Η χώρα μας βιώνει μια παρατεταμένη περίοδο πολλαπλής κρίσης. Εξαιτίας της οικονομικής κρίσης, της ανεργίας, των κλειστών επιχειρήσεων, της μείωσης των εισοδημάτων, εκατοντάδες χιλιάδες συμπολίτες μας έμειναν ανασφάλιστοι. Αυτό είχε αποτέλεσμα μεγάλο μέρος της κοινωνίας να χάσει την ελεύθερη πρόσβαση στις δημόσιες δομές υγείας και να στερηθεί υπηρεσίες υγειονομικής και φαρμακευτικής περίθαλψης.
Εάν σε αυτό το ποσοστό συνυπολογίσουμε και τους μετανάστες, τότε μιλάμε για ένα μεγάλο κοινωνικό πρόβλημα, για μια υγειονομική απειλή τόσο για τους ίδιους τους πολίτες όσο και για την κοινωνία ολόκληρη.
Ενα κίνημα αλληλεγγύης αναπτύχθηκε στους κόλπους της ελληνικής κοινωνίας για την αντιμετώπιση της πρωτοφανούς υγειονομικής ένδειας. Κοινωνικά ιατρεία και φαρμακεία προσπάθησαν να καλύψουν το κενό στον χώρο της Υγείας και να προσφέρουν στους πάσχοντες συμπολίτες. Ενεργοί πολίτες, κοινωνικές συλλογικότητες, Εκκλησία και αυτοδιοίκηση πρωτοστάτησαν. Οι προσπάθειες αυτές, όσο και να προσέφεραν και προσφέρουν, δεν μπορούσαν να λύσουν καθολικά το πρόβλημα.
Η κυβέρνηση προχώρησε σε τολμηρές νομοθετικές παρεμβάσεις με κοινωνικό πρόσημο στον χώρο της Υγείας. Διασφάλισε αφενός την μη κατάρρευση του δημόσιου συστήματος υγείας και αφετέρου την ελεύθερη πρόσβαση στα νοσοκομεία όλων όσοι έχουν ανάγκη υπηρεσιών υγείας.
Αυτό έγινε κατορθωτό, σε συνθήκες οικονομικής ασφυξίας, με πολιτικές μείωσης της τιμής των φαρμάκων και των υγειονομικών υλικών. Με την ενίσχυση σε προσωπικό και οικονομικά του συστήματος υγείας. Με τη λειτουργική αναβάθμιση και τον εξοπλισμό των υγειονομικών μονάδων, σε συνεργασία και με τη βοήθεια ιδρυμάτων του σύγχρονου ευεργετισμού. Με την αυταπάρνηση του ανθρώπινου ιατρικού, νοσηλευτικού, διοικητικού δυναμικού.
Με τον Ν. 4368/2016 άρθρο 33 διασφάλισε την ελεύθερη, ανεμπόδιστη, δωρεάν πρόσβαση στις δημόσιες υπηρεσίες υγείας (νοσηλευτική και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη, εργαστηριακές εξετάσεις) όλων των ανασφάλιστων, των μελών των οικογενειών τους, καθώς και των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων του πληθυσμού. Αυτό πρακτικά σημαίνει τη δωρεάν ένταξη περίπου 2 εκατομμυρίων πολιτών στο δημόσιο σύστημα υγείας με πλήρη δικαιώματα. Οι δαπάνες της ρύθμισης βαραίνουν τον κρατικό προϋπολογισμό.
Μέχρι την ψήφιση του νόμου, για να έχουν πρόσβαση οι ανασφάλιστοι στο δημόσιο σύστημα υγείας, έπρεπε είτε να καταβάλλουν άμεσα το οικονομικό αντίτιμο για παροχή υπηρεσιών υγείας στα τακτικά εξωτερικά ιατρεία είτε να υπογράφουν υπεύθυνη δήλωση αναγνώρισης οφειλής, αν προσέρχονταν σε τμήμα επειγόντων περιστατικών ή νοσηλεύονταν. Δωρεάν παροχή φαρμάκων δεν υπήρχε.
