Ο σωματοφύλακας του Μ. Αλεξάνδρου, Πευκέστας ο Μιεζεύς, είναι ο νεκρός του Τάφου της Κρίσεως!!!

Στα Λευκάδια της Ημαθίας

Του καθηγητού Μανώλη Βαλσαμίδη

για το ΑΡΧΕΙΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ

ΜΕΡΟΣ Β

Ένας από τους πολλούς αρχαίους μακεδονικούς τάφους, στα Λευκάδια Ημαθίας. Η πινακίδα του υπ. Πολιτισμού λέει απλώς: “Μακεδονικός τάφος”… Φωτ.: Γ. Λεκάκης.

Μετά την τυχαία εύρεση του Τάφου της Κρίσεως, το 1954, ο τάφος ανασκάφθηκε από τον Φώτη Πέτσα, καθηγητή αργότερα στο Πανεπιστήμιο των Ιωαννίνων στα χρόνια 1954-1964. Ο Πέτσας έσκαψε με επιμέλεια τον νεκρικό θάλαμο και τον δημοσίευσε (1966). Με ευθύνη του υπουργείου έγινε και το στέγαστρό του. Ο Πέτσας άφησε χωρίς αποχωμάτωση τον προθάλαμο και σωστά, γιατί στήριζε τη διώροφη πρόσοψη του τάφου.

Μετά τον Πέτσα ο τάφος δοκιμάστηκε από τις καιρικές συνθήκες και τα υπόγεια νερά που κάθε χειμώνα «ανέβαιναν». Έγιναν κάποιες συζητήσεις για ανάγκη αναστήλωσης του μνημείου, ανεπιτυχείς και το μνημείο αφέθηκε στην τύχη του. Είπαν κάποιοι «αρμόδιοι» ότι το μνημείο ήταν καταδικασμένο να καταρρεύσει. Ανέλαβα την ευθύνη και κατέθεσα μηνυτήρια αναφορά κατά παντός υπευθύνου στην εισαγγελία της Βέροιας. Στήριξε την προσπάθειά μου η Δικαιοσύνη, ο Τύπος, τα ΜΜΕ, ο κ. Χαρδαβέλας έκανε ειδική εκπομπή. Πολλοί άνθρωποι του πνεύματος και απλοί πολίτες από όλα τα διαμερίσματα της Ελλάδος, οι Ναουσαίοι των Αθηνών και Έλληνες του εξωτερικού συνέδραμαν την προσπάθεια διάσωσης του μνημείου.

Το εσωτερικό ενός εξ αυτών. Φωτ.: Γ. Λεκάκης.

Πρωθυπουργός τότε ο Ανδρέας Παπανδρέου έστειλε μήνυμα στον υπουργό επί του Πολιτισμού (ο Θάνος Μικρούτσικος ήταν στην Αίγυπτο με το διπλωματικό πρόβλημα που δημιουργήθηκε από την ανασκαφή της Σίουα από την φίλη κ. Λ. Σουβαλτζή) να γυρίσει αμέσως. «Εδώ μας βάλανε φωτιά!», του είπε.

Ο αρχαίος μακεδονικός Τάφος της Κρίσεως (αναπαράσταση της προσόψεώς του) στα Λευκάδια Ημαθίας.

Με την επίσκεψη του Μικρούτσικου και τις εντολές του πρωθυπουργού άλλαξε η κατάσταση. Ορίσθηκε υπεύθυνος της αναστήλωσης ο αναστηλωτής της Ακροπόλεως, ο κ. Ζάμπας, που, αφού μελέτησε το μνημείο ανέλαβε την αναστήλωσή του. Ο κ. Ζάμπας έφερε σε πέρας με απόλυτη επιτυχία το έργο του σε μικρότερο της προθεσμίας χρόνο. Η πρόσοψη του μνημείου κατέβηκε και ανέβηκε με διαφορά κάποιων χιλιοστών με όλα τα επιστημονικά δεδομένα για τις αναστηλώσεις, ενώ οι τοιχογραφίες του νεκρού, του ψυχοπομπού Ερμή και των κριτών του Άδη, Αιακού και Ραδάμανθυ, αποκολλήθηκαν και πήγαν για συντήρηση.

Είναι άξιοι επαίνων οι αναστηλωτές. Εύγε στον κ. Ζάμπα και στο λαμπρό συνεργείο των αναστηλωτών που έφερε μαζί του!

Ο αρχαίος μακεδονικός “Τάφος των Ανθεμίων”. Σε ποιον να ανήκει άρα γε; Φωτ.: Εφορεία Αρχαιοτήτων Ημαθίας.

Με την αναστήλωση δόθηκε καιρός και η αρχαιολογική περιφέρεια με προϊσταμένη την κ. Ακαμάτη οργάνωσε την ανασκαφή και του προθαλάμου του τάφου. Πολλά τα ευρήματα. Εγγίζουμε τον μύθο, όπως έγραψα σε σχετική αναφορά μου.

Ένας από τους αρχαίους μακεδονικούς τάφους των Λευκαδίων, κατά την περίοδο των εργασιών αναστήλωσης και συντήρησής του. Ό,τι μπόρεσα να διακρίνω από μια χαραμάδα… Φωτ.: Γ. Λεκάκης.

