Δεν υπάρχουν πολλοί άνθρωποι που να μπορούν να καυχηθούν ότι είχαν μια ιδέα που επηρέασε τόσο πολύ την ανθρωπότητα. Στην περίπτωση του Mark Zuckerberg, μπορεί να μην είναι ακριβώς δική του ιδέα, αλλά θα του αναγνωρίσουμε τη σημασία που παίζει η σωστή υλοποίηση. Το κοινωνικό δίκτυο των δικτύων κατάφερε έναν τεράστιο άθλο: να συγκεντρώσει τόσο μεγάλο αριθμό ανθρώπων υπό μία ψηφιακή στέγη, και να βγάζει και κέρδος από αυτό. Το κακό είναι, όπως θα συνέβαινε σε κάθε περίπτωση όπου ένα ετερόκλητο κοινό θα έφτανε δεκαψήφιους αριθμούς σε συγκέντρωση, πως από ένα σημείο και μετά είναι δύσκολο να διατηρήσεις τον έλεγχο.
Μια πολύ εμφανής ένδειξη για το ότι αυτός ο έλεγχος έχει χαθεί είναι ότι το Facebook έχει αποτελέσει πολύ πρόσφορο έδαφος για τη διάδοση ψευδών ειδήσεων, και τώρα πασχίζει, με διάφορες δράσεις και συνεργασίες, να περιορίσει το φαινόμενο. Έχει μάλιστα πολλούς και καλούς συμμάχους σε αυτόν τον σκοπό.
Ωστόσο, υπάρχουν πολύ σοβαρότερες πτυχές. Πριν απ’ όλα, σας συμβουλεύω να διαβάσετε το πολύ ενδιαφέρον αφιέρωμα που έχουμε στο τεύχος Μαΐου, και εξηγεί πώς οι αλγόριθμοι του Facebook μπορούν να μας καταλάβουν καλύτερα και από τον εαυτό μας. Τα δεδομένα μας, είτε συλλέγονται ανώνυμα και βοηθούν τις διαφημιστικές να οργανώσουν καλύτερα τις καμπάνιες τους, είτε αντιστοιχίζονται σε συγκεκριμένα προφίλ τα οποία στη συνέχεια βομβαρδίζονται με κάθε είδους προπαγάνδα, πολιτική ή καταναλωτική, αποτελούν μια πολύ ισχυρή πρώτη ύλη. Και, όπως συνήθως συμβαίνει, αυτή η ύλη μπορεί να χρησιμοποιηθεί για μεγάλο καλό [βλέπε έρευνες που χρησιμοποιούν τα Big Data], αλλά και για μεγάλο κακό.
Λίγες μέρες πριν γραφτούν αυτές οι γραμμές, έγινε γνωστή μια είδηση που είτε δεν διαδόθηκε πολύ είτε δεν συγκίνησε κανέναν, κι έτσι περιορίστηκε κάπως στα ψιλά γράμματα της επικαιρότητας. Διέρρευσε ένας αριθμός εγγράφων από το αυστραλιανό παράρτημα της Facebook, που έδειχναν πως οι αλγόριθμοι του κοινωνικού δικτύου κατέτασσαν σε διαβαθμίσεις διάθεσης τους έφηβους χρήστες του, και, τη στιγμή που διέκριναν ότι οι νέοι βρίσκονταν στην πιο ευάλωτη κατάστασή τους, τους πρόβαλλαν τις κατάλληλες διαφημίσεις, καθώς τους θεωρούσαν πιο δεκτικούς στην αγορά καταναλωτικών αγαθών τα οποία θα τους κάνουν να αισθανθούν καλύτερα. Τα έγγραφα κάνουν λόγο για ένα δυναμικό 6,4 εκατομμυρίων μαθητών και νέων από την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία. Σκεφτείτε τι γίνεται σε παγκόσμιο επίπεδο, με τους χρήστες του Facebook να έχουν φτάσει τα 1,85 δισεκατομμύρια. Σύμφωνα με δημοσιεύματα, η Facebook δεν αρνήθηκε ότι η πρακτική αυτή χρησιμοποιούνταν, αλλά υποσχέθηκε να είναι πιο προσεκτικό με τις μικρότερες ηλικίες.
Δεν είναι η μόνη περίπτωση, καθώς η εταιρεία πειραματίζεται διαρκώς με τρόπους που θα της επιτρέψουν να αλλάζει τη διάθεσή μας και να επηρεάζει τη γνώμη μας. Άλλωστε, μαζί με την Google ελέγχουν σχεδόν το 99 % της online διαφήμισης.
Το News Feed του Facebook έχει γίνει, κατά πολλούς, η πιο επιδραστική πηγή πληροφόρησης στην ιστορία του πολιτισμού. Βαρύγδουπο; Ίσως, αλλά μάλλον δεν απέχει πολύ από την πραγματικότητα. Ο ίδιος ο Zuckerberg έγραψε ένα μανιφέστο 5.700 λέξεων εξηγώντας ότι το όραμά του για το Facebook ήταν αρχικά να συνδέσει τους ανθρώπους, αλλά πλέον είναι να αποτελέσει την κοινωνική ραχοκοκκαλιά της ανθρώπινης κοινότητας, να παρέχει στήριξη, ενημέρωση και βήμα σε όλους. Θα πρέπει να προσέξει πολύ από εδώ και πέρα πώς θα κινηθεί. Γιατί στη θεωρία καλό είναι να έχεις φίλους και βήμα έκφρασης, αλλά όταν τα όρια ξεπεραστούν και το κοινό το συνειδητοποιήσει, ο Mark θα χάσει 2 δισεκατομμύρια φίλους.
Πηγή: http://www.capital.gr
