Στην έρευνα συμμετείχαν αστρονόμοι από διάφορες χώρες, με επικεφαλής τον Νίκολας Λαπόρτε του University College του Λονδίνου (UCL). «Πιθανόν βλέπουμε την πρώτη αστρόσκονη του Σύμπαντος» επισημαίνει ο Λαπόρτε.
Ο εντοπισμός του, σύμφωνα με τους αστρονόμους, θα τους βοηθήσει να μάθουν περισσότερα για μια πρώιμη περίοδο, γνωστή ως «κοσμικό επαναϊονισμό», όταν δηλαδή η υπεριώδης ακτινοβολία διέσπασε τα διαγαλαξιακά άτομα υδρογόνου σε ηλεκτρόνια και πρωτόνια.
Ο A2744_YD4, όπως ονομάστηκε ο γαλαξίας, είναι ο πιο νεαρός και πιο μακρινός γαλαξίας όπου έχει ποτέ ανιχνευθεί διαστρική σκόνη, η οποία δημιουργείται από την καταστροφή προηγούμενων άστρων με μορφή σουπερνόβα. Ταυτόχρονα, η παρατήρηση αποτελεί την πιο μακρινή ανίχνευση οξυγόνου στο Σύμπαν.
Η κοσμική σκόνη αποτελείται κυρίως από πυριτία, άνθρακα και αλουμίνιο, σε κόκκους μικρούς όσο ένα εκατομμυριοστό του εκατοστού του μέτρου.
Τα χημικά στοιχεία της σκόνης δημιουργούνται στο εσωτερικό των άστρων και διασκορπίζονται στο Σύμπαν όταν τα άστρα πεθαίνουν, ιδίως με τις θεαματικές εκρήξεις των υπερκαινοφανών αστέρων (σουπερνόβα). Η άφθονη πια σήμερα αστρόσκονη αποτελεί θεμέλιο λίθο για τον σχηματισμό νέων άστρων και πλανητών.
Ομως στο πρώιμο σύμπαν ήταν σπάνια, επειδή μόλις τότε πέθαιναν οι πρώτες γενιές άστρων που την είχαν δημιουργήσει και άρχισαν να τη διασπείρουν στο διάστημα.
Η ανίχνευση τόσο πρώιμης αστρόσκονης βοηθά, μεταξύ άλλων, να προσδιορισθεί πότε εξερράγησαν τα πρώτα σουπερνόβα.
Οι αστρονόμοι εκτιμούν ότι η ποσότητα σκόνης του γαλαξία A2744_YD4 ήταν έξι εκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τη μάζα του Ηλιου μας, ενώ η συνολική μάζα των άστρων που αυτός περιείχε ήταν δύο δισεκατομμύρια φορές μεγαλύτερη από τη μάζα του δικού μας άστρου. Τα άστρα σε αυτό τον νεαρό γαλαξία εκτιμάται ότι δημιουργούνταν με ρυθμό 20 ηλιακές μάζες τον χρόνο, έναντι μόλις μίας ηλιακής μάζας ετησίως στον δικό μας γαλαξία σήμερα.
Της ανακάλυψης της μακρινής αστρόσκονης είχε προηγηθεί ο εντοπισμός από το διαστημικό τηλεσκόπιο Hubble του υβριδικού γαλαξία UGC 12591, ο οποίος βρίσκεται 400 εκατομμύρια έτη φωτός μακριά από τη Γη.
ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΚΑΤΣΑΡΟΥ
