Στην Ελλάδα, το αξίωμα του στρατηγού το έδιναν στους ανωτάτους άρχοντες που ασκούσαν στρατιωτική και, καμιά φορά, πολιτική εξουσία. Στην Αθήνα υπήρχαν από το 501 π.Χ. δέκα στρατηγοί. Ο καθένας διοικούσε το σώμα των οπλιτών της φυλής του, υπό την ανωτάτη ηγεσία του πολεμάρχου. Αλλά ένας πολέμαρχος που εκλεγόταν με κλήρο (όπως γινόταν μετά το 487 π.Χ.) δεν ήταν κατάλληλος για τη θέση του αρχιστρατήγου, γι’ αυτό έγινε κάποια μεταρρύθμιση με την οποία η εξουσία μεταφέρθηκε στους δέκα στρατηγούς, που τώρα εκλέγονταν απ’ όλο το λαό, συνήθως ένας από κάθε μια από τις δέκα φυλές της περιοχής των Αθηνών!
.jpg)
ΕΙΝΑΙ αλήθεια, ότι στην Ελλάδα, το αξίωμα του στρατηγού το έδιναν στους ανωτάτους άρχοντες που ασκούσαν στρατιωτική και, καμιά φορά, πολιτική εξουσία. Στην Αθήνα υπήρχαν από το 501 π.Χ. δέκα στρατηγοί. Ο καθένας διοικούσε το σώμα των οπλιτών της φυλής του, υπό την ανωτάτη ηγεσία του πολεμάρχου.
Αλλά ένας πολέμαρχος που εκλεγόταν με κλήρο (όπως γινόταν μετά το 487 π.Χ.) δεν ήταν κατάλληλος για τη θέση του αρχιστρατήγου, γι’ αυτό έγινε κάποια μεταρρύθμιση με την οποία η εξουσία μεταφέρθηκε στους δέκα στρατηγούς, που τώρα εκλέγονταν απ’ όλο το λαό, συνήθως ένας από κάθε μια από τις δέκα φυλές της περιοχής των Αθηνών.
Η διοίκηση του σώματος των οπλιτών δόθηκε στους ταξιάρχους. Κάθε στρατηγός ασκούσε την υπέρτατη αυτή εξουσία διαδοχικά, δηλαδή μια μέρα στις δέκα. Αλλά αυτό το σύστημα δεν ήταν πολύ αποδοτικό στον πόλεμο, και έτσι, αργότερα, όταν γινόταν εκστρατεία, ο λαός αποφάσιζε και ονόμαζε το στρατηγό που θα αναλάμβανε την αρχιστρατηγία.
Τον 5ο αιώνα το συμβούλιο των στρατηγών αποτελούσε ένα σημαντικό διοικητικό συμβούλιο, που αποφάσιζε για θέματα εξωτερικής και εσωτερικής πολιτικής.
Στα τέλη του 5ου αιώνα π.Χ., ο θεσμός τροποποιήθηκε με την καθιέρωση δύο ειδών στρατηγών: 1) στρατηγός δέκατος, ένα είδος προέδρου του συμβουλίου των στρατηγών, που δεν εκλεγόταν όπως οι άλλοι εννέα από την κάθε φυλή, αλλά από όλες τις φυλές μαζί.
.gif)
Ο πρώτος που είναι γνωστό ότι κατείχε αυτή τη θέση ήταν ο Περικλής, μολονότι μπορεί να την είχε προηγουμένως και ο Κίμων, 2) στρατηγός αυτοκράτορας (στρατηγός με πλήρεις εξουσίες), που του ανέθεταν ολόκληρη την εξουσία του στρατιωτικού νόμου. Ο Περικλής φαίνεται πως είχε αυτή την εξουσία το 431. Ο Αλκιβιάδης είχε την ίδια θέση μαζί με τον Λάμαχο και τον Νικία το 415 και μόνος του τον Ιούνιο του 407 π.Χ. (Βλέπε εγκυκλοπαίδεια «Δομή»)
Αν έλθουμε στο σήμερα, θα δούμε ότι ο στρατηγός είναι υψηλόβαθμος αξιωματικός του στρατού και, σε κάποιες χώρες, της πολεμικής αεροπορίας και των πεζοναυτών. Είναι ο ανώτατος βαθμός που συναντάται στον Ελληνικό Στρατό Ξηράς. Ο στρατηγός είναι επιφορτισμένος με την ηγεσία ολόκληρου του στρατεύματος της χώρας και λαμβάνει σειρά αποφάσεων που μπορεί να έχουν μικρό ή και μεγάλο αντίκτυπο στις ένοπλες δυνάμεις. Οι αντίστοιχοι ανώτατοι βαθμοί στο Πολεμικό Ναυτικό είναι ο Ναύαρχος και στην Πολεμική Αεροπορία ο Πτέραρχος.
Ο Στρατηγός όπως ο Ναύαρχος και ο Πτέραρχος όμως δεν είναι μόνο βαθμός αλλά και τίτλος. Αυτό ισχύει σε όλες τις Χώρες και γι’ αυτό Στρατηγός προσαγορεύεται κάθε Υποστράτηγος και Αντιστράτηγος όταν δεν είναι Αρχηγός ή Υπαρχηγός. Σε ορισμένες χώρες μάλιστα π.χ. ΗΠΑ Στρατηγός προσαγορεύεται και ο Ταξίαρχος. Ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ αν και είναι ο μόνος που μπορεί να έχει το βαθμό δεν προσαγορεύεται Στρατηγός αλλά με τη φράση “κ. Αρχηγέ”.
Με σεβασμό και τιμή
ΑΓΓΕΛΟΣ ΠΑΝ. ΣΑΚΚΕΤΟΣ
