων, αποκαλύπτει η πολυσέλιδη εισαγγελική πρόταση, με την οποία ζητείται η παραπομπή σε δίκη έξι ατόμων για δωροδοκίες, με την επιβαρυντική περίσταση του νόμου περί καταχραστών του Δημοσίου. Κατά την εισαγγελική κρίση, το ποσό, συνολικής αξίας 1.894.416 ευρώ, το λάμβαναν γιατροί και νοσηλευτές «παρανόμως και ασυμβίβαστα με την ιδιότητά τους», αφού η πολιτεία τούς είχε εμπιστευθεί για την κρίση τους σε έναν τομέα ευαίσθητο που αφορά την υγεία των πολιτών.
Κατηγορούμενοι είναι πρώην στελέχη της Bayer ΕΛΛΑΣ ΑΒΕΕ και δύο εκπρόσωποι εταιρειών που φέρονται ότι συνέδραμαν με τις ενέργειές τους την εξέλιξη του κύκλου των δωροδοκιών, που σύμφωνα με την εισαγγελική πρόταση έφτασαν τα 789.268 ευρώ σε χρήμα και το 1.105.148 σε είδος. Τι είδος; Κινητά τηλέφωνα, λάπτοπ, τηλεοράσεις, βιντεοκάμερες, ταξίδια, ακόμη και ιατρικά εργαλεία.
Στόχος; Η προώθηση και η συνταγογράφηση φαρμάκων της εταιρείας, με δυο λόγια η προτίμησή της έναντι άλλων εταιρειών. Από την έρευνα που διενήργησε το ΣΔΟΕ αλλά και τα στοιχεία που κατέθεσε ένας εκ των κατηγορουμένων, κάνοντας καταγγελία στη Γερμανία, προκύπτει ότι 1.357 γιατροί αλλά και νοσηλευτές έπαιρναν ωφελήματα από το 2005 έως το 2009 που δεν έπρεπε να πάρουν, ζημιώνοντας ταυτόχρονα το ελληνικό Δημόσιο.
Τα χρήματα που εντόπισε η έρευνα στους τραπεζικούς λογαριασμούς των γιατρών και των προϊσταμένων νοσηλευτικών υπηρεσιών δημόσιων νοσοκομείων κυμαίνονταν από 1.000 έως 22.000 ευρώ. Το συνολικό ποσό της ζημίας αγγίζει τα 1.894.416 ευρώ…
Εικονικά τιμολόγια
Σύμφωνα με την εισαγγελική πρόταση, που αριθμεί 372 σελίδες, τα δώρα δίνονταν με τη βοήθεια δύο εταιρειών που παρείχαν στην Bayer υπηρεσίες εκτύπωσης και έκδοσης, στήνοντας έναν μηχανισμό έκδοσης εικονικών τιμολογίων, «αφού πρώτα διαπιστώνονταν η συνταγογράφηση και η υπερσυνταγογράφηση, η παραγγελία και η προώθηση, από αυτούς, ανάλογου αριθμού φαρμάκων της εταιρείας Bayer ΕΛΛΑΣ. Ετσι η καταβολή γινόταν ως προμήθεια-δώρο, ανάλογα με τον αριθμό των φαρμάκων της Bayer ΕΛΛΑΣ που προωθούσαν…».
Ένας άλλος τρόπος για να δίνονται χρήματα και δώρα ήταν το εφεύρημα της ανάθεσης μελέτης. Η ανάθεση μελετών γινόταν μέσω άλλων εταιρειών, που τους είχε ανατεθεί αυτή η δραστηριότητα από την Bayer κατά τα έτη 2001-2008?
Κατά την εισαγγελική κρίση, το ποσό, συνολικής αξίας 1.894.416 ευρώ, το ελάμβαναν γιατροί και νοσηλευτές «παρανόμως, και ασυμβίβαστα με την ιδιότητά τους», αφού η πολιτεία τούς είχε εμπιστευθεί για την κρίση τους σε έναν τομέα ευαίσθητο, που αφορά την υγεία των πολιτών.
Η εισαγγελέας Εφετών Ολγα Σμυρλή είναι αιχμηρή όμως και για τους καθηγητές που πήραν «δώρα», οι οποίοι «ανέλαβαν τον αθέμιτο ρόλο να επηρεάζουν με τη βαρύνουσα γνώμη τους για την προτίμηση των φαρμάκων της Bayer ΕΛΛΑΣ».