Αυτό είχε αποτέλεσμα αφενός να προσέρχονται λιγότεροι στις νοσηλευτικές δομές από αυτούς που πραγματικά είχαν ανάγκη, αφετέρου αυτοί που αναγκαστικά προσέρχονταν να περιορίζονται στον μικρότερο δυνατό αριθμό εξετάσεων από τον φόβο του κόστους πληρωμής ή της οφειλής προς το νοσοκομείο. (Πρόσβαση -και αυτή δυσχερή- στα νοσοκομεία είχαν μόνο οι κάτοχοι βιβλιαρίου απορίας, με διαβαθμίσεις οικονομικής συμμετοχής από 5 έως 30%, ή όσοι χαρακτηρίζονταν ως άποροι, από τον Ιούνιο του 2014 μέχρι την εφαρμογή του παρόντος νόμου, από τις ειδικές τριμελείς επιτροπές των νοσοκομείων).
Από συγκριτικά στοιχεία ενός έτους πριν και ενός έτους μετά την ψήφιση του νόμου της ελεύθερης πρόσβασης στα νοσοκομεία, προκύπτει ότι αυξήθηκαν: ο αριθμός των εσωτερικών ασθενών (νοσηλευομένων) περίπου κατά 15%, ο αριθμός των προσερχομένων στα τακτικά εξωτερικά ιατρεία, για εξετάσεις και προληπτικό έλεγχο, περίπου κατά 25%, ενώ το πλήθος των ζητούμενων εξετάσεων περίπου κατά 33%.
Το δε συνολικό κόστος των εξετάσεων αυξήθηκε περίπου κατά 20%. Τα στοιχεία δείχνουν πως υπήρχε μια ισχυρή κοινωνική ανάγκη πρόληψης και νοσηλείας, που πλέον ικανοποιείται, με ό,τι θετικό αυτό συνεπάγεται ως προς τη βελτίωση των ατομικών συνθηκών υγείας και την υγειονομική προστασία του συνόλου του πληθυσμού.
Πρόσφατα με τον Ν. 4486/2017 διαγράφηκαν οι βεβαιωμένες οφειλές των προσώπων που υπάγονται στις διατάξεις του άρθρου 33 του Ν. 4368/2016 και αφορούσαν δαπάνες ιατρικής και νοσηλευτικής περίθαλψης, συμπεριλαμβανομένων των κλινικών-εργαστηριακών και λοιπών εξετάσεων που είχαν γίνει μέχρι την έναρξη ισχύος του Ν. 4368/2016.
Απαλλάχτηκαν, δηλαδή, με τον νόμο αυτό αδύναμοι συμπολίτες μας από οφειλές του παρελθόντος προς τα νοσοκομεία ύψους περίπου 27,3 εκατ. ευρώ, σύμφωνα με την έκθεση του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους.
Η κυβερνητική απόφαση για την καθολική και ισότιμη κάλυψη των υγειονομικών αναγκών του συνόλου του πληθυσμού, καθώς και για τη διαγραφή βεβαιωμένων οφειλών από παροχές υγείας είναι απόφαση πολιτικής επιλογής. Είναι η αντίληψη της υγείας ως κοινωνικού δικαιώματος, με βάση τις αρχές της ισότητας, της μη διάκρισης, της ισονομίας και της αλληλεγγύης.
Εντάσσεται στον συνολικό σχεδιασμό προστασίας της δημόσιας υγείας, υπεράσπισης του κράτους πρόνοιας, ενίσχυσης της κοινωνικής συνοχής και πίστης στον άνθρωπο. Πρόκειται για ένα κοινωνικό μέτρο προστασίας της ανθρώπινης αξιοπρέπειας, που ανακούφισε μεγάλο μέρος της κοινωνίας μας. Η επιλογή αυτή βρίσκεται στον αντίποδα των νεοφιλελεύθερων επιλογών. Πιστώνεται θετικά στην ηγεσία του υπουργείου Υγείας και στην κυβέρνηση συνολικά.
* Τ. δήμαρχος Αετού Μεσσηνίας, αναπληρωτής διοικητής στο ΓΝΑ Κοργιαλένειο-Μπενάκειο ΕΕΣ
Πηγή: https://www.efsyn.gr
