ΟΜΟΦΩΝΑ ΤΟ ΚΑΣ ΕΝΕΚΡΙΝΕ ΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΓΙΑ ΤΟΝ ΑΝΑΣΧΕΔΙΑΣΜΟ

Άνοιξε ο δρόμος για την αναδιαμόρφωση του σταθμού Βενιζέλος στο Μετρό Θεσσαλονίκης, ώστε και ο σταθμός να κατασκευαστεί και να λειτουργήσει εντός χρονοδιαγραμμάτων, αλλά και το μοναδικό σε παγκόσμιο επίπεδο μνημειακό σύνολο της βυζαντινής Μέσης Οδού να διατηρηθεί στη θέση εύρεσής του ως αδιάσειστη μαρτυρία της διαχρονικής πολεοδομικής οργάνωσης της πόλης και της διαχρονίας της εμπορικής χρήσης της περιοχής, με τη χθεσινή γνωμοδότηση του ΚΑΣ.

Ομόφωνα τα μέλη του Συμβουλίου ενέκριναν την μελέτη για τον ανασχεδιασμό του σταθμού Βενιζέλος. Η μελέτη που κατέθεσε η Αττικό Μετρό αλλά συνυπογράφεται από τους ειδικούς επιστήμονες όλων εμπλεκόμενων φορέων, δηλαδή των υπουργείων Πολιτισμού και Υποδομών Μεταφορών και Δικτύων, του Δήμου Θεσσαλονίκης και της Αττικό Μετρό, προβλέπει τη δημιουργία ενός επισκέψιμου αρχαιολογικού πάρκου που θα συνδέει τα παρακείμενα μνημεία του Μπεζεστενίου, του Αλκαζάρ και του Χαμζά Μπέη Τζαμί κ.ά. με τα αρχαία που αποκαλύφθηκαν στον σταθμό συμπληρώνοντας την ιστορική φυσιογνωμία του κέντρου της Θεσσαλονίκης.

Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε στη συνεδρίαση ο πρόεδρος της Αττικό Μετρό Γιάννης Μυλόπουλος η μελέτη προβλέπει τη χρήση μιας ιδιαίτερης μεθόδου που θα εφαρμοστεί για πρώτη φορά σε παγκόσμιο επίπεδο και θα αποτελέσει ένα «τεχνικό επίτευγμα» της σύγχρονης μηχανικής. Η επιλογή της μεθόδου αποτελεί «σύζευξη τεχνολογίας και πολιτισμού».

Το γεγονός ότι η λύση που επιλέχθηκε είναι «σύνθετη, εξεζητημένη, αλλά απολύτως εφικτή», όπως επισημάνθηκε στο ΚΑΣ, έρχεται να διαψεύσει τους μέχρι πρότινος ισχυρισμούς όσων επιθυμούσαν την απομάκρυνση των αρχαιοτήτων από τον σταθμό, δεδομένου ότι με τη σύμπραξη των φορέων τελικά βρέθηκε εφικτή τεχνική λύση για τη διατήρηση των αρχαίων κατά χώρα με την ταυτόχρονη πρόοδο του έργου.

Έτσι οι Θεσσαλονικείς και οι επισκέπτες της πόλης θα μπορούν και τον σταθμό του μετρό να χρησιμοποιούν, ταυτοχρόνως δε να θαυμάζουν και το μοναδικό μνημειακό σύνολο.

Η μελέτη προβλέπει τη δημιουργία κατακόρυφων ορυγμάτων στο ανατολικό και δυτικό άκρο του σταθμού από τα οποία θα μπορεί κάτω από τα αρχαία να σκαφτεί ο χώρος και να διαμορφωθεί σε σταθμό επιβίβασης. Όπως τόνισαν τεχνικοί της Αττικό Μετρό, ο σταθμός έχει σχεδιαστεί ώστε το ίδιο το έργο και τα επιμέρους στοιχεία του να εξασφαλίζουν την ευστάθεια και την προστασία των αρχαίων.