Χαμένο όμως βγήκε και το ελληνικό Δημόσιο, το οποίο επιβαρύνθηκε με το κόστος των φαρμάκων, «είτε ολοκληρωτικά είτε ως συμμετοχή στη χορήγηση των φαρμάκων, ως φαρμακευτική δαπάνη. Δηλαδή την αξία του παραπάνω ποσού των ωφελημάτων σε χρήμα και είδος για όσα δυνατόν έχουν ελεγχθεί, συνολικά 1.894.416 ευρώ, με την οποία και τελικά ζημιώθηκε το ελληνικό Δημόσιο, το οποίο δεν θα έπρεπε να έχει καταβάλει επιπλέον και δεν θα είχε καταβάλει, ούτε θα ζημιωνόταν, αν δεν δεχόταν να εισπράξουν, ως προμήθεια, τα παραπάνω δώρα οι πιο πάνω και βέβαια αν δεν υπέκυπταν στο δέλεαρ του κέρδους σε χρήμα και είδος που τους προσέφεραν. Αφού βέβαια αυτό το δώρο, ως προμήθεια, η εταιρεία το εξήγε και τελικά ωφελείτο από το κόστος του φαρμάκου, που πωλείτο και διατίθετο αυτό».
Με δυο λόγια, σύμφωνα με την κ. Σμυρλή, η πληρωμή των ωφελημάτων που δίδονταν κάθε φορά δεν γινόταν με επιβάρυνση της περιουσίας της εταιρείας Bayer ΕΛΛΑΣ, αλλά καλυπτόταν και προερχόταν από την περιουσία του ελληνικού Δημοσίου, μέσω της δαπάνης του Δημοσίου για τα φάρμακα κατόπιν της συνταγογράφησης από τους γιατρούς και των παραγγελιών από τα νοσοκομεία.
Ανώνυμη καταγγελία
Η δικογραφία άνοιξε στη χώρα μας το 2010 ύστερα από ανώνυμη καταγγελία, η οποία έφτασε στο ΣΔΟΕ. Η πολυσέλιδη αναφορά μιλούσε για έναν άνδρα, τον άνθρωπο της Bayer στην Ελλάδα, που ήταν εντεταλμένος να προωθεί τα φάρμακά της στη χώρα μας. Σύμφωνα με την αναφορά, τα τελευταία δυόμισι χρόνια γίνονταν καταβολές δώρων σε γιατρούς, απευθείας στους τραπεζικούς τους λογαριασμούς.
Μάλιστα, προς επίρρωσιν των ισχυρισμών του, ο καταγγέλλων, μαζί με την αναφορά είχε επισυνάψει και καταστάσεις με ονόματα, δικαιούχους και αριθμούς τραπεζικών λογαριασμών και ποσά καταθέσεων. Ακόμη, σε ορισμένες καταστάσεις αναφέρονταν τηλέφωνα και φαρμακευτικό προϊόν.
Έναν χρόνο αργότερα ένας εκ των σημερινών κατηγορουμένων και εκπρόσωπος εταιρείας που εξέδιδε τα εικονικά τιμολόγια, κατέφυγε στην Αστυνομία του Βερολίνου, υποβάλλοντας μήνυση και καταγγέλλοντας ότι από το 2005 έως το 2008, ως νόμιμος εκπρόσωπος της εταιρείας, εκτός από τις νόμιμες συναλλαγές με την Bayer, με προτροπή των υπευθύνων της, εξέδιδε εικονικά τιμολόγια συνολικού ποσού 1,5 έως 2 εκατομμυρίων ευρώ, προκειμένου να αποδεσμευθούν χρήματα, τα οποία με εντολή της Διεύθυνσης της Bayer, τα παρείχε ως δώρα σε γιατρούς -περίπου 800 σε όλη τη χώρα- με στόχο τη μεγάλη συνταγογράφηση φαρμάκων του ομίλου.
Το αίτημα για δικαστική συνδρομή στη Γερμανία και οι «μελέτες»
Τη σκυτάλη της υπόθεσης, μετά από την καταγγελία στο ΣΔΟΕ, πήρε η Εισαγγελία Διαφθοράς, δίνοντας εντολή για έρευνες από οικονομικούς ελεγκτές, ενώ στη συνέχεια οι εισαγγελικές Αρχές προχώρησαν σε αίτημα δικαστικής συνδρομής στη Γερμανία. Οι γερμανικές Αρχές απάντησαν ότι από το 2001 μέχρι το 2008 χορηγούνταν με διάφορους τρόπους ανταλλάγματα σε γιατρούς, προκειμένου να συνταγογραφούν φάρμακα της Bayer.
