Ευρώπη όχι μίας ή δύο, αλλά πολλών ταχυτήτων είναι αυτή που έχει ήδη δημιουργηθεί εντός Ευρωπαϊκής Ένωσης, εξαιτίας της τεράστιας απόκλισης που καταγράφουν οι κατώτατοι μισθοί.
Αυτό φαίνεται ξεκάθαρα στις κατώτατες αποδοχές στον ιδιωτικό τομέα, που ουσιαστικά επιβεβαιώνουν στην πράξη την επιθυμία της «ελίτ» της Ευρώπης για μια ΕΕ διαφορετικών ταχυτήτων. Στην Ελλάδα, οι κατώτατες αμοιβές στον ιδιωτικό τομέα, φτάνουν τα 684 ευρώ. Η συγκεκριμένη, βασική μηνιαία αμοιβή, απέχει πάρα πολύ από την πρωτιά του Λουξεμβούργου (1.923 ευρώ), όσο και από την τελευταία θέση που κατέχει η Βουλγαρία (215 ευρώ). Ουσιαστικά, τα επίσημα στοιχεία που έχει στη διάθεσή της η Eurostat δείχνουν ότι οι πολίτες της Βουλγαρίας, σε επίπεδο κατώτατου μισθού, καλούνται να ζήσουν με το 1/9 του μισθού που λαμβάνουν οι πολίτες του Λουξεμβούργου. Και όμως όλοι αυτοί λειτουργούν υπό το «ενιαίο» καθεστώς που διέπει την ΕΕ…
Απόκλιση Βορρά – Νότου
Τα στοιχεία που ήρθαν στη δημοσιότητα μέσω της Ετήσιας Έκθεσης του Ινστιτούτου Εργασίας (ΙΝΕ) της ΓΣΕΕ είναι αποκαλυπτικά: Οι αποκλίσεις είναι πολύ μεγάλες ανάμεσα στις χώρες του λεγόμενου «ευρωπαϊκού νότου» (Ισπανία, Πορτογαλία, Ελλάδα) και σε χώρες – μέλη που αποτελούν τον «σκληρό πυρήνα» της ΕΕ. Ενδεικτικό είναι ότι ο κατώτατος μισθός στην Γερμανία, που θεωρείται η «ατμομηχανή» του ευρωπαϊκού οικοδομήματος, βρίσκεται στα 1.440 ευρώ, υπερδιπλάσιος δηλαδή από τα 684 ευρώ της Ελλάδας, τα 618 ευρώ της Πορτογαλίας και τα 764 ευρώ της Ισπανίας…
Αναλύοντας περισσότερο τα διαθέσιμα στοιχεία προκύπτουν οι εξής διαφορετικές «ταχύτητες» εντός ΕΕ:
1η ταχύτητα: Από 1.393 έως 1.923 ευρώ. Πρόκειται για χώρες που θεωρούνται παραδοσιακές ευρωπαϊκές δυνάμεις, όπως είναι το Ηνωμένο Βασίλειο (1.393 ευρώ), η Γερμανία (1.440 ευρώ), η Γαλλία (1.467 ευρώ), το Βέλγιο (1.532 ευρώ), η Ολλανδία (1.537 ευρώ), η Ιρλανδία (1.546 ευρώ) και το Λουξεμβούργο (1.923 ευρώ).
2η ταχύτητα: Από 618 έως 791 ευρώ. Πρόκειται για μια δεύτερη ομάδα χωρών που αποτελείται από την Πορτογαλία (618 ευρώ – στοιχεία α’ εξαμήνου 2015), την Ελλάδα (684 ευρώ), την Μάλτα (728 ευρώ), την Ισπανία (764 ευρώ) και την Σλοβενία (791 ευρώ).
3η ταχύτητα: Από 215 έως 430 ευρώ. Η συγκεκριμένη ομάδα χωρών, αφορά κράτη από χώρες της κεντρικής και της ανατολικής Ευρώπης. Ειδικότερα στην κατηγορία αυτή βρίσκονται η Βουλγαρία (215 ευρώ), η Ρουμανία (276 ευρώ), η Ουγγαρία (350 ευρώ), η Τσεχία (365 ευρώ), η Λετονία (370 ευρώ), η Λιθουανία (380 ευρώ), η Σλοβακία (405 ευρώ), η Κροατία (414 ευρώ), η Πολωνία (417 ευρώ) και η Εσθονία (430 ευρώ).
Συμπίεση λόγω μνημονίων
Τα στοιχεία της Eurostat δείχνουν ότι σε σύγκριση με το 2010, η Ελλάδα είναι η μόνη χώρα που έχει υποστεί μείωση στον κατώτατο μισθό της (από 863 ευρώ το 2010, σε 684 ευρώ το 2016). Άρα διευρύνθηκε η «ψαλίδα» σε σχέση με τη Γερμανία, που ο κατώτατος μισθός έμεινε αμετάβλητος στα 1.440 ευρώ την παραπάνω χρονική περίοδο, αλλά και σε σχέση με την Γαλλία (από 1.344 ευρώ το 2010, σε 1.467 ευρώ το 2016). Επίσης την Ελλάδα ξεπέρασαν τόσο η Ισπανία (από 739 ευρώ το 2010, σε 764 ευρώ το 2016), όσο και η Μάλτα (από 660 ευρώ το 2010, σε 728 ευρώ το 2016) και η Σλοβενία (από 734 ευρώ το 2010, σε 791 ευρώ το 2016).
Χωρίς ελάχιστο όριο έξι χώρες
Οι κατώτατοι μισθοί που αναφέρονται στα στοιχεία της Eurostat, είναι μεικτοί, δηλαδή πρόκειται για ποσά πριν από την αφαίρεση του φόρου εισοδήματος και των κοινωνικών εισφορών που καταβάλλουν οι εργαζόμενοι. Επίσης, η Eurostat έχει στη διάθεσή της καταγεγραμμένες μόλις 22 από τις 28 χώρες – μέλη, αφού σε αυτές έχει θεσμοθετηθεί η χορήγηση κατώτατου μισθού. Στις υπόλοιπες έξι χώρες της ΕΕ (Αυστρία, Δανία, Σουηδία, Φινλανδία, Ιταλία, και Κύπρος) δεν υπάρχει κατώτατος μισθός σε εθνικό επίπεδο. Υπάρχουν όμως κατώτατοι μισθοί που διαπραγματεύονται οι κοινωνικοί εταίροι, σε κλαδικό επίπεδο. Επίσης, αξίζει να επισημανθεί ότι η Γερμανία απέκτησε μόλις το 2015 κατώτατο μισθό σε εθνικό επίπεδο. Επιπλέον οι μηνιαίος μισθός καταβάλλεται πάνω από 12 φορές ετησίως (14 φορές) εκτός από την Ελλάδα, στην Ισπανία και στην Πορτογαλία.
Κατώτατοι μισθοί στην ΕΕ
*Ποσά σε ευρώ
Πηγή: Ετήσια έκθεση ΙΝΕ ΓΣΕΕ (Eurostat) – στοιχεία β’ εξαμήνου 2016