Τα Λευκάδια είναι ακριβώς δίπλα στην Μίεζα, όπου ήταν η Σχολή του Αριστοτέλους…

Η Σχολή του Αριστοτέλους έχει βρεθεί, στο χωριό που νυν λέγεται Κοπανός Ημαθίας, ακριβώς κάτω από την Νάουσα, και που πρέπει κάποτε να μετονομασθεί Μίεζα! Τι ενδοξότερον! Τι μοναδικότερον! Η Αρχαιολογική Υπηρεσία το επιβεβαιώνει με πινακίδα… Φωτ.: Γ. Λεκάκης.

Ό,τι απέμεινε από την ενδοξότερη αρχαία Σχολή της Μακεδονίας, στην Μίεζα… Φωτ.: Γ. Λεκάκης.

Η Βρύση του Αριστοτέλους, αφιερωμένη στον μεγάλο δάσκαλο, με το μακεδονικό αστέρι. Στα Λευκάδια, δίπλα στους μακεδονικούς τάφους των μαθητών του… Φωτ.: Γ. Λεκάκης.

Ακολουθεί το άρθρο του κ. Βαλσαμίδη, από το περ. ΝΙΑΟΥΣΤΑ, του 1995:

Μια τέτοια Σχολή, ένα τέτοιο αυτοκρατορικό πνευματικό κέντρο, δεν θα μπορούσε να μην έχει θέατρο! Το αρχαίο θέατρο της Μίεζας εντοπίσθηκε μεταξύ Κοπανού και Λευκαδίων. Φωτ.: Γ. Λεκάκης.

Το ίδιο θέατρο, μετά την αποκατάστασή του… Φωτ.: Εφορεία Αρχαιοτήτων Ημαθίας.

Το “μακεδονικό αστέρι”, σε τοιχογραφία στον αρχαίο τάφο Λύσωνος και Καλλικλή, του 2ου π.Χ. αιώνα, πάντα στα Λευκάδια Ημαθίας.

Από τις σπουδαίες αρχαιολογικές εργασίες ενός των αρχαίων μακεδονικών τάφων στα Λευκάδια. Φωτ.: Γ. Λεκάκης.

Από τις σπουδαίες αρχαιολογικές εργασίες ενός των αρχαίων μακεδονικών τάφων στα Λευκάδια. Φωτ.: Γ. Λεκάκης.

Ένας άλλος, από τους αρχαίους μακεδονικούς τάφους της Μίεζας, στα Λευκάδια Ημαθίας πάντα, λέγεται (…ακόμη χειρότερα…) Τάφος του Κινχ / Kinch, από το όνομα του… Γερμανού αρχαιολόγου που τον ανακάλυψε!!! Φωτ.: Γ. Λεκάκης.

Στην Σχολή του Αριστοτέλους στην Μίεζα Ημαθίας. Σε πιάνει δέος και μόνο να σκεφτείς πως, ίσως, μέσα σε ένα από αυτά τα σπήλαια, ίσως κοιμήθηκε ή δίδαξε ο Αριστοτέλης, ή κοιμήθηκε και διδάχθηκε ο Μ. Αλέξανδρος και τα άλλα πριγκηπόπουλα της Μακεδονίας! Κι όμως, αυτό το μέρος, δεν έχουμε καταφέρει να το κάνουμε παγκόσμιο προσκύνημα! Ντροπή και αίσχος! Φωτ.: Γ. Λεκάκης.

Τέλος, να υπενθυμίσω, ότι στην Βέρροια (< φέρω + ροή) κατοικούσε η Πευκαστική ή Πευκαστηκή φυλή των Μακεδόνων (Πευκεστοί, Πευκετοί), ενώ εκτός από τον Πευκέστα, αναφέρονται και άλλα σχετικά με το πεύκο ονόματα στην περιοχή, όπως Πευκόλαος, Έπευκτος, κλπ. μάλλον των Ηρακλειδών, εκ του Πευκέα Ηρακλή.

Βλ. επίσης και:
Γουναροπούλου Λ. – Χατζοπούλου Μ. Β. “Επιγραφές της Κάτω Μακεδονίας”.
Ζάλιου Χρ. “Παραδοσιακοί χοροί και έθιμα Νάουσας”.

Λεκάκη Γ. «Νάουσα, η ηρωική πόλις» έκδ. «Primus» Θεσσαλονίκης, 2002.

Η γύρω περιοχή είναι γεμάτη λόφους-τύμβους (μακεδονικές τούμπες), που περιμένουν στωικά να αποκαλύψουν τα μυστικά τους… Φωτ.: Γ. Λεκάκης.

Μήπως, γύρω-γύρω από την αρχαία Σχολή της Μίεζας είναι θαμμένοι ή έχουν κενοτάφιο / μνημείο / τύμβο (τούμπα), ο Αριστοτέλης και όλοι οι Μακεδόνες μαθητές του, και του Μ. Αλεξάνδρου συμπεριλαμβανομένου;;;

ΠΗΓΗ: Γ. Λεκάκη “Σύγχρονης Ελλάδος περιήγησις”.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ το α΄ μέρος του άρθρου, ΕΔΩ.

ΠΗΓΗ