«Σήμερα αποκαθίσταται η συνταγματική επιταγή της προστασίας και ανάδειξης των υλικών μαρτυριών της ακμής του παρελθόντος τα οποία αντιμετωπίζονται ως συγκριτικό πλεονέκτημα της χώρας» τόνισε η γ. γραμματέας του υπουργείου Πολιτισμού Μαρία Βλαζάκη στο ξεκίνημα της συνεδρίασης υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι «η αρχαιολογική έρευνα και το ίδιο το εύρημα αναδεικνύονται ως στοιχείο προστιθέμενης και ανεκτίμητης αξίας προσδίδοντας περιεχόμενο στην έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης», ενώ έκανε λόγο για «αποτελεσματική συνεργασία των φορέων με κύριο κριτήριο τη διασφάλιση της ακεραιότητας του μνημειακού συνόλου και την ανάδειξή του σε αρμονική συνύπαρξη με το σύνθετο τεχνικό έργο του μετρό».

Η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς, είπε, «σήμερα τίθεται στο επίκεντρο των στρατηγικών επιλογών σε αντιδιαστολή με τις μεθοδεύσεις του παρελθόντος που οδήγησαν σε ετεροβαρείς επιλογές με μοναδικό κριτήριο την εκτέλεση του τεχνικού έργου εις βάρος της προστασίας των αρχαίων».

Επιφυλάξεις εξέφρασαν οι εκπρόσωποι του ΤΕΕ Θεσσαλονίκης για το κόστος της κατασκευής και το χρονοδιάγραμμα υλοποίησής της. Παρ’ όλα αυτά οι ίδιοι έκαναν λόγο για «επώδυνες συνεδριάσεις και ατυχείς αποφάσεις κατ’ εντολήν της πρώην ηγεσίας τόσο της Αττικό Μετρό όσο και του υπουργείου Πολιτισμού». Από πλευράς των αρχαιολόγων η πρόεδρος του Συλλόγου Ελλήνων Αρχαιολόγων Όλγα Σακαλή χαρακτήρισε «ιστορική» τη συνεδρίαση και εξέφρασε την ικανοποίηση της αρχαιολογικής κοινότητας.

Ο δήμαρχος Θεσσαλονίκης Γιάννης Μπουτάρης έκανε λόγο για το «νέο όραμα για την πόλη, στο οποίο τα μνημεία και οι πολιτιστικοί χώροι θα προσδώσουν την ταυτότητα που της αναλογεί». Ο νομικός σύμβουλος του δήμου Θεσσαλονίκης Απόστολος Σοφιαλίδης ανέφερε ότι «οι επιλογές προέκυψαν μετά από σύνθεση απόψεων η οποία πάραξε καινοτομία και πολιτισμό».

Από την ανασκαφή του μνημειακού συνόλου μέχρι σήμερα, είναι γνωστό ότι η διατήρηση του ευρήματος κατά χώραν απασχόλησε το ΚΑΣ σε σειρά συνεδριάσεων που δίχασαν την επιστημονική κοινότητα και την τοπική κοινωνία, με αποφάσεις για την απόσπαση των αρχαίων και τη μεταφορά τους, τις οποίες προέκριναν τόσο η ηγεσία τότε της Αττικό Μετρό όσο και η πολιτική ηγεσία του ΥΠΠΟΑ.

Ορόσημο για τη νέα θεώρηση του θέματος, που οδήγησε και στη χθεσινή γνωμοδότηση του ΚΑΣ, ήταν η πρόταση του Δήμου Θεσσαλονίκης για αναπομπή της απόφασης για την απόσπαση των αρχαίων, την οποία υπέγραψε ο τότε υπουργός Πολιτισμού Νίκος Ξυδάκης, και στη συνέχεια η απόφαση για την κατά χώραν διατήρησή τους που υπέγραψε ο Αριστείδης Μπαλτάς.

Πηγή: avgi.gr